Sau nhiều tháng đàm phán khá căng thẳng do quan hệ thương mại song phươngcòn có mâu thuẫn, việc EU và Nhật Bản đồng thuận khởi động tiến hành thươnglượng FTA sẽ là một bước tiến đáng kể, cho dù chưa được như Tokyo kỳ vọng.
Tuy vậy, các quan chức EU nói rằng hai bên vẫn còn nhiều việc phải làm đểgiải quyết một số vấn đề gây tranh cãi và nhiều trở ngại khác trước khi 27 nướcthành viên EU chính thức thông qua kế hoạch khởi động thương lượng tiến tới kýFTA song phương.
Hồi tháng Ba các nhà lãnh đạo EU đã kêu gọi tiến hành thương lượng về FTAnhằm hỗ trợ Nhật Bản phục hồi kinh tế sau thảm họa động đất-sóng thần, nhưng vớiđiều kiện Tokyo dỡ bỏ hạn chế thương mại.
Ngoại trưởng Anh William Hague đầu tháng này cũng nói rằng dỡ bỏ các ràocản thuế quan và phi thuế quan có thể giúp châu Âu tăng xuất khẩu hàng hóa sangNhật Bản thêm 40 tỷ euro (60 tỷ USD), đồng thời giúp Nhật Bản xuất khẩu thêm 50tỷ euro (70 tỷ USD) hàng hóa sang EU.
Trong quan hệ thương mại tay đôi phần thặng dư đang nghiêng về phía NhậtBản. EU là bạn hàng lớn thứ ba của Nhật Bản, trong khi Nhật Bản là đối tácthương mại lớn thứ 6 của EU.
Theo một báo cáo của Ủy ban châu Âu, lợi thế thương mại đang nghiêng vềphía Nhật Bản phần nào cho thấy những khó khăn mà các công ty nước ngoài đangphải đối mặt khi tiếp cận thị trường Nhật Bản.
Quan điểm đó cũng được các nhà lãnh đạo doanh nghiệp châu Âu đồng tình khihọ nói rằng Tokyo không tạo cơ hội thực sự cho các công ty muốn tiếp cận thịtrường.
Thủ tướng Naoto Kan đầu tháng này đã yêu cầu Nội các xem xét các cải cáchtheo yêu cầu của EU như dỡ bỏ các rào cản thương mại phi thuế quan và tự do hóahoạt động thu mua công.
Các bộ trưởng thương mại EU đã hoan nghênh các đề xuất trên của Tokyo vàcoi đó là bước đi thiện chí đầu tiên hướng tới thương lượng FTA.
Một nhà ngoại giao nói: "Châu Âu rất quan trọng với Nhật Bản và Nhật Bảncũng hết sức quan trọng với EU. Chúng tôi đang chật vật cạnh tranh với các nướcmới nổi như Trung Quốc, Ấn Độ và Hàn Quốc."
Nhật Bản muốn khởi động thương lượng FTA với EU bởi họ tin rằng việc EUxóa bỏ thuế quan đánh vào ô tô và đồ điện gia dụng sẽ mang lại nhiều lợi ích chocác công ty Nhật./.