Brazil: Ứng cử viên cực hữu có thể giúp kết thúc "kỷ nguyên khó khăn"?

Vượt trội các đối thủ về sự ủng hộ tài chính, sự hậu thuẫn của các đảng, ứng cử viên cực hữu Jair Bolsonaro liệu có khả năng chấm dứt tình trạng tham nhũng, tội phạm và khó khăn về kinh tế của Brazil?
Brazil: Ứng cử viên cực hữu có thể giúp kết thúc "kỷ nguyên khó khăn"? ảnh 1Ứng viên tranh cử Tổng thống của đảng Xã hội tự do (PSL) Jair Bolsonaro (trái) và ứng viên Tổng thống của đảng Lao động Brazil Fernando Haddad. (Ảnh: AFP/TTXVN)

Theo AP, cựu đại tá lục quân Jair Bolsonaro, thuộc lực lượng cánh hữu, người bày tỏ sự nuối tiếc đối với chế độ độc tài quân đội Brazil, đã dẫn đầu trong cuộc bầu cử tổng thống diễn ra ngày 7/10 vừa qua, thu hút các cử tri bởi những lời cam kết đưa quốc gia lớn nhất khu vực Mỹ Latinh thoát khỏi tình trạng tham nhũng tràn lan, sự xuống cấp về mặt đạo đức và vi phạm pháp luật.

Với 96% số phiếu được kiểm, ông Jair Bolsonaro giành được 46,66% số phiếu bầu. Nếu giành được hơn 50% phiếu bầu, ông sẽ giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống ngay lập tức.

Tuy nhiên, với kết quả này ông sẽ tiếp tục tranh cử vòng hai với đối thủ Fernando Haddad thuộc lực lượng cánh tả, đại diện cho cựu Tổng thống bị bỏ tù Luiz Inacio da Silva, người bị cấm ra tranh cử.

Ông Haddad chỉ giành được 28,43% phiếu bầu.

Các cuộc thăm dò dư luận dự đoán ứng cử viên Bolsonaro sẽ giành chiến thắng ngay ở vòng bầu cử đầu tiên, song kết quả đã không như dự kiến.

Tuy nhiên, ông Bolsonaro đã thực hiện tốt hơn so với mong đợi, vượt trội so với những ứng cử viên trước đây với sự ủng hộ nhiều hơn về tài chính, sự hậu thuẫn của các tổ chức đảng và thời lượng phát sóng trên truyền hình.

Tóm lại, sự thể hiện mạnh mẽ của Bolsonara vừa phản ánh niềm khát khao đối với quá khứ vừa là dấu hiệu của tương lai.

Ứng cử viên đến từ đảng Xã hội tự do, 1 đảng nhỏ, đã biết sử dụng những trang mạng xã hội như Twitter hay Facebook để tuyên truyền thông điệp: ông là người duy nhất có khả năng chấm dứt tình trạng tham nhũng, tội phạm và khó khăn về kinh tế mà nó đang hạn chế sự phát triển của Brazil trong những năm gần đây, đồng thời mang lại những giá trị truyền thống tốt đẹp.

Mariana Prado - chuyên gia về nguồn nhân lực, 54 tuổi - nói: "Tôi đã bỏ phiếu ủng hộ ông Bolsonaro vì tôi phản đối nạn tham nhũng và tội ác. Tôi biết rằng ai cũng cam kết chấm dứt hai vấn nạn tồi tệ này nhưng tôi cảm thấy Bolsonaro là người duy nhất có thể chấm dứt nỗi lo của tôi." 

[Brazil điều tra cố vấn kinh tế của ứng viên tổng thống Jair Bolsonaro]

Bolsonaro đã "tô điểm" cho một quốc gia trên nền của sự sụp đổ, nơi mà nạn buôn bán ma túy và thủ đoạn chính trị không bị trừng trị thỏa đáng, bên cạnh đó là sự mục ruỗng về đạo đức.

Ông Bolsonaro đã ủng hộ sự nới lỏng luật sở hữu súng cho những đối tượng có thể đương đầu với cuộc chiến chống tội phạm, trao cho cảnh sát quyền tự do hơn trong việc sử dụng lực lượng và khôi phục những giá trị truyền thống của Brazil cho dù quan điểm của ông về những giá trị đó cũng cho thấy ông có xu thế ủng hộ chế độ độc tài...

Đầu năm 2014, các công tố viên đã cho biết chính phủ Brazil đã hoạt động trong tình trạng "thỏa thuận ngầm" trong nhiều năm, với hàng tỷ USD trong các hợp đồng công cộng đã bị mang ra trao đổi vì những phi vụ lót tay và hối lộ.

