Thủy điện Lai Châu. (Ảnh: Ngọc Hà/TTXVN) Ngày mai (20/12), Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) sẽ khánh thành công trình Thủy điện Lai Châu, hoàn thành sớm 1 năm so với Nghị quyết của Quốc hội.
Sự kiện này đồng nghĩa với việc Thủy điện Lai Châu cung cấp sớm cho hệ thống điện Quốc gia 4,7 tỷ kWh điện năng, góp phần quan trọng đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội tỉnh Lai Châu nói riêng và nền kinh tế nói chung.
Tổng lợi ích xã hội là gần 7.000 tỷ đồng
Đánh giá của EVN cho thấy có được kết quả này là nhờ sự chỉ đạo quyết liệt của Ban Chỉ đạo Nhà nước dự án thủy điện Sơn La-Lai Châu, sự phối hợp tổ chức đồng bộ giữa các bộ, ngành và địa phương, giải quyết vốn trong thời gian đầu và giải phóng mặt bằng để thi công công trình.
Trong 5 năm qua, mặc dù gặp rất nhiều khó khăn về tài chính, điều kiện giao thông ở vùng sâu, vùng xa; điều kiện địa chất xấu, thời tiết khắc nghiệt... nhưng tập thể đội ngũ cán bộ, kỹ sư người lao động đã đồng lòng quyết tâm vượt qua khó khăn thử thách, "vượt nắng thắng mưa" với tinh thần “Vì dòng điện ngày mai của Tổ quốc” để xây dựng một công trình công nghiệp hiện đại giữa vùng rừng núi Tây Bắc đảm bảo chất lượng, an toàn và vượt tiến độ 1 năm so với Nghị quyết của Quốc hội.
Theo EVN, dự án Thủy điện Lai Châu gồm 2 dự án thành phần: Dự án xây dựng công trình Thủy điện Lai Châu do EVN làm chủ đầu tư với các hạng mục chính gồm đập dâng, đập tràn, tuyến năng lượng, nhà máy thủy điện, hệ thống truyền tải đấu nối vào lưới điện Quốc gia, đường giao thông tránh ngập tỉnh lộ 127 và đường tránh ngập đoạn Mường Tè-Pắc Ma. Ban quản lý dự án Nhà máy Thủy điện Sơn La thay mặt chủ đầu tư quản lý dự án. Công ty Cổ phần tư vấn xây dựng điện 1 là đơn vị tư vấn thiết kế chính. Dự án di dân tái định canh, định cư do Ủy ban Nhân dân tỉnh Lai Châu làm chủ đầu tư.
Đánh giá về việc quản lý đầu tư, xây dựng công trình trọng điểm quốc gia này, Giám đốc Ban Quản lý dự án Thủy điện Sơn La, ông Phạm Hồng Phương cho biết dự án Thủy điện Lai Châu là bậc thang trên cùng của dòng sông Đà với 3 tổ máy, tổng công suất 1.200MW. Mặc dù nhà máy có công suất chỉ bằng 50% so với Thủy điện Sơn La nhưng do có địa chất đặc thù nên khối lượng thi công công trình không kém Thủy điện Sơn La.
Theo ông Phương, dự án này đã khắc phục những tồn tại của dự án Thủy điện Sơn La để có nhiều kinh nghiệm được rút ra khi triển khai.
Việc công trình Thủy điện Lai Châu hoàn thành trước 1 năm không chỉ giảm đi những chi phí lãi vay, chi phí trả lương cho người lao động mà việc nhà máy đưa lên lưới điện Quốc gia với sản lượng điện 4,7 tỷ kWh/năm đã làm lợi cho EVN nói riêng và Nhà nước nói chung hàng nghìn tỷ đồng.
“Theo tính toán, tổng lợi ích xã hội mà dự án mang lại khoảng từ 5.000 đến 7.000 tỷ đồng," ông Phương chia sẻ.
Cùng với dự án Thủy điện Hòa Bình và Thủy điện Sơn La trên sông Đà, Thủy điện Lai Châu được xây dựng khi đưa vào sử dụng sẽ nâng tổng công suất phát điện trên dòng chính sông Đà lên đến 5.500 MW; tăng khả năng điều tiết lũ về mùa mưa và cung cấp nước về mùa kiệt cho Đồng bằng Bắc bộ, tưới tiêu cho vùng hạ du.
Phát huy vai trò từ thi công đến quản lý vận hành
Giám đốc Ban Quản lý dự án Thủy điện Sơn La cho biết trong sáu năm thi công Thủy điện Lai Châu, thời điểm cao nhất có 8.000 người trên công trường, làm việc ngày đêm, liên tục 3 ca. Số lượng nhân công lớn này đòi hỏi vai trò điều hành toàn bộ công việc thật chặt chẽ, khoa học, từ họp giao ban công trường theo tuần, quý, cao điểm giao ban theo ngày tại công trường, vì vậy, cả 3 tổ máy đều vượt tiến độ.
Theo ông Phương, rút kinh nghiệm từ Thủy điện Sơn La, các đơn vị thi công dự án Thủy điện Lai Châu đã phát huy hàng trăm sáng kiến cải tiến kỹ thuật, nhiều cách làm sáng tạo được ứng dụng trên công trường giúp rút ngắn tiến độ và mang lại hiệu quả kinh tế.
Cụ thể, đơn vị tư vấn thiết kế thiết kế, tính toán giảm thiểu tối đa vết nứt, tổ chức thi công bê tông đầm lăn (RCC) theo sơ đồ liên tục. Ban quản lý dự án cũng chủ động cùng đơn vị tư vấn và các bên thiết kế các khối lượng bêtông cấp cao. Nhiều nhà thầu thi công cũng có những sáng kiến cải tiến rút ngắn thời gian thi công.
Công trình Thủy điện Lai Châu trước ngày khánh thành. (Ảnh: Ngọc Hà/TTXVN) Đại diện đơn vị quản lý vận hành nhà máy Thủy điện Lai Châu, ông Hoàng Trọng Nam, Giám đốc Công ty Thủy điện Sơn La cho hay: “Tại công trường Thủy điện Lai Châu, chúng tôi phối hợp với chủ đầu tư từ khâu giám sát, vận chuyển thiết bị để thiết bị được lắp đặt đảm bảo chất lượng; lập kế hoạch đào tạo nguồn nhân lực chuẩn bị sản xuất để tiếp nhận quản lý vận hành nhà máy. Chúng tôi cũng xây dựng những quy trình vận hành sửa chữa phù hợp nhất, đảm bảo tiêu chí vận hành an toàn."
Ông Nam cho biết đến 7 giờ sáng ngày 19/12, Thủy điện Lai Châu đã phát lên lưới điện Quốc gia 3,92 tỷ kWh, điều tiết 1,8 tỷ m3 nước cho hồ Sơn La, đảm bảo an toàn cho người dân ở thượng, hạ lưu thủy điện.
Công trình đang vận hành ở trạng thái an toàn, ổn định, đáp ứng công suất cho hệ thống điện Quốc gia. Đặc biệt, công trình là đầu mối cắt lũ điều hòa sử dụng tài nguyên nước hữu ích hơn cho hồ Thủy điện Sơn La và hồ Hòa Bình./.
