Các trung tâm, cơ sở đào tạo sát hạch giấy phép lái xe vẫn còn nhiều sai phạm. (Ảnh: Huy Hùng/TTXVN) Qua thanh kiểm tra công tác đào tạo, sát hạch cấp giấy phép lái xe ở Hải Phòng, Thanh tra Bộ Giao thông Vận tải vừa có kết luận kiểm tra qua đó đã phát hiện hàng loạt sai phạm về sân tập lái; thiếu quy hoạch cơ sở đào tạo; không bố trí dạy thực hành bài tập lái xe theo quy định… đặc biệt hệ thống phần mềm quản lý giấy phép lái xe, sát hạch còn sơ hở, hạn chế, vẫn có khả năng có sự can thiệp của con người làm sai lệch, thay đổi kết quả sát hạch.
“Soi” phần mềm, “lật tẩy” sai phạm
Tại kết luận thanh kiểm tra, theo đánh giá của đoàn thanh tra, trong thời gian vừa qua, các địa phương nói chung, thành phố Hải Phòng nói riêng đã có nhiều cố gắng trong công tác quản lý, triển khai kịp thời các văn bản đến cơ sở; các sơ sở đào tạo, trung tâm sát hạch đã tích cực đầu tư cơ sở vật chất, đổi mới trang thiết bị kỹ thuật phục vụ công tác đào tạo, sát hạch lái xe cơ giới trên địa bàn, đáp ứng nhu cầu học, thi của người dân.
Tuy nhiên, báo cáo của đoàn kiểm tra cũng chỉ ra các cơ sở đào tạo, sát hạch cấp giấy phép lái xe vẫn tồn tại nhiều hạn chế về điều kiện cơ sở vật chất, sai sót trong công tác giáo vụ, xây dựng kế hoạch thời gian đào tạo còn thiếu so với quy định.
Cụ thể, tại trung tâm sát hạch lái xe Trường Trung cấp nghề giao thông vận tải Hải Phòng có thiết bị sát hạch thực hành lái xe trên đường bị lỗi, không ổn định. Sân sát hạch của trung tâm dạy nghề lái xe Nam Triệu, Trường Cao đẳng nghề số 3 (Bộ Quốc phòng) còn bị lún nứt không bằng phẳng. Trường Cao đẳng nghề Du lịch và dịch vụ Hải Phòng còn thiếu máy tính phục vụ sát hạch lý thuyết, camera giám sát phòng sát hạch còn có góc khuất…
“Cá biệt, trên địa bàn có nhiều cơ sở đào tạo, thậm chí trong phạm vi khoảng 5km có tới 5 đơn vị đào tạo dẫn đến dư thừa năng lực so với nhu cầu người học,” Phó Chánh Thanh tra Bộ Giao thông Trần Văn Trường cho hay.
Bên cạnh đó, kiểm tra lại hệ thống phần mềm tại Sở Giao thông Vận tải và các trung tâm, cơ sở đào tạo, sát hạch giấy phép lái xe Hải Phòng, ông Trường cũng tiết lộ, đoàn kiểm tra đã phải sử dụng kỹ sư lập trình hệ thống mạng vi tính mới có thể “lật tẩy” phát hiện được sai phạm từ cơ sở, trung tâm đào tạo, sát hạch bằng lái quản lý kết nối vẫn chưa an toàn, chặt chẽ, sát hạch viên vẫn tìm cách “đột nhập” vào hệ thống phần mềm thi, can thiệp hỗ trợ thí sinh trong quá trình sát hạch đã dẫn đến chất lượng đào tạo bị giảm sút.
Dẫn chứng, đoàn thanh tra đã phát hiện được trung tâm sát hạch lái xe Nam Triệu kết nối mạng phòng sát hạch lý thuyết với mạng nội bộ của cả đơn vị. Vì vậy, các máy tính không thuộc phòng thi có thể kết nối đến máy chủ của phòng thi để làm hộ bài. Kiểm tra xác suất dữ liệu tại Trường Trung cấp nghề giao thông vận tải Hải Phòng, sát hạch viên đã can thiệp, hỗ trợ thí sinh trong quá trình sát hạch thực hành lái xe trên đường.
Cá biệt, tại hai trung tâm dạy nghề Hoàng Dương và Trường Cao đẳng nghề giao thông vận tải Trung ương II, phần mềm sát hạch lý thuyết chưa hoàn chỉnh, thời gian làm bài thi được ghi nhận từ máy trạm mà không phải là máy chủ do đó, có nhiều bài thi có thời gian cập nhật dữ liệu khác thời gian thi.
Đi sâu vào thanh tra phần mềm sát hạch thực hành, đoàn kiểm tra cũng phát hiện được hệ thống này còn hạn chế, sơ hở, con người có thể can thiệp thay đổi kết quả đã thi thành chưa thi hoặc ghi đúng số lần thi thay đổi (lần thi 1, 2…) dẫn tới Hội đồng sát hạch có thể thay đổi kết quả thi hoặc cho thí sinh thi lại nhiều lần nhưng kết quả chỉ đề “lần thi 1”, hoặc có thể xóa hết kết quả thi.
