Giáo sỹ Fethullah Gulen tại Pennsylvania, Mỹ ngày 27/12/2013. (Nguồn: EPA/TTXVN) Ngày 2/8, trả lời phỏng vấn kênh truyền hình RAI của Italy, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan tuyên bố quan hệ Thổ Nhĩ Kỳ-Mỹ sẽ bị tổn hại nghiêm trọng nếu Washington không bắt giữ và dẫn độ giáo sỹ Fethullah Gulen, bị Ankarra cáo buộc đứng sau vụ đảo chính bất thành hồi giữa tháng trước, về Thổ Nhĩ Kỳ.
Theo Tổng thống Erdogan, hai nước là những đồng minh và đối tác chính của nhau, đặc biệt trong khuôn khổ Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Việc từ chối dẫn độ giáo sỹ Gulen sẽ gây tổn hại tới quan hệ song phương. Nhà lãnh đạo Ankara có quyền đặt dấu hỏi về sự liên quan của Mỹ đối với cuộc đảo chính bất thành vừa qua tại Thổ Nhĩ Kỳ.
Trước đó, Tổng thống Erdogan đã tuyên bố cuộc chính biến bất thành hồi tháng trước làm ít nhất 271 người thiệt mạng là "một kịch bản được viết từ bên ngoài Thổ Nhĩ Kỳ", ngụ ý khả năng có sự liên quan của nước ngoài trong âm mưu này, dù ông không nêu đích danh nước nào. Ông cũng cáo buộc phương Tây hậu thuẫn "khủng bố" và những đối tượng thực hiện âm mưu đảo chính nhằm lật đổ ông.
Tổng thống Erdogan bày tỏ lấy làm tiếc khi cho rằng "phương Tây đã ủng hộ khủng bố và đứng về phía những kẻ âm mưu đảo chính," đặc biệt đó là những nước Thổ Nhĩ Kỳ coi là bạn.
Tuyên bố trên của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ được đưa ra ngay sau khi Bộ trưởng Tư pháp Thổ Nhĩ Kỳ Bekir Bozdag gửi văn bản thứ 2 tới Mỹ yêu cầu Washington bắt giữ và dẫn độ Giáo sỹ Gulen về Thổ Nhĩ Kỳ.
Trong văn bản này, Ankara đã đưa ra lời giải thích tại sao cần bắt giữ khẩn cấp Giáo sỹ Gulen, bởi sau văn bản yêu cầu thứ nhất, phía Mỹ đề nghị cung cấp thông tin và bằng chứng về sự dính líu của vị giáo sỹ này trong vụ đảo chính bất thành.
Ankara tuyên bố có thông tin tình báo rằng Giáo sỹ Gulen có thể trốn khỏi nơi ở tại Mỹ để tới Australia, Mexico, Canada, Nam Phi hoặc Ai Cập. Thổ Nhĩ Kỳ hy vọng phía Mỹ sẽ đưa ra quyết định có lợi cho Thổ Nhĩ Kỳ, trên các nguyên tắc dân chủ và luật pháp, đồng thời cho rằng nếu Giáo sỹ Gulen trốn khỏi Mỹ thì nhà chức trách nước này rõ ràng sẽ biết rõ.
Trước đó, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã kiên quyết bác bỏ những nghi vấn của Thổ Nhĩ Kỳ về việc liên quan của Mỹ tới cuộc đảo chính vừa qua tại nước này, đồng thời tuyên bố sẵn sàng xem xét vấn đề bắt giữ và dẫn độ giáo sỹ Gulen với điều kiện Ankara chứng minh được ông này thực sự liên quan tới cuộc chính biến vừa qua.
Tuy nhiên, cho đến lúc này, Thổ Nhĩ Kỳ mới chỉ đưa ra một "số lượng hạn chế" những chứng cứ về vai trò của ông Gulen, cũng như phong trào Hizmet của vị giáo sỹ này, trong cuộc đảo chính vào đêm 15/7./.
