Silvio Berlusconi xuất hiện trên Sunday Times Magazine. (Nguồn: thesundaytimes.co.uk) Già nua và đầy nếp nhăn, trông có vẻ buồn bã, mệt mỏi khi sắp bước sang tuổi 78, nhìn không khác gì một ông già hoặc đang chiến đấu chống lại tất cả, kể cả tuổi tác hoặc như thời gian và các đối thủ chính trị đã biến ông thành một con quỷ, Silvio Berlusconi xuất hiện trong một chuyên đề của Sunday Times Magazine theo cách ấy.
Bài báo về ông và những tấm ảnh chụp chân dung ông hoàn toàn "mộc," không tô vẽ, không hóa trang, không cấy tóc như bao lần trước mà công chúng Italy đã quen xem, quen bình luận và bàn tán được in đúng ngày 26/1.
Ông Berlusconi đã chọn đúng ngày. Đó chính là ngày kỷ niệm 20 năm ông đưa ra tuyên bố "bước xuống sân" (chính trị), thông điệp như một phát pháo lệnh để ông bước vào chính trường nước này, chuẩn bị cho chiến thắng sau đó bốn tháng, vào thời điểm Italy đang trong khoảng trống quyền lực vì vụ "Bàn tay sạch" chống tham nhũng đã quét sạch các đảng phái chính trị lớn nhất Italy lúc ấy, mở ra nền Cộng hòa thứ hai ở Italy.
Đó cũng là lúc Italy bắt đầu phải sống với những hy vọng và thất vọng về một con người đã để lại biết bao dấu ấn trong nền chính trị nước này trong 20 năm qua và còn nhiều năm sau nữa.
Trong thông điệp trên truyền hình vào dịp kỷ niệm này, ông Berlusconi tuyên bố sẽ cùng đảng Forza Italy chiến đấu đến cùng, bất chấp một sự thật là bản thân ông cũng phải chiến đấu chống lại các bản án đang rình rập ông gồm một năm lao động công ích (tòa sẽ tuyên vào tháng Tư tới liệu ông có phải thực hiện điều này không), bảy năm tù vì tội quan hệ tình dục với gái mại dâm vị thành niên và dùng quyền lực để che giấu tội ấy (ông đang kháng án) và đang bị xét xử vì tội hối lộ một thượng nghị sỹ cánh tả để ông ta hỗ trợ làm đổ một chính phủ vào năm 2008, đưa Berlusconi lên ghế Thủ tướng lần thứ ba (trước khi ông từ chức vào năm 2011, khi đất nước chìm trong suy thoái).
Đó là chưa kể đến việc ông đã bị truất phế khỏi Thượng viện, bị cấm tranh cử trong vòng sáu năm tới và đã bị rút hộ chiếu, không cho ra nước ngoài, hậu quả của bản án dành cho ông vì gian lận thuế trong các hoạt động kinh doanh của ông ở tập đoàn truyền thông Mediaset.
Điều gì đã xảy ra trong thời điểm này khi Berlusconi đang cố gắng để xốc lại Forza Italy và tìm mọi cách để hướng tới một cuộc tổng tuyển cử mới trong năm 2014, nếu nó xảy ra, thì những hình ảnh này xuất hiện?
Trong khi các tờ báo cánh hữu thân Berlusconi ca ngợi hình ảnh không đẹp, trần trụi và có vẻ là thực sự gương mặt của ông vì tuổi tác chứ không còn tô vẽ nữa (tờ Il Giornale do em ông làm lãnh đạo cho rằng, đây là một "hành động của niềm tự hào", tờ Libero thiên tả: "Những hình ảnh chưa từng thấy: Berlusconi không hóa trang"), thì các nhật báo khác lại nhìn ra một khía cạnh khác của người từng ba lần làm thủ tướng Italy.
Nhật báo La Stampa, đại diện cho tầng lớp chủ công nghiệp, cho rằng đây là một chiến thuật mới của Berlusconi, ông vua truyền thông của Italy trong hai thập niên qua. Nhà bình luận nổi tiếng Marco Belpoliti cho rằng, đằng sau những bức ảnh về một Berlusconi trần trụi và tuổi tác còn một tấm "mặt nạ" nữa.
Ông Belpoliti cho rằng Berlusconi, con người ưa gây chú ý bằng những tuyên bố, bằng hình ảnh đẹp đẽ, nhẵn nhụi, bằng những trang điểm và trồng lại tóc, bằng những nỗ lực chống lại tuổi tác để chiến đấu trên chính trường, thậm chí yêu một cô gái đáng tuổi con mình, bây giờ, trong trận đánh cuối cùng của mình khi quyền lực đã rơi rụng, chơi một chiến thuật khác: phơi bày gương mặt thật.
