Tổng thống Pháp Emmanuel Macron. (Nguồn: AFP/TTXVN) Theo hãng Reuters, theo các nguồn tin thân cận với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, trong một bài phát biểu dự kiến được đưa ra vài tuần nữa, ông sẽ mô tả Brexit là một lời kêu gọi thức tỉnh, đồng thời nhấn mạnh châu Âu cần phải quyết đoán hơn để đối phó với các cường quốc đối thủ trên thế giới.
Bài diễn văn này được các phụ tá của ông Macron mô tả là “quan trọng nhất” kể từ sau khi ông có bài phát biểu tại đại học Sorbonne ở Paris hồi tháng 9/2017, trong đó kêu gọi cải cách sâu rộng Liên minh châu Âu (EU).
Theo những người này, những lời lẽ của ông có mục đích như một “tiếng súng cảnh báo” dành cho một lục địa không có khả năng thể hiện sức mạnh và tự bảo vệ bản thân mình.
Một nguồn tin thân cận với Macron nói với Reuters: “Đây là một thời điểm quan trọng. Nếu chúng ta, những người châu Âu, không muốn có những vụ Brexit khác và không bị mắc kẹt trong một cái bẫy của sự bảo vệ nguyên trạng một cách ngây ngô, thì chúng ta phải thức tỉnh.”
Bài diễn văn này của ông Macron được đưa ra đúng thời điểm căng thẳng leo thang tại phương Tây, nơi đang bị khuấy động bởi các chính sách “Nước Mỹ trên hết” của Tổng thống Mỹ Donald Trump và sự rời khỏi EU của Anh.
Một Trung Quốc và Nga ngày càng quyết đoán hơn cũng đang đặt ra nhiều thách thức lớn.
[Tại sao ông Macron thất bại còn ông Trump được cử tri ủng hộ?]
Cũng theo nguồn tin này, mặc dù Macron sẽ sử dụng sự ra đi của Anh khỏi EU, vốn đã được lên kế hoạch vào ngày 29/3 tới, làm chủ đề chính cho bài diễn văn của mình, song mục tiêu không phải là đề xuất một ý tưởng để tháo gỡ thế bế tắc trong các cuộc đàm phán giữa London và Brussels.
Văn phòng của ông Macron ngày 18/2 thông tin rằng bài phát biểu nói trên sẽ được đưa ra cuối tháng Hai hoặc đầu tháng Ba này, dù thời gian và địa điểm chính xác vẫn chưa được ấn định.
Nguồn tin trên nhấn mạnh: “Ông Macron sẽ không đưa ra bình luận về cuộc đàm phán hoặc đề xuất điều gì đó kiểu như một ‘kế hoạch của Macron’ nhằm giải quyết vấn đề này. Mục đích của ông là vạch ra những bài học từ Brexit.”
Trong quan điểm của Macron, Brexit phần nào giống với hiện tượng đã đưa Trump lên cầm quyền và làm nổ ra phong trào “Áo vàng” tại Pháp: một nỗi lo sợ bị thất bại do chủ nghĩa toàn cầu hóa, sự chênh lệch về lãnh thổ và thái độ coi thường các thể chế đang ngày càng gia tăng.
Lãnh đạo nước Pháp cũng sẽ tập trung ủng hộ một “châu Âu bảo đảm” trong cuộc bầu cử châu Âu ngày 26/5 tới và tìm cách thuyết phục các cử tri với những kế hoạch nhằm mục tiêu cải cách các chính sách thương mại, cạnh tranh, kỹ thuật số và khí hậu của châu Âu.
Bài diễn văn này cũng sẽ nhằm thuyết phục những người đồng cấp của ông Macron ở châu Âu, vốn không đề cao những lời hứa của ông trong bài diễn văn ở Sorbonne, bắt đầu suy nghĩ về EU như một nhân tố địa chính trị gai góc hơn trong một thế giới tàn nhẫn.
Nguồn tin trên nêu rõ: “EU đã thực hiện khá tốt sự điều chỉnh nội bộ, xây dựng được một khu vực hòa bình, thân thiện, với thương mại ôn hòa và sự cạnh tranh có quy củ. Tuy nhiên châu Âu không biết cách để dung hòa bản thân trong một thế giới nghiệt ngã”./.
