Các tay súng đã ám sát một nghệ sĩ hài nổi tiếng ở Somalia do ông này đã chế giễu nhóm Hồi giáo cực đoan Shebab liên quan tới Al Qaeda. Đây là vụ mới nhất trong hàng loạt vụ tấn công nhằm vào báo chí và các nhân vật văn hóa ở Somalia. Warsame Shire Awale, một nhà soạn nhạc nổi tiếng đã làm việc với dàn nhạc giao hưởng quân đội quốc gia Somalia, trước khi tới đài phát thanh Radio Kulmiye làm việc trong vai trò một nhà sản xuất kịch và một cây hài, đã bị 2 tay súng tấn công vào cuối ngày 29/10. "Các tay súng đã giết chết ông ấy... Chúng tôi đang điều tra vụ việc và những kẻ giết người sẽ phải đối diện với công lý" - Giám đốc cảnh sát Ahmed Hassan Malin cho các phóng viên biết. Còn theo Abdi Mohamed Haji, một đồng nghiệp ở Radio Kulmiye, Awale đã bị 2 người đàn ông cầm súng ngắn bắn bị thương gần nhà riêng ở quận Waberi. Ông qua đời không lâu sau đó trong bệnh viện. Đây là vụ ám sát mới nhất trong làn sóng tấn công nhằm vào các thành viên của giới truyền thông tại Somali. Trước đó, cây hài Abdi Jeylani Malaq Marshale, người cũng làm việc ở Kulmiye, đã bị sát hại trong tháng Tám. Chương trình hài của Awale, 61 tuổi, rất được giới trẻ ưa thích do nó thường xuyên chế nhạo sự lãnh đạo của Shebab, nêu rõ sự sai trái của họ khi triển khai luật Hồi giáo hà khắc ở quốc gia bị chiến tranh tàn phá này. Ông thường tạo nên các vở kịch truyền thanh, trong đó nêu lên sự khó khăn của những người sống tại các khu vực bị Shebab kiểm soát, cũng như vô số thách thức khi trốn khỏi các mệnh lệnh do lực lượng này đưa ra. "Xét tới bản chất của Shebab, chú tôi biết rằng ông luôn có nguy cơ bị lấy mạng" - cháu của Awale là Mohamed Abdiweli nói. Nhưng quan chức cao cấp của Shebab là Ali Mohamed Hussein tuyên bố rằng lực lượng này không có trách nhiệm trong cái chết. Họ đổ lỗi cho binh lính chính phủ, những kẻ "giết người để cướp điện thoại và tư trang" của nạn nhân.
Các tay súng Shebab có liên quan tới Al Qaeda (Nguồn: AFP)
"Quý ông này là một người già và chúng tôi không có ý định giết ông ấy" - Hussein nói - "Đổi lỗi cho Shebab vì chuyện này là hành động mang động cơ chính trị". Cơ quan nhân quyền LHQ đã bày tỏ quan ngại về các vụ tấn công và yêu cầu chính quyền đưa những kẻ có tội ra đối diện với công lý, sau khi đã có 18 thành viên của các tổ chức truyền thông thiệt mạng tại Somalia trong năm nay. "Vai trò của báo chí truyền thông hết sức quan trọng khi Somalia đang cố gượng dậy và việc sát hại các nhà báo ở nước này sẽ bóp nghẹt khả năng của truyền thông trong việc đóng góp vào sự cải thiện của tình hình trật tự và luật pháp, cũng như sự quản lý tốt của chính quyền" - Cao ủy LHQ về Nhân quyền Navi Pillay nói tại Geneva. Tổ chức Phóng viên không biên giới (RSF) nói rằng số người chết lớn trong năm nay cũng có nghĩa đây là "năm chết chóc nhất" trong lịch sử với giới báo chí truyền thông ở Somalia. Có một số vụ giết hại liên quan tới lực lượng Shebab. Nhưng các vụ khác lại liên quan tới cuộc tranh giành quyền lực giữa nhiều lực lượng khác nhau ở Somali. Sau nhiều năm chiến tranh, Mogadishu đã hồi sinh trở lại kể từ khi các chiến binh Shebab rời khỏi các vị trí tiền tiêu vào năm ngoái. Nhưng dù các tay súng Shebab có thể đã mất kiểm soát nhiều thị trấn trong mấy tháng gần đây, họ vẫn kiểm soát khu vực nông thôn rộng lớn ở miền Nam và Trung Somalia. Trong khi đó, Tổng thống mới đắc cử và Quốc hội mới của Somalia, vốn được thành lập hồi tháng Chín năm nay, vẫn đang chật vật tái xây dựng sự ổn định sau 2 thập kỷ chiến tranh và tình trạng vô chính phủ ngự trị./.
Linh Vũ (Vietnam+)