Đằng sau gương mặt không trang điểm ấy là ý chí chống lại thời gian, chống lại tuổi tác, chống lại kẻ thù. Một cuộc chiến đơn độc của một ông già 78 tuổi chống lại tất cả. Và ông già ấy, nhìn thật gần những tấm ảnh được chụp trên tờ báo của Anh, không khác gì một con quái vật.
Trong bài viết về 20 năm của Berlusconi, La Stampa cũng đánh giá lại chặng đường của Berlusconi, chỉ ra những điểm mạnh đã khiến Berlusconi chiến thắng. Đó là ngôn ngữ đơn giản, ngược hẳn lại với thứ ngôn ngữ hoa hòe hoa sói của phần đông tầng lớp chính trị gia Italy, là những hành động chính trị dứt khoát và chiếm được cảm tình của phần đông cử tri (như bỏ thuế nhà vào năm 2008, khi biết người Italy rất ghét đóng thuế nhà), là luôn mị dân khi đưa đất nước lên hàng đầu, và tận dụng rất tốt các phương tiện truyền thông.
Nhật báo cánh tả La Repubblica, một trong những tờ báo có ảnh hưởng lớn nhất ở Italy, cho rằng với việc cho chụp những tấm ảnh mà chắc chắn Berlusconi là người đạo diễn, cựu Thủ tướng Italy đang thể hiện mình giống như Chúa bị đóng đinh câu rút trong con mắt công chúng, sau khi ông bị phế truất khỏi Thượng viện, khi ông đang đối mặt với hàng loạt phiên tòa mà ông cho mình là nạn nhân của các âm mưu cánh tả.
Nhật báo này so sánh hình ảnh hiện tại với hình ảnh khuôn mặt đầy máu của Berlusconi khi bị một kẻ quá khích cầm một vật nặng đập vào mặt ở Milan tháng 12/2009.
La Repubblica cho rằng, vụ đó đã bị dàn dựng nhằm giúp Berlusconi, lúc đó đang rơi vào khủng hoảng chính trị nghiêm trọng, có thời gian hợp lý để nghỉ ngơi, đồng thời tạo ra những va chạm và tranh luận xã hội quanh vụ tấn công "khủng bố" ông.
Tờ báo cho rằng hình ảnh hiện tại như một con quỷ của Berlusconi, khi ông cũng gặp khó khăn trên chính trường, cũng chẳng khác gì thời điểm đó.
La Repubblica cũng không quên nhắc lại rằng, trong cuộc đối thoại với Matteo Renzi, tân thủ lĩnh trẻ trung của đảng Dân chủ, đảng lớn nhất Italy hiện tại, cho cải cách luật bầu cử, Berlusconi vẫn cư xử như thể ông là "cha già của dân tộc."
Trong khi đó, nhật báo bán chạy nhất Italy Corriere della Sera có thiên hướng độc lập thì thậm chí nói thẳng ra trong dòng tít "Điều cấm kị nếp nhăn (của Berlusconi) đã không còn nữa: tôi không sợ hãi khi bộc lộ sự già nua của mình. Như thế, tôi thật hơn Renzi."
Theo Corriere della Sera, đây là chiến thuật nhằm thu hút các cử tri trên 60 tuổi của ông, khi các cử tri trẻ hơn có nhiều khả năng sẽ bỏ phiếu cho đảng của Renzi, năm nay 38 tuổi, hoặc phong trào trung dung và dân túy M5S của cựu danh hài Beppe Grillo.
Theo tờ báo này, đây là một chiến thuật truyền thông nhằm tạo ra sự tương phản với Renzi và bằng cách ấy, Berlusconi đang chuẩn bị tư tưởng và tinh thần cho các cử tri của mình trước một "trận đánh" mới. Đấy là các trận đánh với đảng Dân chủ (Pd) của tân thủ lĩnh mới nổi 38 tuổi Matteo Renzi.
Trên thực tế, tất cả những gì đang diễn ra là một chiến thuật nhằm xây dựng hình ảnh của Berlusconi trong cuộc chiến đấu mà ông kêu gọi.
Không lật đổ được chính phủ của Thủ tướng Enrico Letta hai lần trong hai tháng cuối năm 2013, buộc phải quay lại ủng hộ chính phủ, và sau đó bị truất phế khỏi Thượng viện, Berlusconi giờ đang hướng đến các "trận đánh" lớn trong năm 2014, những phép thử thật sự với ông và đảng của ông, sau khi trở lại tên cũ từ đảng Nhân dân tự do (Pdl) bị suy yếu vì sự phản bội của phó Thủ tướng Angelino Alfano mà ông từng tin tưởng. Đó là bầu cử Quốc hội châu Âu và bầu cử Hội đồng địa phương tại Italy vào tháng 5-2014./.
