Hãng thông tấn chính thức MENA của Ai Cập ngày 23/9 đưa tin một tòa án nước này đã ra lệnh cấm mọi hoạt động của phong trào Anh em Hồi giáo (MB), đồng thời yêu cầu phong tỏa tài sản của tổ chức trên.
Đây là động thái mới nhất của chính quyền lâm thời Ai Cập nhằm làm suy yếu phong trào của những người Hồi giáo ủng hộ Tổng thống bị lật đổ Mohamed Morsi.
Quyết định được đưa ra trong bối cảnh Thủ tướng lâm thời Hazem el-Beblawi ngày 20/9 tuyên bố chính phủ sẽ không dung thứ cho các nhóm "tội phạm và khủng bố" đe dọa người dân.
[Ai Cập tuyên bố không tha thứ các nhóm khủng bố]
Dự kiến, một ủy ban thuộc chính phủ sẽ được thành lập để thực hiện việc phong tỏa tài sản của MB. Lệnh cấm của tòa án cũng sẽ được áp dụng đối với "bất cứ thực thể nào là phân nhánh hoặc trực thuộc MB."
Hiện Liên minh Quốc gia ủng hộ tính hợp pháp (NASL) - lực lượng do MB dẫn đầu quy tụ 33 chính đảng và phong trào Hồi giáo - vẫn đang tiếp tục kêu gọi biểu tình, đấu tranh đòi phục chức cho ông Morsi.
Tuy nhiên, các cuộc biểu tình do NASL phát động gần đây không huy động được số người như mong đợi. Trong khi đó, số người biểu tình bị thương vong hoặc bị cảnh sát bắt giữ ngày càng tăng.
Trong khi đó ngày 23/9 tại Cairo, tổ chức Anh em Hồi giáo (MB) cho biết sẽ đệ đơn kháng cáo quyết định của tòa án cấm mọi hoạt động và yêu cầu phong tỏa tài sản của MB.
Thủ lĩnh MB Mohamed Ali Bishr chỉ trích phán quyết nói trên của Tòa án Cairo về các vấn đề cấp bách và cho rằng tòa án này "không đủ năng lực" xét xử.
Phát biểu trên nhật báo Al Ahram, ông Bishr - người từng giữ chức Bộ trưởng Chính quyền địa phương dưới thời Tổng thống bị lật đổ Mohamed Morsi - nhấn mạnh: "Phán quyết giải thể MB với tư cách là một tổ chức phi chính phủ (NGO) đến từ một tòa án không đủ năng lực" và lập luận rằng phán quyết hợp lệ nên được một tòa án hành chính ban hành.
Nhà lãnh đạo Hồi giáo này nhấn mạnh: "Tôi không hiểu tại sao MB có thể bị giải tán trong khi các cáo buộc đối với các nhà lãnh đạo của tổ chức này vẫn đang được điều tra?" song khẳng định rằng phán quyết này sẽ không làm ảnh hưởng đến các nỗ lực hòa giải hiện đang được nhiều đảng phái xúc tiến giữa MB và Chính phủ lâm thời Ai Cập.
MB bị đặt ngoài vòng pháp luật trong suốt nhiều thập kỷ và chỉ được đăng ký chính thức hoạt động với tư cách là một NGO vào tháng 3/2013. Phán quyết ngày 23/9 không phải là thách thức duy nhất đối với sự tồn tại của phong trào Hồi giáo này trong thời gian gần đây. Mới đây nhất, hôm 2/9, Hội đồng Cố vấn Nhà nước (SCA) - cơ quan cố vấn pháp lý cho Chính phủ Ai Cập - đã đề nghị giải thể MB do có liên hệ với lực lượng dân quân vũ trang. Khuyến nghị không mang tính chất ràng buộc của SCA được đưa ra dưa vào đạo luật 84 năm 2002 theo đó nghiêm cấm các tổ chức và các NGO thành lập nhánh bán quân sự.
Chính quyền lâm thời Ai Cập đã phát động một chiến dịch đàn áp đối với MB sau khi Tổng thống Mohamed Morsi xuất thân từ phong trào này bị quân đội ra lệnh phế truất hôm 3/7 vừa qua.
Hiện thủ lĩnh tối cao của MB Mohamed Badie, hai cấp phó của ông này là Khairat El-Shater và Mohamed El-Beltagy, cùng hàng chục lãnh đạo cao cấp và trung cấp khác của MB vẫn đang bị giam giữ với nhiều cáo buộc, trong đó có kích động bạo lực nhằm vào người biểu tình đối lập.
Vào ngày 17/9, Tòa án Hình sự Bắc Cairo cũng quyết định "đóng băng" tài sản của 25 nhà lãnh đạo cấp cao MB và một số nhân vật Hồi giáo khác theo đề nghị của Tổng công tố Hisham Barakat. Ngoài ra, tòa án cũng ra lệnh phong tỏa tài sản của một số chính khách Hồi giáo khác.
