Ảnh minh họa. (Nguồn: TTXVN) Cho rằng các "thiên đường thuế" đang khiến các nước thiệt hại hàng trăm tỷ USD trong đó có Việt Nam, đại diện liên minh quốc tế Oxfam kêu gọi các nước có biện pháp mạnh mẽ hơn, bao gồm cả việc cấm những khoản đầu tư từ các thiên đường này.
Nói về vấn đề này trong buổi chia sẻ với báo chí chiều 7/10, bà Susana Ruiz, Trưởng ban chính sách về Công bằng tài khóa toàn cầu của Oxfam nêu lên việc mọi quốc gia đều quan tâm làm sao để thu hút nhiều đầu tư trong đó có giải pháp về ưu đãi thuế với doanh nghiệp nước ngoài.
[Có nên vội quy kết người Việt xuất hiện trong vụ “Hồ sơ Panama”?]
Tuy nhiên, bà khẳng định thật vô lý khi các quốc gia muốn hút vốn đầu tư nhưng thực chất lại mất tiền vì dòng chảy tài chính phi pháp và các "thiên đường thuế."
Đại diện Oxfam ước tính, một nửa giá trị thương mại thế giới được thông qua "thiên đường thuế." Lượng tiền tại các "thiên đường thuế," theo bà có thể bằng GDP của cả Mỹ và Trung Quốc cộng lại.
Bà lấy ví dụ về quốc đảo nhỏ nằm ở Tây Nam Ấn Độ Dương là Mauritius. Đây chính là nhà đầu tư lớn nhất vào Ấn Độ với 50% vốn FDI xuất phát từ quốc đảo này.
Quần đảo British Virgin cũng là một thiên đường khác khi chỉ với 28.000 dân nhưng có tới 830.000 công ty được thành lập tại đây.
“Các công ty ở đây chỉ là những hòm thư, không có nhân viên, không có cơ sở,” đại diện Oxfam nói.
Vấn đề theo bà là các doanh nghiệp không trả thuế ở nơi sản xuất sản phẩm thực tế của họ mà chuyển hết lợi nhuận tới những thiên đường có mức thuế bằng 0%.
Bà lấy ví dụ về một sản phẩm sản xuất ở Việt Nam và bán ra với giá rất thấp là 1 USD. Mức giá thấp này khiến lợi nhuận của doanh nghiệp tại Việt Nam thấp và đóng thuế rất ít. Tuy nhiên, khi sản phẩm này nhập về nước thiên đường thuế, mức giá có thể đội lên 100 USD. Doanh nghiệp như vậy lãi 99 USD ở thiên đường thuế nhưng vì mức thuế ở đây là 0% nên không phải đóng đồng thuế nào.
Sản phẩm này sau đó sẽ tiếp tục được bán ra ở nước thứ 3 với giá chỉ khoảng 101 USD. Như vậy, lợi nhuận từ sản phẩm này ở nước thứ 3 vẫn chỉ là 1 USD và tiếp tục được đóng thuế ở mức thấp.
Đó chỉ là một trong những ví dụ theo đại diện Oxfam là cơ bản nhất. Thực tế, còn rất nhiều cách “mới mẻ” hơn như cho vay trong nội bộ giữa các công ty hay chuyển toàn bộ các khoản đăng ký quyền sở hữu trí tuệ, sáng chế về các "thiên đường thuế" để... né thuế.
Những "thiên đường" như vậy, theo bà Susana đã khiến các nước nghèo bị mất khoảng 100 tỷ USD mỗi năm do các doanh nghiệp tránh thuế.
Từ đó, đại diện Oxfam cho hay, ý kiến xóa bỏ các "thiên đường thuế" của tổ chức này đã nhận được sự đồng thuận của khoảng 300 nhà kinh tế học ở các nước.
Theo bà, những nước chịu thiệt vì thiên đường thuế có thể đặt ra lệnh cấm với những khoản đầu tư từ những các "thiên đường" này./.
