Ông Nghiêm Xuân Tuệ, Giám đốc văn phòng Điều phối các hoạt động hỗ trợ người tàn tật Việt Nam (thuộc Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội) nói rằng, công nghệ thông tin là công việc phù hợp với người khuyết tật.
Song, gần 80% người khuyết tật lại sống ở nông thôn, nơi mà ngành công nghệ này chưa thực sự phổ cập. Ngoài ra, công tác tuyển dụng, đào tạo ngành nghề này đối với người khuyết tật còn nhiều hạn chế.
Ngành nghề phù hợp
Trong cuộc hội thảo “Việc làm về công nghệ thông tin cho người khuyết tật” do Trường Trung cấp Kỹ thuật tin học Hà Nội và Tổ chức cứu trợ và phát triển Hoa Kỳ tổ chức ngày 20/5 (với sự tài trợ của Cơ quan phát triển quốc tế Hoa Kỳ), ông Tuệ nói rằng, công nghệ thông tin là một trong những công việc phù hợp nhất với người khuyết tật.
Lý giải, ông Tuệ nói rằng, đây là ngành nghề không cần đến sự đi lại nhiều cũng như sự vận động của cơ bắp. Điều này phù hợp với hoàn cảnh của người khuyết tật.
Để minh chứng, ông Tuệ nói rằng ông đã nhìn thấy nhiều sản phẩm công nghệ thông tin của người khuyết tật rất tốt, đáp ứng được nhu cầu của xã hội. Thậm chí, nhiều sản phẩm còn tốt hơn của người không khuyết tật. Ông cho rằng, vì người khuyết tật không có nhiều cơ hội việc làm, nên khi có được việc làm, họ thường tập trung hết trí lực vào công việc. Với công nghệ thông tin, họ có điều kiện học tập, nâng cao trình độ, tiếp cận thông tin trong nước và quốc tế. Từ đó, xóa bỏ dần khoảng cách giữa người không khuyết tật và người khuyết tật.
Ngoài ra, trong những lần đi thăm các quốc gia tiên tiến trên thế giới, ông Tuệ cũng thấy người khuyết tật thường được bố trí làm việc ngành công nghệ thông tin. Còn ở trong nước, ông đưa ra ví dụ về việc sử dụng 27 thanh niên khuyết tật làm về công nghệ thông tin ở Chi cục Thuế quận 1 (thành phố Hồ Chí Minh). Họ đã rất cần cù làm việc và đạt hiệu quả cao, đã có 18 người vượt qua thi tuyển và thành công chức ngành thuế.
Nhiều người cho rằng, sự lựa chọn công nghệ thông tin cho người khuyết tật là đúng đắn. Tuy nhiên, với người khiếm thị, việc lựa chọn này sẽ rất khó khăn. Về vấn đề này, ông Ngô Quang Khánh, Giám đốc Công ty TTK nói rằng, “việc ứng dụng kỹ năng và kiến thức của công nghệ thông tin sẽ giúp người khiếm thị học tập và mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp khác và không ngoại trừ cả công việc trong lĩnh vực công nghệ thông tin.”
Nhiều khó khăn cần tháo gỡ
Mặc dù đã có nhiều chính sách khuyến khích đào tạo nghề và việc làm đối với người khuyết tật, song theo ông Lê Văn Liêm-Phó Vụ trưởng Vụ Giáo viên và Cán bộ quản lý dạy nghề (Tổng cục Dạy nghề), việc thực hiện các chính sách còn nhiều vướng mắc. Thống kê năm 2008 cho thấy, tỷ lệ người khuyết tật được học nghề chỉ chiếm 12,1% và chủ yếu là ở thành phố.
Tuy công tác dạy và học nghề cho người khuyết tật những năm gần đây có tăng lên nhưng giáo viên dạy nghề cho người khuyết tật vừa thiếu, vừa yếu. Ở nhiều nơi còn thiếu chương trình, giáo trình dạy nghề riêng…
Ông Nghiêm Xuân Tuệ thì nói rằng, một khó khăn nữa trong việc tạo việc làm về công nghệ thông tin cho người khuyết tật là do có đến gần 80% người khuyết tật sống ở khu vực nông thôn. Trong khi đó, ngành công nghệ thông tin chủ yếu phát triển ở thành thị. Từ đó, ông Tuệ kiến nghị cần đào tạo có chọn lọc, phù hợp với từng đối tượng ở địa phương chứ không phải thấy công nghệ thông tin phù hợp thì đào tạo tràn lan.
Ngoài ra, ông Tuệ cũng cho biết, năm 2008, ở thành phố Hồ Chí Minh tuyển được 205 lao động là người khuyết tật. Tuy nhiên, sau 7 tháng, số người đi làm chỉ còn hơn 40, số còn lại bỏ việc vì nhiều lý do khác nhau, trong đó có môi trường làm việc và ứng xử của đồng nghiệp.
Do đó, trong công tác đào tạo, cần trang bị cho người khuyết tật những kỹ năng sống, giao tiếp và tìm kiếm ngành nghề phù hợp với dạng tật của mình (như người khuyết tật vận động thì chọn: công nghệ thông tin, kế toán; khiếm thị thì chọn: tư vấn bán hàng, tư vấn tâm lý…)
Hơn nữa, các doanh nghiệp khi tuyển dụng cũng nên tạo cho họ những môi trường làm việc hợp lý để họ phát huy hết khả năng đã học được.
Nhiều đại biểu đồng tình cho rằng, nếu các doanh nghiệp tận dụng được những lợi thế của người khuyết tật làm việc trong lĩnh vực công nghệ thông tin sẽ rất có ích cho chính bản thân doanh nghiệp…
Trung Hiền (Vietnam+)
