Hội nghị cấp cao ASEAN-Trung Quốc lần thứ 14 đã diễn ra tại Bali sáng 18/11, với sự tham dự của Lãnh đạo các nước ASEAN, Thủ tướng Trung Quốc Ồn Gia Bảo và Tổng Thư ký ASEAN Surin Pitsuwan.
Đây cũng là sự kiện nhằm kỷ niệm 20 năm thiết lập quan hệ giữa hai bên.
Các nhà lãnh đạo đã thể hiện sự quyết tâm duy trì “quan hệ láng giềng tốt, bạn bè tốt và đối tác tốt," đồng thời thúc đẩy quan hệ đối tác chiến lược giữa hai bên lên tầm cao mới trên các lĩnh vực chính trị, an ninh, kinh tế, văn hóa, xã hội, cũng như hợp tác ở khu vực và quốc tế.
Về chính trị-an ninh, hai bên nhất trí thúc đẩy sự hiểu biết và hữu nghị thông qua trao đổi các đoàn cấp cao và đối thoại, tham vấn ở các cấp độ khác nhau; tiếp tục các cam kết đối với Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á (TAC), tôn trọng độc lập, chủ quyền và không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau phù hợp với luật pháp quốc tế; nhất trí cộng tác chặt chẽ trên các lĩnh vực giải trừ quân bị và chống phổ biến vũ khí giết người hàng loạt thông qua các cơ chế, khuôn khổ khu vực và quốc tế.
[Thương mại 2 chiều Trung Quốc-ASEAN tăng 37 lần]
Trung Quốc tái khẳng định sự ủng hộ mạnh mẽ nỗ lực của ASEAN trong việc hiện thực hóa khu vực ASEAN phi vũ khí hạt nhân, cũng như sự sẵn sàng để ký Hiệp ước về khu vực ASEAN phi vũ khí hạt nhân (SEANWFZ); hai bên nhất trí phát huy các khuôn khổ hợp tác song phương, đa phương hiện hành như AMM+ hay ARF.
Đề cập đến hợp tác hàng hải và vấn đề Biển Đông, hai bên ghi nhận tiến trình triển khai Tuyên bố về quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), trong đó có việc thông qua các quy tắc hướng dẫn thực thi DOC, cam kết triển khai đầy đủ và có hiệu quả DOC.
Hai bên hoan nghênh sáng kiến về triển khai những bước thảo luận đầu tiên về Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC); nhất trí hợp tác tăng cường đảm bảo an ninh, tự do hàng hải theo tinh thần của Công ước của Liên hợp quốc về Luật biển năm 1982 (UNCLOS).
Về hợp tác kinh tế, các nước ASEAN hoan nghênh sự ủng hộ mạnh mẽ và dứt khoát của Trung Quốc đối với chương trình hội nhập và xây dựng cộng đồng ASEAN; hai bên sẽ cam kết triển khai đầy đủ và hiệu quả các thỏa thuận trong khuôn khổ Khu vực thương mại tự do ASEAN-Trung Quốc (ACFTA), hiện thực hóa mục tiêu nâng tổng kim ngạch thương mại song phương lên 500 tỷ USD vào năm 2015 và tăng cường đầu tư từ Trung Quốc vào ASEAN.
[ASEAN tăng cường hợp tác trong lĩnh vực ngân hàng]
Các nước ASEAN hoan nghênh việc thành lập Trung tâm ASEAN-Trung Quốc tại Bắc Kinh với mong muốn trung tâm này sẽ đóng góp hữu ích cho việc mở rộng, tăng cường hoạt động đầu tư, thương mại, du lịch, văn hóa giữa các nước ASEAN và Trung Quốc; nhất trí cùng thúc đẩy hợp tác hội nhập và kết nối trong ASEAN và giữa ASEAN với Trung Quốc thông qua Kế hoạch Tổng thể về kết nối ASEAN.
Các nhà lãnh đạo xác định thúc đẩy hợp tác trong việc quản lý bền vững nguồn nước và sử dụng nguồn nước sông Mekong, vì cuộc sống của người dân và an ninh lương thực tại những quốc gia liên quan.
Về hợp tác văn hóa xã hội, ASEAN và Trung Quốc nhất trí tăng cường hợp tác văn hóa-xã hội và thúc đẩy giao lưu nhân dân thông qua các hoạt động trao đổi văn hóa, giáo dục, thanh niên, thể thao, học bổng đào tạo; tăng cường nỗ lực và chia sẻ kinh nghiệm đối phó với các thách thức chung như biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững, phối hợp trong các cuộc đàm phán quốc tế về biến đổi khí hậu…
Về hợp tác khu vực và quốc tế, hai bên thể hiện quyết tâm tham vấn chặt chẽ, đẩy mạnh hợp tác khu vực Đông Á và các cấu trúc khu vực hiện hành trên cơ sở ASEAN đóng vai trò trung tâm, và đảm bảo sự minh bạch, mở và dung nạp của những cấu trúc đó, trong đó có hợp tác Đông Á; khẳng định tiến trình hợp tác ASEAN + 3 sẽ tiếp tục là động lực chính hướng tới mục tiêu lâu dài là xây dựng Cộng đồng Đông Á.
ASEAN tái khẳng định Chính sách một Trung Quốc và đánh giá cao đóng góp tích cực của Trung Quốc trong các vấn đề toàn cầu; Trung Quốc ủng hộ những mục tiêu, nguyên tắc về các mối quan hệ cùng có lợi xác định cho khuôn khổ Hội nghị cấp cao Đông Á, cũng như cương lĩnh chung của Hiệp hội về các vấn đề toàn cầu (Hiệp ước Bali III)./.
