Tổng Giám đốc IAEA cảnh báo Iran đủ vật liệu chế tạo bom hạt nhân

Tổng Giám đốc IAEA Rafael Grossi ngày 26/1 cảnh báo đến thời điểm hiện tại, Iran đã tích lũy đủ vật liệu hạt nhân để chế tạo một số vũ khí hạt nhân chứ không phải chỉ một.
Tổng Giám đốc IAEA cảnh báo Iran đủ vật liệu chế tạo bom hạt nhân ảnh 1Tổng giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) Rafael Grossi tại cuộc họp ở Vienna, Áo. (Ảnh: AFP/TTXVN)

Tổng Giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) Rafael Grossi ngày 26/1 cảnh báo Iran đã có đủ vật liệu chế tạo "một số" vũ khí hạt nhân và ông dự định tới Tehran vào tháng 2 để đàm phán việc nối lại các hoạt động giám sát hạt nhân của cơ quan này.

Phát biểu trước Nghị viện châu Âu (EP), ông Grossi cho rằng Kế hoạch Hành động Chung toàn diện (JCPOA) hiện đang gặp bế tắc rất lớn, trong đó có việc Iran ngắt kết nối 27 camera giám sát của IAEA, nghĩa là cơ quan này không thể giám sát hiệu quả chương trình hạt nhân của Tehran.

Quan chức Liên hợp quốc này cũng bày tỏ hy vọng sẽ đạt được một số tiến triển trong thuyết phục Iran nối lại hoạt động hợp tác trong chuyến thăm đã được lên lịch vào tháng 2 tới.

Ông Grossi cho biết ngoài việc Tehran không giải thích được với IAEA về những dấu vết phóng xạ được tìm thấy ở những địa điểm mà nước này chưa từng công bố là địa điểm hạt nhân, thì kho urani đã được làm giàu ngày càng tăng của Iran cũng là một vấn đề gây quan ngại.

Ông nêu rõ: "Đến thời điểm này họ đã tích lũy đủ vật liệu hạt nhân để chế tạo một số vũ khí hạt nhân chứ không phải chỉ một."

Tuy nhiên, nhà ngoại giao này cũng lưu ý rằng việc Iran có kho dự trữ urani lớn được làm giàu "không có nghĩa là họ sở hữu vũ khí hạt nhân… Việc chế tạo một quả bom hạt nhân sẽ đòi hỏi quá trình thiết kế và thử nghiệm."

Trước đó, hãng thông tấn nhà nước Iran ISNA ngày 2/9/2022 đưa tin nghị sỹ Iran - Tướng Mohammad Ismail Kothari cảnh báo nước này có thể tăng cường làm giàu uranium có độ tinh khiết từ 60% lên 93%, được coi là “cấp độ vũ khí,” nếu các bên tiếp tục trì hoãn việc khôi phục thỏa thuận hạt nhân với Tehran.

Tuy nhiên, quan chức này khẳng định Tehran không mong muốn kịch bản trên xảy ra.

[IAEA vẫn hi vọng về khả năng nối lại đàm phán hạt nhân Iran]

Tiếp đó, ngày 12/10/2022, Giám đốc Tổ chức Năng lượng Nguyên tử Iran (AEOI), ông Mohammad Eslami, xác nhận Iran đã bắt đầu làm giàu urani ở tầng thứ 3 của các máy ly tâm tiên tiến tại cơ sở ngầm ở Natanz.

Giám đốc Eslami khẳng định tất cả hoạt động hạt nhân của Iran được thực hiện dưới sự giám sát của IAEA và Tehran đã thông báo cho cơ quan này về thời gian cũng như cách thức triển khai các kế hoạch.

Tổng Giám đốc IAEA cảnh báo Iran đủ vật liệu chế tạo bom hạt nhân ảnh 2Kỹ thuật viên Iran làm việc tại cơ sở hạt nhân Isfahan, cách thủ đô Tehran 420km về phía Nam. (Ảnh: AFP/TTXVN)

Theo quan chức này, hoạt động làm giàu urani được thực hiện theo Đạo luật “Kế hoạch Hành động Chiến lược chống Trừng phạt” (SAPCS), được Quốc hội Iran thông qua hồi tháng 12/2020.

Đạo luật này cho phép Tehran từ bỏ một phần cam kết của mình theo thỏa thuận hạt nhân Iran năm 2015, có tên gọi đầy đủ là Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA).

Trước các động thái của Iran, tháng 11/2022, IAEA đã thông qua một nghị quyết do Mỹ, Anh, Pháp và Đức đề xuất, kêu gọi Iran hợp tác với các giám sát viên trong việc điều tra các dấu vết hạt nhân tại một số cơ sở chưa được công bố.

Tuy nhiên, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Nasser Kanaani đã bày tỏ phản đối nghị quyết mới đây của IAEA, cho rằng văn bản này “mang động cơ chính trị."

Phát biểu tại cuộc họp báo ngày 21/11/2022, ông Kanaani cho rằng IAEA nên tạo điều kiện cho hợp tác giữa hai bên để cùng thu được kết quả tích cực, đồng thời lưu ý hầu hết mọi hoạt động hạt nhân của Tehran lâu nay đều thực hiện dưới sự giám sát của IAEA./.

(Vietnam+)

Tin cùng chuyên mục