Trước đó, hôm 14/7, các công tố viên Ai Cập cũng ra lệnh phong tỏa tài sản của 14 nhà lãnh đạo cấp cao của MB trong khuôn khổ cuộc điều tra liên quan đến cáo buộc kích động bạo lực tại các cuộc biểu tình ở Quảng trường Nahda ở tỉnh Giza, trước cửa trụ sở Lực lượng Vệ binh Cộng hòa vào đầu tháng 7/2013, trước trụ sở chính của MB ở quận Moqattam vào cuối tháng 6/2013, và trước Phủ tổng thống Ittihadiya vào tháng 12/2012.
Trong diễn biến liên quan, các chuyên gia pháp lý hiện vẫn tranh cãi về các hệ quả pháp lý của phán quyết nói trên. Ông Mohamed Tosson, thành viên của tổ chức này đồng thời là Tổng Thư ký Hiệp hội luật sư Ai Cập, cho rằng Tòa án Cairo về các vấn đề cấp bách không có thẩm quyền xét xử vụ kiện này và rằng bản án chỉ có hiệu lực thi hành khi được một tòa án hành chính ban hành.
Ông Tosson cũng cho rằng bản án nói trên không liên quan đến số phận của Đảng Tự do và Công lý (FJP) - nhánh chính trị của MB được thành lập sau khi cựu Tổng thống Hosni Mubarak bị lật đổ năm 2011- với lý do vấn đề pháp lý liên quan đến một chính đảng phải được một tòa án khác xem xét. Ngoài ra, ông Tosson cũng lập luận rằng bản án vẫn chưa có hiệu lực thi hành khi MB quyết định kháng cáo. Điều này đồng nghĩa với việc tài sản của MB sẽ chưa bị tịch thu. Tuy nhiên, chuyên gia luật hiến pháp Yasser El-Hodaiby lại cho rằng mọi phán quyết của tòa án về các vấn đề cấp bách phải được thi hành ngay cả khi bị đơn kháng cáo.
Trong khi đó, hầu hết các chính đảng và phong trào phi Hồi giáo ở Ai Cập lên tiếng hoan nghênh phán quyết nói trên của tòa án. Phát ngôn viên của Mặt trận Tự do vì sự thay đổi hòa bình Essam El-Sherif nhấn mạnh: "Phán quyết này được đưa ra quá muộn. Sau khi lên nắm quyền, MB đã trở thành mối đe dọa cho an ninh quốc gia và gây nguy hiểm cho xã hội"./.
Đây là động thái mới nhất của chính quyền lâm thời Ai Cập nhằm làm suy yếu phong trào của những người Hồi giáo ủng hộ Tổng thống bị lật đổ Mohamed Morsi.
Quyết định được đưa ra trong bối cảnh Thủ tướng lâm thời Hazem el-Beblawi ngày 20/9 tuyên bố chính phủ sẽ không dung thứ cho các nhóm "tội phạm và khủng bố" đe dọa người dân.
[Ai Cập tuyên bố không tha thứ các nhóm khủng bố]
Dự kiến, một ủy ban thuộc chính phủ sẽ được thành lập để thực hiện việc phong tỏa tài sản của MB. Lệnh cấm của tòa án cũng sẽ được áp dụng đối với "bất cứ thực thể nào là phân nhánh hoặc trực thuộc MB."
Hiện Liên minh Quốc gia ủng hộ tính hợp pháp (NASL) - lực lượng do MB dẫn đầu quy tụ 33 chính đảng và phong trào Hồi giáo - vẫn đang tiếp tục kêu gọi biểu tình, đấu tranh đòi phục chức cho ông Morsi.
Tuy nhiên, các cuộc biểu tình do NASL phát động gần đây không huy động được số người như mong đợi. Trong khi đó, số người biểu tình bị thương vong hoặc bị cảnh sát bắt giữ ngày càng tăng.
Trong khi đó ngày 23/9 tại Cairo, tổ chức Anh em Hồi giáo (MB) cho biết sẽ đệ đơn kháng cáo quyết định của tòa án cấm mọi hoạt động và yêu cầu phong tỏa tài sản của MB.
Thủ lĩnh MB Mohamed Ali Bishr chỉ trích phán quyết nói trên của Tòa án Cairo về các vấn đề cấp bách và cho rằng tòa án này "không đủ năng lực" xét xử.
Phát biểu trên nhật báo Al Ahram, ông Bishr - người từng giữ chức Bộ trưởng Chính quyền địa phương dưới thời Tổng thống bị lật đổ Mohamed Morsi - nhấn mạnh: "Phán quyết giải thể MB với tư cách là một tổ chức phi chính phủ (NGO) đến từ một tòa án không đủ năng lực" và lập luận rằng phán quyết hợp lệ nên được một tòa án hành chính ban hành.