Đảng Lao động đang là tâm điểm của các vụ điều tra đó và cũng đã phải rất khó khăn mới sắp xếp cho Haddad ra tranh cử - người đã miêu tả một đất nước bị một nhóm "tinh hoa" "xâu xé," nhóm này sẽ bảo vệ sự đặc quyền bằng mọi giá và không muốn nhìn thấy cuộc sống của những người dân nghèo và tầng lớp lao động của Brazil được cải thiện.

Haddad đã cam kết xóa bỏ những cải cách kinh tế của Tổng thống Michel Temer mà ông cho rằng những cải cách này đã làm giảm quyền lợi của người lao động, tăng đầu tư trong các chương trình xã hội và mang lại cuộc sống tốt đẹp của người dân như thời người thày giàu kinh nghiệm của ông, da Silva, đã làm.

Mặc dù đến từ hai đảng đối lập, cả Bolsonaro and Haddad đều có chiến dịch vận động tranh cử dựa trên sự luyến tiếc về một gian tốt đẹp đã qua.

Bolsonaro thường xuyên gợi nhớ về chế độ độc tài quân sự giai đoạn 1964-1985 trong khi cam kết sẽ mang trở lại giá trị truyền thống và sự an toàn hơn.

Trong một lần xuất hiện trước các cử tri ngay trước khi diễn ra cuộc bầu cử tổng thống vào ngày 7/10, Bolsonaro đã tuyên bố trên Twitter rằng ông sẽ "bảo vệ gia đình và trẻ em vô tội, xét xử tội phạm và không liên quan đến những kế hoạch tham nhũng."

Trong khi đó, đảng Lao động đưa ra lời kêu gọi ủng hộ Haddad để ông khôi phục những năm tháng rực rỡ dưới thời da Silva - người thầy của ông. Ngay trước khi cuộc bầu cử diễn ra, cựu Tổng thống da Silva cũng tuyên bố trên mạng Twitter: "Hãy hồi tưởng và nhớ lại những gì mà chính phủ của tôi đã làm trong 8 năm."

Trong cuộc thăm dò dư luận ngay trước thềm cuộc bầu cử, số phiếu giành cho Bolsonara đã tăng 15% so với số phiếu mà ông giành được trong đợt thăm dò ngày 6/9 trước đó.

[Niềm hy vọng cho một kỳ tích chính trị mới của ông Lula da Silva]

Ông không thể tham gia đợt vận động tranh cử hoặc tham gia tranh luận do phải trải qua một đợt phẫu thuật và nằm viện 3 tuần, song thay vào đó ông đã gửi những thông điệp trực tiếp đến cử tri thông qua các trang mạng xã hội Twitter và Facebook.

Ngay từ đầu, người dân Brazil đã bày tỏ niềm tin của họ đối với các nhà lãnh đạo và niềm hy vọng của họ đối với tương lai của đất nước.

Cuộc bầu cử lần này được xem như niềm hy vọng lớn để kết thúc kỷ nguyên hỗn loạn khiến nhiều chính trị gia và doanh nhân bị bỏ tù do cáo buộc tham nhũng, một tổng thống bị luận tội và buộc phải rời nhiệm sở trong vụ kiện gây tranh cãi và nền kinh tế lớn nhất khu vực đã bị suy thoái kéo dài.

Thay vào đó, hai ứng cử viên chỉ đơn thuần cho thấy sự bất đồng sâu sắc đã hình thành trong đời sống chính trị của Brazil sau khi cựu Tổng thống Dilma Rousseff bị luận tội và tiết lộ về vụ tham nhũng "Car Wash" rất lớn.

Bị kẹt ở giữa là những cư tri Brazil không ủng hộ cả hai ứng cử viên nói trên và cho rằng những ứng cử viên này là những biểu tượng của một hệ thống đã bị phá vỡ.

Victor Aversa, nhân viên mátxa 27 tuổi, người đã ủng hộ ứng cử viên trung tả Ciro Gomes - người về vị trí thứ ba trong cuộc bầu cử vòng 1, nói: "Tôi nghĩ chúng ta đang tiếp nối sự phân cực ngay cả khi nếu Haddad hay Bolsonaro giành chiến thắng. Chúng ta đang đi trên con đường lưỡng cực điên rồ này. Cả hai ứng cử viên này đều dẫn đến một chính phủ dân túy"./.

(Vietnam+)

Tin cùng chuyên mục