Cảnh người nhà bệnh nhân đánh bác sỹ của Bệnh viện Bạch Mai. (Ảnh chụp màn hình camera ghi lại) Thống kê sơ bộ của Bộ Y tế cho thấy, từ năm 2013 đến nay đã có 14 vụ hành hung nhân viên y tế xảy ra nghiêm trọng tại các bệnh viện trong cả nước. Đặc biệt, số vụ hành hung các nhân viên y tế có xu hướng ngày càng gia tăng.
Thông tin trên được ông Trần Đức Long - Vụ trưởng Vụ Thi đua khen thưởng (Bộ Y tế) đưa ra trong buổi tọa đàm: Bảo vệ người lao động ngành y, chống bạo hành trong bệnh viện, do Bộ Y tế và Báo Lao động đã tổ chức sáng 9/12 tại Hà Nội.
Tại buổi tọa đàm, ông Trần Đức Long cho hay, trong thời gian qua, tại các cơ sở khám chữa bệnh, đặc biệt tại các bệnh viện lớn - nơi có số lượng bệnh nhân đến khám bệnh đông, đã xảy ra sự bất ổn về an ninh, trật tự.
Điển hình như một loạt các vụ hành hung nhân viên y tế gần đây tại Bệnh viện Đa khoa huyện Vũ Thư (Thái Bình), Bệnh viện đa khoa Hà Tĩnh, Bệnh viện Thanh Nhàn, Bệnh viện Bạch Mai... Trong đó, đã có những bác sỹ bị chấn thương nặng, thậm chí có bác sỹ bị người nhà bệnh nhân hành hung đến tử vong.
Bàn về nguyên nhân của tình trạng trên, ông Nguyễn Trọng Khoa - Phó cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh phân tích, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này như: đạo đức xã hội xuống cấp, sự manh động của một số đối tượng; cấu trúc hạ tầng an ninh bệnh viện chưa đảm bảo; khung pháp lý chưa đủ sức răn đe; một phần do tính chuyên nghiệp của người thầy thuốc, giao tiếp, ứng xử chưa cao.
Bên cạnh đó, y đức của một số nhân viên y tế đã làm ảnh hưởng đến hình ảnh của người thầy thuốc, khiến cho nhân dân bất bình, nảy sinh các hành vi quá khích.
Theo giáo sư Trần Quỵ, nguyên giám đốc Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), nghề y là một nghề đặc biệt, chịu sức ép của dự luận xã hội. Hiện nay, chưa có quy định cụ thể về bảo vệ an toàn và bảo hiểm nghề nghiệp cung như chế độ chính sách đãi ngộ thích hợp cho cán bộ công chức ngành y. Bên cạnh đó cũng phải thừa nhận, sai sót và tai biến luôn thường trực xảy ra mọi lúc, mọi nơi, mọi tình huống.
Giáo sư Qụy chỉ rõ, tai biến trong y khoa là vấn đề quan tâm toàn cầu, có thể xảy ra ở mọi lúc mọi nơi, không thể tránh khỏi. Các khu vực hay xảy ra sai sót là khoa ngoại, khoa cấp cứu, hậu phẫu.
“Ngay ở Mỹ, thống kê cho thấy mỗi năm có đến 120.000 người chết do các sai sót trong y khoa, trong đó 30% do lỗi của cá nhân y bác sỹ và 70% do lỗi hệ thống. Nếu chúng ta không có cái nhìn khách quan, quy chụp cho cá nhân là điều không đúng. Ở Việt Nam hiện chưa có thống kê đầy đủ nào về sai sót trong y khoa song thực tế đã có không ít bài học đắt giá về vấn đề này”, giáo sư Quỵ chỉ rõ.
Theo các chuyên gia, khi người bệnh tấn công nhân viên y tế thì không chỉ gây tổn thương nhân viên y tế đơn thuần mà còn khiến người bệnh khác thấy lo sợ hoang mang đồng thời làm gián đoạn quy trình khám chữa bệnh, gây ảnh hưởng đến tính mạng của người bệnh.
Để bảo vệ người lao động ngành y, chống bạo hành trong bệnh viện, thạc sỹ Nguyễn Trọng Khoa đề xuất các nhóm giải pháp ở 6 góc độ: thầy thuốc, bệnh viện, ngành y tế, các ngành liên quan, cơ quan truyền thông, cộng đồng.
“Giải pháp đầu tiên là người thầy thuốc phải xem lại bản thân mình. Chúng ta chăm sóc và điều trị người người bệnh chứ không phải chỉ điều trị bệnh. Quan điểm ban ơn, làm ơn vẫn còn có và điều này cần phải thay đổi quán triệt, phải coi người bệnh là trung tâm là khách hàng,” vị Phó cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh nhấn mạnh.
Theo các chuyên gia, hiện nay người thầy thuốc chỉ giỏi chuyên môn chưa đủ. Bác sỹ không nên cứ mải mê xem nguyên nhân bệnh, chẩn đoán bệnh mà không để ý đến tâm lý người bệnh, người nhà. Bởi nhiều khi người nhà rất hoang mang. Bác sỹ cũng cần kỹ năng xã hội, hiểu biết tâm lý của người bệnh, từ đó giảm bức xúc.
Bên cạnh đó, các bệnh viện cũng cần đào tạo cho nhân viên kỹ năng giao tiếp, ứng xử, kỹ năng xử lý tình huống, nắm bắt tâm lý người bệnh, người nhà đồng thời tổ chức tốt bộ máy bảo vệ, an ninh bệnh viện-đội phản ứng nhanh. Đặc biệt, các bệnh viện cần hợp tác chặt chẽ với các cơ quan an ninh trên địa bàn để xử lý các tình huống khẩn cấp có thể xảy ra.
Nhu cầu bảo đảm an toàn trong khám, chữa bệnh của người dân cũng như nhu cầu được hành nghề khám chữa bệnh trong điều kiện an toàn của người thầy thuốc và nhân viên y tế nói chung vô cùng quan trọng, là đòi hỏi chính đáng của cả phía người bệnh cũng như thầy thuốc. Hội thảo là dịp để ngành y tế về các cơ sở pháp lý để bảo vệ sự an toàn, tính mạng cho đội ngũ thầy thuốc, cán bộ y tế./.
