Theo thống kê của Liên hợp quốc, tình trạng sử dụng bất hợp pháp các loại ma túy truyền thống như heroin và cocaine có xu hướng giảm tại một số khu vực trên thế giới. Tuy nhiên, việc sử dụng các chất gây nghiện được kê đơn và các chất hướng thần mới lại đang gia tăng và tràn lan chưa từng thấy. Điều đáng lo ngại là nhiều chất hướng thần mới được tiếp thị, giới thiệu trên thế giới với tên gọi, nhãn mác hợp pháp, tưởng chứng vô hại như “muối tắm,” “chất thăng hoa hợp pháp” và “thuốc đặc chế...” đang tràn lan trên thị trường với tốc độ chóng mặt. Ngụy trang dưới tên gọi mỹ miều Đề cập đến tình hình ma túy tại Việt Nam hiện nay, trung tá-tiến sỹ Nguyễn Xuân Trường – Phó giám đốc Trung tâm giám định ma túy (Viện khoa học Hình sự - Bộ Công an) cho biết, trước kia, trong vòng 3 năm (từ 2001-2003) chỉ xuất hiện thêm 1 loại ma túy tổng hợp hay trong 4 năm (từ 2003-2007) cũng chỉ phát hiện thêm 1 loại mới. Nhưng giai đoạn gần đây, số lượng ma túy tổng hợp, đặc biệt các chất hướng thần mới đang “nở rộ.” Chỉ trong vòng 4 năm (từ 2007-2011), đã xuất hiện thêm 5 loại ma túy tổng hợp mới và đặc biệt, trong hơn 1 năm gần đây (từ cuối 2011 đến nay) đã có thêm 2 loại mới. Không chỉ vậy, các loại ma túy tổng hợp này liên tục có sự thay đổi về mẫu mã và hình thức mới để “đáp ứng” nhu cầu cảm giác lạ của một bộ phận trong giới trẻ. [Phó Thủ tướng cảnh báo mối nguy ma túy tổng hợp ] Tiến sỹ Trường đánh giá: “Điều đáng lo ngại là hiện nay, tại Việt Nam, các loại ma túy tổng hợp đang được giới trẻ sử dụng nhiều. Ma túy tổng hợp bao gồm: Amphetamine (dùng nhiều ở châu Âu), Methamphetamine (hồng phiến - được dùng nhiều ở châu Á), Methcathinone...”
Các loại ma túy tổng hợp liên tục có sự thay đổi về mẫu mã. (Nguồn: Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy)
Thông tin từ Viện khoa học hình sự - Bộ Công an cho hay, cho đến nay Danh mục các chất ma túy và tiền chất mà Chính phủ Việt Nam kiểm soát gồm có 235 chất ma túy và 42 tiền chất. Các loại chất ma túy trên được chia thành nhiều nhóm như ma túy có nguồn gốc tự nhiên (thuốc phiện, cần sa), ma túy bán tổng hợp (heroin) và ma túy tổng hợp (tạo ra bằng phương pháp tổng hợp từ các hóa chất.) Trên thị trường Việt Nam, theo thông tin từ Bộ Công an, các chất hướng thần kích thích hệ thần kinh trung ương hiện nay được giới trẻ sử dụng nhiều với những cái tên như hồng phiến (Methamphetamine), thuốc lắc (Ectasy), bột ke (Ketamin tinh thể)... Các chất kích thích hệ thần kinh trung ương này được viết tắt là ATS. Trong Hội nghị trực tuyến toàn quốc sơ kết công tác phòng chống AIDS và tệ nạn ma túy, mại dâm 6 tháng đầu năm và xác định nhiệm vụ trọng tâm 6 tháng cuối năm vừa tổ chức tại Hà Nội, Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quý Vương cho hay, tại Đông Nam Á, tình trạng sản xuất, mua bán, sử dụng các chất hướng thần, các loại ma túy tổng hợp mới như cần sa tổng hợp, ma túy tổng hợp về thảo dược, bột tắm và hoạt động mua bán ma túy qua Internet đang nổi lên ở mức đáng báo động, với sự hỗ trợ của hàng trăm trang mạng. Theo các chuyên gia, đây là vấn đề đáng báo động, bởi các chất hướng thần được bán công khai cả trên mạng Internet, dù chúng chưa được kiểm chứng độ an toàn và nguy hiểm hơn nhiều so với các loại ma túy truyền thống khác. Đây là hiểm họa của các quốc gia, dân tộc trên toàn thế giới và Việt Nam cũng không tránh được vòng xoáy nguy hiểm đó. Báo cáo từ các