Thủ tướng gặp gỡ các nhà khoa học trẻ. (Nguồn: TTXVN) Từ hơn 60 bình chọn của các nhà báo theo dõi lĩnh vực Khoa học và Công nghệ trên cả nước, chiều 23/12, Câu lạc bộ Nhà báo Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã tổ chức lễ công bố 10 sự kiện nổi bật trong năm 2015 và kỷ niệm 10 năm kể từ ngày đầu tiên sự kiện này được ra mắt.
Các bình chọn này được phân làm 6 lĩnh vực, gồm cơ chế chính sách; khoa học xã hội và nhân văn; nghiên cứu ứng dụng; hội nhập quốc tế và tôn vinh các nhà khoa học.
Theo đó, ở lĩnh vực cơ chế chính sách, sự kiện Thủ tướng Chính phủ gặp mặt các nhà khoa học không chuyên nghiệp và nhà khoa học trẻ được lựa chọn. Đây là lần đầu tiên Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức các buổi gặp gỡ này, tạo điều kiện cho các nhà khoa học kiến nghị với Đảng và Nhà nước những cơ chế, chính sách phù hợp để có thể đóng góp nhiều hơn cho đất nước và cho nền khoa học.
Sự kiện thứ hai là Ngày hội Khởi nghiệp công nghệ Việt Nam 2015. Đây cũng là sự kiện lần đầu tiên được tổ chức, thu hút hơn 1.000 lượt đại biểu là quản lý, các nhà khoa học, doanh nghiệp khởi nghiệp, các nhà đầu tư, quỹ đầu tư mạo hiểm… tham gia. Sau sự kiện này, nhiều đơn vị đã tổ chức hàng loạt hội thảo kết nối doanh nghiệp khởi nghiệp trong nước và các nhà đầu tư.
Thứ ba là sự kiện Hà Nội khánh thành Trung tâm nghiên cứu, chuyển giao và giám định công nghệ tại Khu Công nghệ cao Hòa Lạc.
Trung tâm nghiên này rộng 2,1 ha, là khu phức hợp liên thông về khoa học-công nghệ lớn nhất cả nước, đáp ứng chỗ làm việc cho 200 nhà khoa học, có thể liên kết chặt chẽ với các nhà khoa học, các viện, trường, phòng nghiên cứu khác trong nước và quốc tế. Trung tâm sẽ là nơi nghiên cứu trọng điểm của cả nước, và cũng sẽ là nơi tập trung các chương trình hợp tác nghiên cứu giữa Việt Nam với quốc tế.
Dây chuyền sản xuất pin Mặt Trời tại Trung tâm Nghiên cứu chuyển giao công nghệ và giám định công nghệ. (Nguồn: Sở Khoa học và Công nghệ Hà Nội) Trong lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn có một sự kiện được lựa chọn là Hội thảo khoa học quốc tế kỷ niệm 250 năm ngày sinh Đại thi hào Nguyễn Du.
Hội thảo không chỉ là nơi thể hiện tiếng nói đồng cảm về những giá trị tinh thần của Nguyễn Du mà còn là dịp mở rộng giao lưu, quảng bá giá trị tinh hoa của văn học cổ điển, văn hóa Việt Nam đến bạn bè quốc tế.
Ở lĩnh vực nghiên cứu cơ bản, sự kiện được lựa chọn là UNESCO công nhận hai Trung tâm quốc tế về Toán học và Vật Lý của Việt Nam là trung tâm dạng hai.
Trong bối cảnh hội nhập quốc tế hiện nay, việc các Trung tâm quốc tế về Toán học, Vật lý được UNESCO công nhận, bảo trợ sẽ giúp nâng cao vị thế của khoa học Việt Nam, đưa nền khoa học và công nghệ hội nhập sâu rộng với khu vực và thế giới.
Đây cũng là công nhận của quốc tế đối với trí tuệ Việt Nam bên cạnh những công nhận về di sản thiên nhiên, văn hóa.
Trong lĩnh vực nghiên cứu ứng dụng, có 3 sự kiện được lựa chọn. Thứ nhất là lần đầu tiên ghép thận thành công từ người cho tim ngừng đập tại Bệnh viện Chợ Rẫy (Thành phố Hồ Chí Minh).
Đây là kết quả của đề tài khoa học và công nghệ cấp Nhà nước “Nghiên cứu triển khai ghép thận từ người cho tim ngừng đập,” mã số KC.10.28/11-15 (do phó giáo sư, tiến sĩ Nguyễn Trường Sơn làm chủ nhiệm). Thành công của đề tài đem lại hy vọng cho hàng trăm, thậm chí hàng nghìn người bệnh, giảm chi phí cho họ khi phải ra nước ngoài điều trị.
Sự kiện thứ hai là cấu kiện lắp ghép bảo vệ bờ sông, hồ và đê biển. Giải pháp này của Công ty trách nhiệm hữu hạn Nhà nước một thành viên Thoát nước và Phát triển đô thị tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu (BUSADCO).
Thứ ba là sự kiện bắn trình diễn thành công vũ khí mới. Đây là sản phẩm của Đề án KC.NQ06 và một số nhiệm vụ độc lập cấp Bộ Quốc phòng do Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng chủ trì nghiên cứu, thiết kế và chế thử. Với sự chuẩn bị chu đáo và chấp hành nghiêm các quy tắc trong quá trình thực hành bắn, buổi bắn trình diễn đã thành công tốt đẹp, bảo đảm an toàn tuyệt đối.
Dây chuyền sản xuất điện thoại của Viettel. (Ảnh: Vietnam+) Trong lĩnh vực hội nhập quốc tế, sự kiện được chọn là Việt Nam vào top 3 ASEAN về chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu.
Theo công bố Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu 2015 của tổ chức Sở hữu Trí tuệ Thế giới và Đại học Cornell (Hoa Kỳ) và Học viện Kinh doanh INSEAD (Pháp), Việt Nam đứng thứ 52 trên tổng số 141 nền kinh tế, tăng 19 bậc so với năm 2014.
Đây được cho là một bước tăng bậc ngoạn mục của Việt Nam nhờ đầu tư cho phát triển khoa học và công nghệ trong năm vừa qua.
Cuối cùng, ở lĩnh vực tôn vinh nhà khoa học, việc tiến sỹ Trần Hà Liên Phương (Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh) là nhà khoa học nữ Việt Nam đầu tiên nhận giải thưởng “Nhà khoa học trẻ tài năng của thế giới” của quỹ L’Oréal – UNESCO cho công trình nghiên cứu điều trị ung thư đã được lựa chọn.
Công trình nghiên cứu của Tiến sỹ Phương về hệ mixen chứa fucoidan trong ứng dụng điều trị và hỗ trợ quan sát mô ung thư, giúp cho việc điều trị hiệu quả, chi phí thấp, ít phản ứng phụ hơn. Hướng nghiên cứu này sẽ đóng góp hiệu quả trong công tác điều trị bệnh ung thư ở Việt Nam./.