“Công tác kiểm tra, đánh giá hệ thống phần mềm còn sơ sài, thiếu chặt chẽ và chưa thường xuyên kiểm tra để khắc phục. Để xảy ra những tồn tại, hạn chế trên trách nhiệm thuộc trước hết về Thủ trưởng các cơ sở, trung tâm sát hạch lái xe đồng thời cơ quan quản lý của Nhà nước về đào tạo, quản lý sát hạch lái xe cơ giới đường bộ cũng có trách nhiệm liên đới” ông Trường khẳng định.
Giải pháp ngăn chặn “bao thi”
Nhiều cơ quan chức năng và các chuyên ra đều cho rằng, chỉ qua những đợt thanh tra, hàng loạt sai phạm mới được phanh phui và điều đó đồng nghĩa câu hỏi đặt ra hàng nghìn học viên đã ra trường, tham gia lưu thông trên đường liệu có đảm bảo an toàn?
Để chấn chỉnh thực tế trước mắt, theo ông Trường, sắp tới, Thanh tra Bộ yêu cầu Sở Giao thông Vận tải Hải Phòng và các trung tâm, cơ sở đào tạo khắc phục ngay các tồn tại, trường hợp nào chưa đạt chuẩn phải tạm dừng sát hạch.
“Trong khi chờ khắc phục các lỗi phần mềm, Sở Giao thông Vận tải cần tăng cường giám sát các kỳ sát hạch nhằm đảm bảo không có sự can thiệp từ bên ngoài, làm sai lệch kết quả sát hạch,” ông Trường nói.
Theo Phó Chánh tra Bộ Giao thông Vận tải Trần Văn Trường, sau khi có kết luận thanh tra về công tác đào tạo, sát hạch giấy phép lái xe, ông đã có sự trao đổi với ông Nguyễn Văn Huyện, Tân Tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ Việt Nam và được biết, khi nhận cương vị mới, ông Huyện sẽ tập trung nghiên cứu, triển khai nhằm “siết” chặt công tác sát hạch trong đó khắc phục hệ thống phần mềm, tăng cường giám sát và công khai minh bạch, đồng thời đổi mới chương trình, phương thức đào tạo lái xe cơ giới đường bộ cho phù hợp.
Bên cạnh đó, Thanh tra Bộ cũng đã kiến nghị, sửa đổi một số quy định cụ thể như không cho những trung tâm nhỏ lẻ hoạt động, cần quy về một mối. Như vậy, các cơ sở sát hạch, cấp giấy phép lái xe sẽ tránh được tình trạng đào tạo tràn lan, thậm chí, cố tình lôi kéo người học bằng nhiều cách.
“Trong thời gian tới, Thanh tra Bộ sẽ tiếp tục theo dõi, cần thiết tiến hành kiểm tra đột xuất nhằm ngăn chặn kịp thời các sai phạm, đồng thời phát huy những kết quả đạt được, góp phần thực hiện quyết liệt, đồng bộ các giải pháp bảo đảm trật tự an toàn giao thông theo chỉ đạo của Bộ trưởng Đinh La Thăng,” ông Trường cho biết thêm.
Đối với Tổng cục Đường bộ Việt Nam, đơn vị chủ trì hệ thống phần mềm của Dự án xây dựng hệ cơ sở dữ liệu quản lý giấy phép lái xe đã được đưa vào khai thác và sử dụng, Thanh tra Bộ Giao thông Vận tải yêu cầu Tổng cục phải hoàn thiện, nâng cấp phần mềm quản lý giấy phép, sát hạch bảo đảm phải cập nhật dữ liệu, theo dõi được nhật ký khai thác, thời gian làm bài thi phải được ghi nhận từ máy chủ, ghi nhận kết quả thông tin lần thi phải đúng với thực tế, có chức năng không can thiệp hủy được bài thi và có trách nhiệm pháp lý.
“Tổng cục Đường bộ cần có biện pháp ban hành văn bản chỉ đạo các Sở Giao thông Vận tải địa phương nghiêm cấm sát hạch viên và bất kỳ ai (kể cả kỹ thuật viên) xuống nơi làm bài của thí sinh trong quá trình thi lý thuyết nhằm phòng ngừa việc nhắc bài, bao thi. Không chấp nhận lý do sát hạch viên, kỹ thuật viên xử lý lỗi kỹ thuật, học viên thao tác không đúng khi nhập số báo danh hoặc bất cứ lý do nào khác,” ông Trường cho biết.
Ngoài ra, nhằm đổi mới công tác quản lý đào tạo, sát hạch, bảo đảm tính công khai, minh bạch trong thi bằng lái, Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Lê Đình Thọ đã giao Tổng cục Đường bộ Việt Nam nghiên cứu, trình Bộ Giao thông Vận tải sửa đổi bổ sung các quy định nhằm siết chặt công tác sát hạch lái xe gồm quy hoạch, tổ chức sát hạch tập trung theo khu vực đối với các hạng giấy phép lái xe E (xe khách) và các hạng F (xe container), đưa dữ liệu và hình ảnh sát hạch của các kỳ sát hạch về trung tâm của Tổng cục để theo dõi, giám sát, sửa đổi bộ đề thi bảo đảm không có tính quy luật…
“Tổng cục Đường bộ, Sở Giao thông Vận tải và các đơn vị liên quan tiến hành kiểm điểm trách nhiệm các tổ chức, cá nhân liên quan và phải có báo cáo kết quả thực hiện về Bộ Giao thông Vận tải (qua Thanh tra Bộ) trước ngày 30/6 tới đây,” Thứ trưởng Lê Đình Thọ chỉ đạo/.