Nhà lãnh đạo Hồi giáo này nhấn mạnh: "Tôi không hiểu tại sao MB có thể bị giải tán trong khi các cáo buộc đối với các nhà lãnh đạo của tổ chức này vẫn đang được điều tra?" song khẳng định rằng phán quyết này sẽ không làm ảnh hưởng đến các nỗ lực hòa giải hiện đang được nhiều đảng phái xúc tiến giữa MB và Chính phủ lâm thời Ai Cập.
MB bị đặt ngoài vòng pháp luật trong suốt nhiều thập kỷ và chỉ được đăng ký chính thức hoạt động với tư cách là một NGO vào tháng 3/2013. Phán quyết ngày 23/9 không phải là thách thức duy nhất đối với sự tồn tại của phong trào Hồi giáo này trong thời gian gần đây. Mới đây nhất, hôm 2/9, Hội đồng Cố vấn Nhà nước (SCA) - cơ quan cố vấn pháp lý cho Chính phủ Ai Cập - đã đề nghị giải thể MB do có liên hệ với lực lượng dân quân vũ trang. Khuyến nghị không mang tính chất ràng buộc của SCA được đưa ra dưa vào đạo luật 84 năm 2002 theo đó nghiêm cấm các tổ chức và các NGO thành lập nhánh bán quân sự.
Chính quyền lâm thời Ai Cập đã phát động một chiến dịch đàn áp đối với MB sau khi Tổng thống Mohamed Morsi xuất thân từ phong trào này bị quân đội ra lệnh phế truất hôm 3/7 vừa qua.
Hiện thủ lĩnh tối cao của MB Mohamed Badie, hai cấp phó của ông này là Khairat El-Shater và Mohamed El-Beltagy, cùng hàng chục lãnh đạo cao cấp và trung cấp khác của MB vẫn đang bị giam giữ với nhiều cáo buộc, trong đó có kích động bạo lực nhằm vào người biểu tình đối lập.
Vào ngày 17/9, Tòa án Hình sự Bắc Cairo cũng quyết định "đóng băng" tài sản của 25 nhà lãnh đạo cấp cao MB và một số nhân vật Hồi giáo khác theo đề nghị của Tổng công tố Hisham Barakat. Ngoài ra, tòa án cũng ra lệnh phong tỏa tài sản của một số chính khách Hồi giáo khác.
Trước đó, hôm 14/7, các công tố viên Ai Cập cũng ra lệnh phong tỏa tài sản của 14 nhà lãnh đạo cấp cao của MB trong khuôn khổ cuộc điều tra liên quan đến cáo buộc kích động bạo lực tại các cuộc biểu tình ở Quảng trường Nahda ở tỉnh Giza, trước cửa trụ sở Lực lượng Vệ binh Cộng hòa vào đầu tháng 7/2013, trước trụ sở chính của MB ở quận Moqattam vào cuối tháng 6/2013, và trước Phủ tổng thống Ittihadiya vào tháng 12/2012.
Trong diễn biến liên quan, các chuyên gia pháp lý hiện vẫn tranh cãi về các hệ quả pháp lý của phán quyết nói trên. Ông Mohamed Tosson, thành viên của tổ chức này đồng thời là Tổng Thư ký Hiệp hội luật sư Ai Cập, cho rằng Tòa án Cairo về các vấn đề cấp bách không có thẩm quyền xét xử vụ kiện này và rằng bản án chỉ có hiệu lực thi hành khi được một tòa án hành chính ban hành.
Ông Tosson cũng cho rằng bản án nói trên không liên quan đến số phận của Đảng Tự do và Công lý (FJP) - nhánh chính trị của MB được thành lập sau khi cựu Tổng thống Hosni Mubarak bị lật đổ năm 2011- với lý do vấn đề pháp lý liên quan đến một chính đảng phải được một tòa án khác xem xét. Ngoài ra, ông Tosson cũng lập luận rằng bản án vẫn chưa có hiệu lực thi hành khi MB quyết định kháng cáo. Điều này đồng nghĩa với việc tài sản của MB sẽ chưa bị tịch thu. Tuy nhiên, chuyên gia luật hiến pháp Yasser El-Hodaiby lại cho rằng mọi phán quyết của tòa án về các vấn đề cấp bách phải được thi hành ngay cả khi bị đơn kháng cáo.
Trong khi đó, hầu hết các chính đảng và phong trào phi Hồi giáo ở Ai Cập lên tiếng hoan nghênh phán quyết nói trên của tòa án. Phát ngôn viên của Mặt trận Tự do vì sự thay đổi hòa bình Essam El-Sherif nhấn mạnh: "Phán quyết này được đưa ra quá muộn. Sau khi lên nắm quyền, MB đã trở thành mối đe dọa cho an ninh quốc gia và gây nguy hiểm cho xã hội"./.
(TTXVN)
