Ảnh minh họa. (Nguồn: Time Magazine)
Ngày 2/11, ngay sau khi chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố tái áp đặt toàn bộ các lệnh trừng phạt Iran, vốn từng được dỡ bỏ theo thỏa thuận hạt nhân năm 2015 (có tên gọi đầy đủ là Kế hoạch Hành động chung toàn diện-JCPOA), các nước Pháp, Đức, Anh và Liên minh châu Âu (EU) đã ra tuyên bố chung lên án quyết định của Mỹ áp đặt các biện pháp trừng phạt mới đối với nền kinh tế quốc gia Hồi giáo này, tuyên bố sẽ bảo vệ các công ty của châu Âu đang làm ăn hợp pháp với Tehran.
Tuyên bố đề cập đến JCPOA nêu rõ: "Chúng tôi rất tiếc về việc Mỹ tái áp đặt các biện pháp trừng phạt Iran xuất phát từ quyết định của Washington rút khỏi JCPOA. Bởi theo thỏa thuận Iran ký với nhóm P5+1 (gồm 5 nước thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và Đức) sau hơn 12 năm đàm phán, các lệnh trừng phạt này sẽ dần được dỡ bỏ đổi lại Tehran sẽ hạn chế các hoạt động hạt nhân." Việc Tổng thống Mỹ Donald Trump tháng 5 vừa qua thông báo rút khỏi JCPOA và tái áp đặt các biện pháp trừng phạt Iran, khiến EU khó khăn trong việc bảo vệ các công ty đang làm ăn với Iran.
Vì vậy tuyên bố của EU bảo vệ thỏa thuận hạt nhân đã ký với Iran là cần thiết để đảm bảo an ninh cho châu Âu, khu vực cũng như toàn thế giới. Tuyên bố khẳng định: "Mục tiêu của chúng tôi là bảo vệ các doanh nghiệp của châu Âu đang có các thỏa thuận thương mại hợp pháp với Iran." Châu Âu sẽ tìm cách duy trì các kênh tài chính hoạt động với Iran cũng như đảm bảo việc tiếp tục xuất khẩu ga và khí đốt của Iran.
[Iran: Các biện pháp trừng phạt của Mỹ chủ yếu gây "tác động tâm lý"]
Theo Bộ Tài chính Mỹ, kể từ ngày 5/11, Washington sẽ liệt hơn 700 cá nhân và thực thể vào danh sách trừng phạt liên quan đến Iran. Bộ trên đã phát đi cảnh bảo tới mạng kết nối ngân hàng toàn cầu SWIFT về nguy cơ đối mặt với các biện pháp trừng phạt của Mỹ nếu cung cấp dịch vụ cho các thực thể Iran có tên trong danh sách đen của Washington.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết các lệnh trừng phạt nhằm vào Iran trong các lĩnh vực năng lượng, đóng tàu, vận tải và ngân hàng cũng sẽ được áp đặt trở lại từ ngày 5/11. Tuy nhiên, ông cũng đồng thời xác nhận Mỹ đã chấp thuận để 8 nước tiếp tục mua dầu thô của Iran sau khi lệnh trừng phạt của Washington nhằm vào các hoạt động xuất khẩu dầu thô của quốc gia Vùng Vịnh này chính thức có hiệu lực từ thời điểm trên. Tuy không nêu chi tiết tên từng quốc gia cụ thể, nhưng ông Pompeo khẳng định EU gồm 28 thành viên sẽ không nằm trong danh sách được miễn trừ này.
Việc khôi phục các biện pháp trừng phạt nhằm vào Iran là một phần trong các biện pháp của Washington nhằm gây áp lực buộc Tehran hạn chế chương trình hạt nhân và tên lửa cũng như các hoạt động tài trợ cho khủng bố. Iran luôn khẳng định chương trình hạt nhân và tên lửa của quốc gia này đều vì mục đích dân sự và phủ nhận mọi cáo buộc tài trợ cho khủng bố./.
