Hậu quả ô nhiễm môi trường do Sell gây ra tại khu vực châu thổ sông Niger. (Nguồn: theguardian.com) Tòa án phúc thẩm Hà Lan ngày 18/12 đã ra phán quyết cho rằng các tòa án ở nước này có đủ thẩm quyền thụ lý đơn kiện của 4 nông dân và ngư dân Nigeria về việc tập đoàn khai thác dầu mỏ Shell gây ô nhiễm môi trường.
Năm 2008, được sự hỗ trợ từ chi nhánh của tổ chức môi trường "Những người bạn của Trái Đất" tại Hà Lan, 4 nông dân nói trên đã đệ đơn kiện Tập đoàn Shell của Anh-Hà Lan lên tòa án Hà Lan, yêu cầu Shell dọn sạch những vết dầu loang đang hủy hoại môi trường tại 4 ngôi làng bị ô nhiễm nặng nằm ở khu vực châu thổ sông Niger “giàu dầu mỏ” của quốc gia Tây Phi này.
Ngoài ra, các nguyên đơn cũng yêu cầu Shell phải có biện pháp ngăn chặn các sự cố tràn dầu, bồi thường cho người dân tại vùng bị ô nhiễm. Những người này đã công bố hàng loạt tài liệu chứng minh Shell lơ là trong việc duy tu và bảo dưỡng các ống dẫn dầu.
Tuy nhiên, năm 2013, một tòa án sơ thẩm Hà Lan đã bác đơn kiện này, cho rằng các nguyên đơn không thể yêu cầu công ty mẹ của Tập đoàn Shell chịu trách nhiệm về tình trạng ô nhiễm vốn đã hủy hoại hệ sinh thái vùng châu thổ phía Đông Nam của Nigieria từ nhiều năm nay.
Thay vào đó, tòa án này cho rằng công ty con của Shell tại Nigeria phải chịu một phần trách nhiệm và phải bồi thường cho các ngư dân, cùng những người nông dân tại làng Ikot Ada Udo được nhắc đến tên trong đơn kiện.
Tuy nhiên, cả nguyên đơn và bị đơn đều không nhất trí với phán quyết này và tiếp tục đệ đơn kháng cáo lên tòa án phúc thẩm.
Tập đoàn Shell cũng cho rằng tòa án Hà Lan không có thẩm quyền xét xử vụ kiện chưa từng có tiền lệ này.
Với phán quyết mới của Tòa án phúc thẩm Hà Lan, đây là lần đầu tiên người nông dân của một quốc gia kiện một tập đoàn đa quốc gia có trụ sở nằm ở một nước khác, đồng thời mở ra những vụ kiện có tính chất tương tự./.