Đây cũng là sự kiện nhằm kỷ niệm 20 năm thiết lập quan hệ giữa hai bên.
Các nhà lãnh đạo đã thể hiện sự quyết tâm duy trì “quan hệ láng giềng tốt, bạn bè tốt và đối tác tốt," đồng thời thúc đẩy quan hệ đối tác chiến lược giữa hai bên lên tầm cao mới trên các lĩnh vực chính trị, an ninh, kinh tế, văn hóa, xã hội, cũng như hợp tác ở khu vực và quốc tế.
Về chính trị-an ninh, hai bên nhất trí thúc đẩy sự hiểu biết và hữu nghị thông qua trao đổi các đoàn cấp cao và đối thoại, tham vấn ở các cấp độ khác nhau; tiếp tục các cam kết đối với Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á (TAC), tôn trọng độc lập, chủ quyền và không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau phù hợp với luật pháp quốc tế; nhất trí cộng tác chặt chẽ trên các lĩnh vực giải trừ quân bị và chống phổ biến vũ khí giết người hàng loạt thông qua các cơ chế, khuôn khổ khu vực và quốc tế.
[Thương mại 2 chiều Trung Quốc-ASEAN tăng 37 lần]
Trung Quốc tái khẳng định sự ủng hộ mạnh mẽ nỗ lực của ASEAN trong việc hiện thực hóa khu vực ASEAN phi vũ khí hạt nhân, cũng như sự sẵn sàng để ký Hiệp ước về khu vực ASEAN phi vũ khí hạt nhân (SEANWFZ); hai bên nhất trí phát huy các khuôn khổ hợp tác song phương, đa phương hiện hành như AMM+ hay ARF.
Đề cập đến hợp tác hàng hải và vấn đề Biển Đông, hai bên ghi nhận tiến trình triển khai Tuyên bố về quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), trong đó có việc thông qua các quy tắc hướng dẫn thực thi DOC, cam kết triển khai đầy đủ và có hiệu quả DOC.
Hai bên hoan nghênh sáng kiến về triển khai những bước thảo luận đầu tiên về Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC); nhất trí hợp tác tăng cường đảm bảo an ninh, tự do hàng hải theo tinh thần của Công ước của Liên hợp quốc về Luật biển năm 1982 (UNCLOS).
Về hợp tác kinh tế, các nước ASEAN hoan nghênh sự ủng hộ mạnh mẽ và dứt khoát của Trung Quốc đối với chương trình hội nhập và xây dựng cộng đồng ASEAN; hai bên sẽ cam kết triển khai đầy đủ và hiệu quả các thỏa thuận trong khuôn khổ Khu vực thương mại tự do ASEAN-Trung Quốc (ACFTA), hiện thực hóa mục tiêu nâng tổng kim ngạch thương mại song phương lên 500 tỷ USD vào năm 2015 và tăng cường đầu tư từ Trung Quốc vào ASEAN.
[ASEAN tăng cường hợp tác trong lĩnh vực ngân hàng]
Các nước ASEAN hoan nghênh việc thành lập Trung tâm ASEAN-Trung Quốc tại Bắc Kinh với mong muốn trung tâm này sẽ đóng góp hữu ích cho việc mở rộng, tăng cường hoạt động đầu tư, thương mại, du lịch, văn hóa giữa các nước ASEAN và Trung Quốc; nhất trí cùng thúc đẩy hợp tác hội nhập và kết nối trong ASEAN và giữa ASEAN với Trung Quốc thông qua Kế hoạch Tổng thể về kết nối ASEAN.
Các nhà lãnh đạo xác định thúc đẩy hợp tác trong việc quản lý bền vững nguồn nước và sử dụng nguồn nước sông Mekong, vì cuộc sống của người dân và an ninh lương thực tại những quốc gia liên quan.
Về hợp tác văn hóa xã hội, ASEAN và Trung Quốc nhất trí tăng cường hợp tác văn hóa-xã hội và thúc đẩy giao lưu nhân dân thông qua các hoạt động trao đổi văn hóa, giáo dục, thanh niên, thể thao, học bổng đào tạo; tăng cường nỗ lực và chia sẻ kinh nghiệm đối phó với các thách thức chung như biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững, phối hợp trong các cuộc đàm phán quốc tế về biến đổi khí hậu…
Về hợp tác khu vực và quốc tế, hai bên thể hiện quyết tâm tham vấn chặt chẽ, đẩy mạnh hợp tác khu vực Đông Á và các cấu trúc khu vực hiện hành trên cơ sở ASEAN đóng vai trò trung tâm, và đảm bảo sự minh bạch, mở và dung nạp của những cấu trúc đó, trong đó có hợp tác Đông Á; khẳng định tiến trình hợp tác ASEAN + 3 sẽ tiếp tục là động lực chính hướng tới mục tiêu lâu dài là xây dựng Cộng đồng Đông Á.
ASEAN tái khẳng định Chính sách một Trung Quốc và đánh giá cao đóng góp tích cực của Trung Quốc trong các vấn đề toàn cầu; Trung Quốc ủng hộ những mục tiêu, nguyên tắc về các mối quan hệ cùng có lợi xác định cho khuôn khổ Hội nghị cấp cao Đông Á, cũng như cương lĩnh chung của Hiệp hội về các vấn đề toàn cầu (Hiệp ước Bali III)./.
(TTXVN/Vietnam+)