nước thành viên của Cơ quan phòng chống ma túy và tội phạm của Liên hợp quốc (UNODC) cho thấy, số chủng loại chất hướng thần mới đã tăng hơn 50%, từ 166 loại tại thời điểm cuối năm 2009 lên đến 251 loại vào giữa năm 2012. Lần đầu tiên, số loại chất hướng thần mới trên thực tế đã vượt số chất hướng thần được quốc tế kiểm soát (234 chất). Bà Zhuldyz Akisheva, Giám đốc quốc gia UNODC tại Việt Nam bày tỏ lo ngại khi gần đây những kẻ buôn bán ma túy liên tục có những thủ đoạn tinh vi nhằm qua mặt các nhà chức trách. Các sản phẩm ma túy tổng hợp, cụ thể là các chất hướng thần được tiếp thị và quảng cáo mạnh mẽ và bán ra thị trường thế giới với tên gọi, nhãn mác rất hợp pháp và vô hại như “muối tắm,” “chất thăng hoa hợp pháp” và “thuốc đặc chế...” Báo động “chơi” ma túy dạng đá Tại Việt Nam, nghiên cứu của UNODC cho thấy, trong vòng 10 năm qua, thị trường chất kích thích dạng Amphetamine (ATS – các chất kích thích hệ thần kinh trung ương) tăng nhanh chóng và trong năm 2012, chất này đã vượt qua thuốc phiện trở thành loại ma túy được sử dụng rộng rãi thứ hai trên thị trường. Đặc biệt, việc sử dụng các chất hướng thần dạng đá tăng đáng kể, kể từ khi trường hợp đầu tiên được báo cáo vào năm 2008. Trong vòng vài năm trở lại đây có một số loại chất hướng thần mới đã nổi lên trong thị trường ma túy bất hợp pháp. Những thống kê của Bộ Công an cho thấy, tình trạng sử dụng ATS đang gia tăng tại Việt Nam trong thập kỷ qua. Kể từ năm 2010, ATS tiếp tục trở thành loại ma túy được sử dụng nhiều thứ hai ở Việt Nam. Qua công tác điều tra của lực lượng chức năng, việc sử dụng các ma túy tổng hợp dạng đá đã vượt xa lượng sử dụng ma túy tổng hợp dạng viên nén.
Bột ke, chấm đá đang được giới trẻ sử dụng nhiều. (Nguồn: Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy)
Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quý Vương dẫn chứng, theo báo cáo của các địa phương, tình hình sử dụng ma túy tổng hợp dạng đá đang ở mức đáng báo động. Tại Hà Nội, có hơn 10% số người nghiện có sử dụng ma túy tổng hợp. Khảo sát trên phạm vi hẹp tại phường An Hải Tây (thành phố Đà Nẵng) cho thấy có trên 80% người nghiện ma túy có sử dụng ma túy tổng hợp; hay như tại một số xã, phường thuộc thành phố Mỹ Tho (Tiền Giang) có trên 60% số người sử dụng ma túy tổng hợp trong tổng số người nghiện ma túy. Đặc biệt, trong sáu tháng đầu năm 2012, lực lượng chức năng trên cả nước đã phát hiện, điều tra hơn 10.000 vụ, bắt hơn 15.000 đối tượng, thu giữ 466kg heroin, 83kg thuốc phiện, 40kg và 140.000 viên ma túy tổng hợp cùng nhiều tang vật, tài sản khác. Đáng lưu ý, khi đánh giá về tình hình sử dụng ma túy tại Việt Nam, văn phòng UNODC tại Việt Nam nhận định các chất kích thích dạng Amphetamine được giới trẻ Việt Nam sử dụng ma túy tại các thành phố lớn, các vùng biên giới và các khu công nghiệp dùng nhiều nhất. Tuy vậy, việc sử dụng các chất kích thích dạng Amphetamine và các chất ma túy trái phép khác cũng đang ngày càng tăng lên ở các vùng nông thôn. Việc sử dụng ma túy tổng hợp với những chất hướng thần mạnh đang trở thành xu thế “chơi” của rất nhiều người trẻ tuổi. Tuy nhiên, đây thực sự trở thành một hiểm họa lớn khi rất nhiều bạn trẻ mơ hồ, chưa nhận thức rõ những hậu quả khôn lường của những chất tưởng chừng như vô hại này./.
Bài 2: Hàng đá - Nguồn sức mạnh ảo nhưng đầy nọc độc
Bài 2: Hàng đá - Nguồn sức mạnh ảo nhưng đầy nọc độc
Thùy Giang (Vietnam+)
