Xe quân sự Lực lượng phòng vệ mặt đất Nhật Bản trong một cuộc tập trận. (Nguồn: AFP/ TTXVN) Tờ Thời báo Nhật Bản ngày 27/4 đưa tin một ủy ban do Thủ tướng Shinzo Abe lựa chọn dự kiến sẽ đề nghị Chính phủ Nhật Bản thay đổi cách hiểu đối với bản Hiến pháp nhằm gỡ bỏ lệnh cấm lâu nay đối với quyền phòng vệ tập thể và giới hạn phạm vi sử dụng quyền này bằng việc đưa ra 6 điều kiện đảm bảo hoạt động kiểm soát dân sự.
Do vấn đề thực thi quyền của Liên hợp quốc hỗ trợ các đồng minh trước cuộc tấn công của bên thứ ba vẫn còn gây tranh cãi trong công chúng, nguồn tin chính phủ hôm 26/4 cũng khẳng định những điều kiện để thực thi quyền này bao gồm: An ninh của Nhật Bản vấp phải mối đe dọa lớn; Các quốc gia có quan hệ mật thiết với Nhật Bản bị tấn công; Các đồng minh của Nhật Bản đề nghị giúp đỡ; Các nước thứ ba đồng ý cho lực lượng quân sự của Nhật đi qua lãnh thổ của họ; Thủ tướng, về nguyên tắc, phải nhận được sự chấp thuận của Quốc hội để thực thi phòng thủ tập thể; Thủ tướng sẽ ra quyết định đầy đủ về tính hữu hiệu của hành động.
Trong một báo cáo trình Thủ tướng Abe vào giữa tháng 5/2014, Ủy ban trên có thể sẽ đốc thúc việc thay đổi cách hiểu của chính phủ đối với Hiến pháp nhằm mở đường cho Nhật Bản thực thi quyền phòng vệ tập thể trong bối cảnh môi trường an ninh ở châu Á đang thay đổi.
Nhật Bản lâu nay vẫn cho rằng Tokyo có quyền phòng vệ tập thể theo luật pháp quốc tế song không thể thực thi quyền này do những hạn chế mà Điều 9 trong Hiến pháp đặt ra, theo đó cấm việc sử dụng vũ lực để giải quyết những tranh chấp quốc tế và chỉ cho phép sử dụng một lực lượng tối thiểu để Nhật Bản tự vệ./.
