Ảnh minh họa. (Nguồn: business.financialpost.com) Theo báo Bưu điện Tài chính ngày 16/7, Ngân hàng trung ương Canada (BoC) đã cắt giảm tỷ lệ lãi suất thêm 0,25 điểm phần trăm xuống 0,5% và hạ dự báo tăng trưởng năm 2015 xuống 1,1%.
Nền kinh tế Canada đang trải qua một sự điều chỉnh lớn và phức tạp. BoC đang quan ngại về sự sụt giảm hơn nữa trong đầu tư có liên quan đến năng lượng, cùng với việc xuất khẩu của nhiều mặt hàng yếu hơn dự đoán, cũng như công suất dư thừa và sức ép lạm phát cao hơn.
BoC cũng lưu ý rằng "triển vọng tăng trưởng kinh tế thấp hơn tại Canada đang làm tăng những rủi ro của việc giảm phát. Đây là một thay đổi lớn so với 6 tuần trước đây, khi BoC tuyên bố rằng "đánh giá những rủi ro đối với lạm phát là không thay đổi."
Hồi tháng Tư vừa qua, BoC còn khẳng định rằng các rủi ro lạm phát được cân bằng. Cuối cùng BoC nói rằng "lần này cần kích thích kinh tế bổ sung để giúp đưa nền kinh tế phục hồi hoàn toàn với mức lạm phát nằm trong mục tiêu."
Với việc các ngân hàng thương mại sẽ theo gương BoC cắt giảm lãi suất, các khoản vay tiêu dùng tại Canada sẽ trở nên rẻ hơn. Điều đó đồng nghĩa với khả năng tiếp tục cắt giảm lãi suất nếu BoC bị buộc phải trì hoàn ngày định mệnh.
Cuộc họp sắp tới của BoC dự kiến diễn ra ngày ngày 9/9, 8 ngày trước cuộc họp của Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed), ngày mà nhiều người tin rằng Mỹ sẽ bắt đầu tăng lãi suất. Vì thế những rủi ro đối với đồng đôla Canada (CAD) rõ ràng là một mặt trong trung hạn.
Điều cần lưu ý rằng sự thay đổi lãi suất gần như không mấy tác động đến những ngành nhạy cảm với tín dụng của nền kinh tế Canada. Doanh số bán ôtô vẫn ở mức cao gần kỷ lục và nhà mới được khởi công xây dựng ở mức trung bình hơn 200.000 căn hộ/năm, mức cao thứ 3 trong 3 năm qua. Lĩnh vực cần hỗ trợ là ngành xuất khẩu và khu vực này đang nhận được sự hỗ trợ từ việc đồng CAD giảm giá, thông qua kênh lãi suất.
Với những số liệu kinh tế không mấy lạc quan thời gian gần đây, một số chuyên gia kinh tế nhận định nhiều khả năng kinh tế Canada sẽ rơi vào suy thoái trong năm nay.
Thông thường dấu hiệu suy thoái sẽ được xác định khi tăng trưởng GDP sụt giảm trong quý thứ hai liên tiếp và gần như chắc chắn GDP quý 2 của Canada cũng sẽ thấp hơn mong đợi, khiến GDP năm 2015 chỉ đạt 1,2%. Hiện Canada vẫn đang gặp khó khăn trong bối cảnh giá dầu giảm mạnh. Dầu thô vốn là mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Canada từ trước tới nay.
Theo số liệu của cơ quan Thống kê Canada, trong tháng Năm thâm hụt thương mại của Canada ở mức 3,3 tỷ CAD, tăng 10% so với mức tương ứng 3 tỷ CAD của tháng trước đó. Nguyên nhân chính dẫn tới tình trạng này là do kim ngạch xuất khẩu của Canada trong tháng Năm giảm xuống 42 tỷ CAD, đánh dấu tháng sụt giảm thứ năm liên tiếp. Đáng chú ý là kim ngạch xuất khẩu của Canada sang Mỹ, đối tác thương mại lớn nhất của nước này, giảm 0,3% trong tháng Năm, xuống 32 tỷ CAD, còn kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Anh và Trung Quốc cũng lần lượt giảm 345 triệu CAD và 307 triệu CAD.
Việc giảm sản lượng trong lĩnh vực sản xuất lớn hơn sự tăng trưởng của các ngành công nghiệp dịch vụ. Sản xuất hàng hóa giảm 0,8%, đây là tháng giảm thứ tư liên tiếp, chủ yếu do sự thu hẹp trong khai thác mỏ, khai thác đá, dầu mỏ và khí đốt. Sự sụt giảm cũng được ghi nhận trong sản xuất, điện nước và xây dựng, duy chỉ có ngành nông nghiệp và lâm nghiệp tăng.
Các ngành cung cấp dịch vụ đạt mức tăng 0,3% trong tháng Tư, ghi nhận mức tăng tháng thứ ba liên tiếp. Kết quả này có được chủ yếu bởi lĩnh vực bán sỉ, dịch vụ ăn uống, khách sạn và khu vực công (giáo dục, y tế và hành chính công cộng. Doanh thu bán sỉ đã tăng 1,6% trong tháng Tư, sau khi tăng 0,9% tháng trước đó, chủ yếu nhờ doanh số bán máy móc, trang thiết bị, xe cộ và phụ tùng cũng như đồ dùng gia đình.
Ngược lại, đã có sự sụt giảm đáng kể trong lĩnh vực tài chính, bảo hiểm và bán lẻ. Doanh số bán lẻ giảm 0,2% trong tháng Tư, sau khi đã tăng 1,5% trong tháng Hai và 0,3% trong tháng Ba. Tỷ lệ sụt giảm ghi nhận đáng kể đối với thực phẩm và đồ uống có cồn, đồ dùng điện tử, cũng như các thiết bị chăm sóc y tế.
Khai thác mỏ, khai thác đá, dầu và khí đốt giảm 2,6% trong tháng Tư, ghi nhận tháng giảm thứ sáu liên tiếp.
Đồng đôla Canada đã bị mất giá khá nhiều so với các đồng tiền chủ chốt trên thế giới (8,4% so với đồng USD, 3,8% so với đồng bảng Anh và 8,4% so với đồng yen Nhật Bản), song lại tăng 3,1% so với đồng euro.
Trong khi đó, trong bối cảnh chuẩn bị cho cuộc tổng tuyển cử vào tháng 10 tới, Chính phủ Bảo thủ cầm quyền vẫn lạc quan cho rằng nền kinh tế sẽ không rơi vào suy thoái bởi vẫn có những tín hiệu lạc quan từ khu vực sản xuất và tiêu dùng.
Chính phủ Canada sẽ ứng phó với suy thoái kinh tế bằng kỷ luật tài chính mạnh mẽ, không cho phép ngân sách thâm hụt, mức tín nhiệm bị hạ cấp xếp hạng, hoặc "đóng băng" đầu tư bằng việc tăng thuế đối với các doanh nghiệp và hủy bỏ việc giảm thuế cho các gia đình Canada. Thay vào đó, chính phủ sẽ đưa ra một kỷ luật tài chính mạnh mẽ bằng việc giảm thuế và sẽ đầu tư quy mô lớn vào nền kinh tế thông qua việc tăng các khoản trợ cấp.
Dư luận Canada hiện đang chờ công bố báo cáo GDP quý 2 vào ngày 1/9./.
