Nhằm khép lại các tranh cãi và phản đối xung quanh chương trình thu thập dữ liệu cuộc gọi điện thoại của Cơ quan An ninh quốc gia Mỹ (NSA), Hạ viện Mỹ ngày 22/5 đã thông qua dự luật cải cách hoạt động do thám của cơ quan tình báo này.
Tuy nhiên, đã xuất hiện nhiều ý kiến trái chiều xung quanh bản dự thảo mới này.
Với 303 phiếu thuận và 121 phiếu chống, Hạ viện đã đồng ý thông qua dự luật có tên gọi "Tự do nước Mỹ" quy định hoạt động thu thập và lưu trữ dữ liệu cuộc gọi điện thoại của NSA. Dự luật gồm các đề xuất cải tổ và thay đổi chương trình do thám của NSA được Tổng thống Mỹ Barack Obama đưa ra hồi tháng Một vừa qua.
Theo đó, các công ty điện thoại có quyền nắm giữ những dữ liệu mang tính riêng tư này và NSA chỉ được phép yêu cầu các công ty này cung cấp dữ liệu khi có giấy phép của tòa. Các công ty điện thoại được phép lưu giữ thông tin lịch sử cuộc gọi bao gồm số điện thoại, ngày và thời lượng cuộc gọi nhưng không được phép thu thập nội dung. Dự luật cũng yêu cầu thiết lập bộ phận an ninh đảm bảo các cơ quan tình báo thông báo cho Quốc hội về mọi thay đổi chính sách liên quan tới chương trình do thám.
Chủ tịch Ủy ban Tình báo Hạ viện Mike Rogers nhận định dự luật là một sự thỏa hiệpgiúp Chính phủ Mỹ tiếp tục bảo vệ an ninh quốc gia đồng thời bảo vệ quyền riêng tư của người dân. Trong khi đó, Liên đoàn Tự do Dân sự Mỹ cho rằng bản dự thảo là một nỗ lực "chưa hoàn hảo song thể hiện rõ quyết tâm của Quốc hội thắt chặt kiểm soát hoạt động của NSA."
Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng dự luật còn nhiều kẽ hở và các điều khoản đã được giảm nhẹ để tạo điều kiện cho các cơ quan tình báo an ninh Mỹ. Trong văn bản ban đầu, NSA chỉ được phép đề nghị cung cấp các dữ liệu liên quan tới những đối tượng, chủ thể hay tài khoản cụ thể. Tuy nhiên, điều khoản này đã bị hủy bỏ trong văn kiện vừa được Hạ viện thông qua.
Ngoài ra, một số đề xuất trong văn bản dự thảo ban đầu cũng đã bị loại bỏ bao gồm yêu cầu NSA thống kê số công dân Mỹ bị do thám hay đề xuất thành lập một nhóm hoạt động cộng đồng làm nhiệm vụ chất vấn công tác do thám của chính phủ tại Tòa án Điều tra tình báo Mỹ. Trong khi đó, một số nhà hoạt động bảo vệ quyền riêng tư cũng như tập đoàn công nghệ lớn như Google và Facebook đã tuyên bố không ủng hộ dự luật trên.
Dự luật trên hiện đã được chuyển tới Thượng viện Mỹ để chờ thông qua. Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Thượng viện Patrick Leahy đã cam kết sẽ đưa ra nhiều đề xuất cải cách mạnh tay hơn khi xem xét dự thảo vào tháng Sáu tới./.
