Táo bạo hay điên rồ?

Giấc mơ đại Paris - Táo bạo hay điên rồ?

Tổng thống Pháp Sarkozy gọi dự án "Đại Paris" là sự chuyển mình của cả thành phố Paris để trở thành trung tâm của châu Âu.
"Giấc mơ Paris" mà kiến trúc sư và nhà quy hoạch đô thị lỗi lạc Baron Haussmann thực hiện cách đây 2 thế kỷ đã trở nên bất cập và chuẩn bị nhường chỗ cho một dự án mới mang tên "Đại Paris" (Le grande Paris).

Tối 29/4/2009, khi cả thế giới vẫn còn đang loay hoay với cơn bạo bệnh khủng hoảng kinh tế, Tổng thống Pháp Sarkozy bước vào khán phòng chính của Cung Kiến trúc và Di sản Paris, đọc một bài phát biểu 30 phút gây chấn động mọi người dân nước Pháp cũng như cả thế giới.

Khởi động từ tháng 9/2007 cho tới tháng 3/2009, 10 ý đề xuất quy hoạch lại thủ đô hoa lệ của châu Âu đã được trình lên tổng thống và triển lãm tại Cung Kiến trúc và Di sản Paris.

Ông Sarkozy gọi dự án "Đại Paris" là sự chuyển mình của cả thành phố Paris hướng tới cái mốc 2030, nó sẽ trở thành trung tâm của châu Âu.

Xanh hóa Paris

Tham gia dự án khổng lồ này có rất nhiều những cái tên đang và đã nổi tiếng trong giới kiến trúc và quy hoạch trên thế giới như Jean Nouvel, Christian de Portzamparc, Richard Rogers, Winy Maas hay Roland Castro… Mỗi người một ý tưởng nhưng họ có chung những dữ kiện giống nhau cho bài toán cần giải. Đó là thủ đô Paris với cả khu vực nội đô và ngoại ô diện tích 105km2 với hệ thống giao thông công cộng chằng chịt và những công trình kiến trúc mang đậm dấu ấn văn hóa và lịch sử.

“Một thủ đô của năm 2030 phải là một thủ đô xanh!” - kiến trúc sư nổi tiếng Jean Nouvel khẳng định. Ông đưa ra mô hình một vành đai xanh vòng quanh toàn bộ khu vực nội đô, những công trình xây dựng mới phải nằm trong vành đai này với 2 mục đích. Một mặt môi trường sống của người dân Paris sẽ được cải thiện theo hướng tích cực hơn.

Nhưng mặt khác, bộ mặt của những vùng ngoại ô hoang vắng và nghèo nàn hiện nay cũng sẽ được thay đổi. Tất nhiên xanh hóa không dừng ở độ dày đặc của cây cối. Các khuyến nghị đưa ra mô hình khu vực nội đô với sự thống trị của xe đạp, ôtô điện và xe nhiên liệu sạch v.v...

“Ngay dưới lòng đất chúng ta cũng sẽ xây dựng những khu vực xử lý rác thải và cung cấp điện cũng như sưởi ấm,” kiến trúc sư người Anh Richard Rogers phát biểu. Những loại năng lượng như năng lượng mặt trời, năng lượng gió sẽ được xử dụng tối đa nhằm thay thế nguồn điện cho người dân.

Một mô hình mang tên "Ban công kiểu Pháp" được đề xuất nối liền những tòa nhà lớn, nhô ra các công viên và chạy dọc các khu phố lớn. Đây sẽ là những khu vực dạo bộ có diện tích 30m không chỉ mở rộng không gian mua sắm và thưởng ngoạn, còn tạo nên một nhịp điệu đô thị mới cho Paris.

Một Paris thống nhất

Sự phân cách giữ khu vực nội đô và ngoài ô của Paris đang là vấn đề khiến nhà chức trách đau đầu nhiều năm qua. Giàu nghèo, màu da và cơ sở hạ tầng là những vấn đề phức tạp và chằng chịt đang khiến thủ đô của tháp Eiffel phải tìm cách giải quyết. Vì thế những ý tưởng cho Paris tới năm 2030 cũng không nằm ngoài mục đích tạo nên một Paris thống nhất hơn.

Kiến trúc sư người Pháp Christian de Portzamparc đưa ra một đề xuất được cho là “không tưởng” với dự định phá bỏ 2 trong 6 nhà ga chính của Paris là ga phía Bắc và Đông. Ông muốn xây dụng một “siêu nhà ga” châu Âu nằm ngoài trung tâm thành phố và là đầu mối tất cả các chuyến tàu xuyên châu Âu cũng như tao đệm từ trường quanh Paris.

Mặc dù có vẻ khác đồ sộ nhưng ý tưởng của vị Kiến trúc sư này gây ra nhiều sự chú ý. Người ta cho rằng nó có thể thay đổi đáng kể diện mạo vùng ngoại ô và tạo nên điểm nói chặt chẽ cho cả thành phố.

Kiến trúc sư Roland Castro cũng đề xuất việc xây dựng nhiều những công trình văn hóa hơn ở khu vực ngoại ô. “Việc đầu tiên nên làm là chính phủ nên đưa một số cơ quan ra đặt tại vùng ngoại ô và sau đó xây dự những công trình phục vụ nhu cầu nhân văn của cư dân khu vự này" - Castro phát biểu.

Táo bạo hay điên rồ?

Đã có rất nhiều tranh luận về 10 ý tưởng thay đổi bộ mặt Paris nhưng tựu trung giới chuyên môn cho rằng nếu kết hợp được một cách hài hòa cả 10 ý tưởng này, chắc chắn Paris sẽ trở thành biểu tượng mới của đô thị tương lai. Nhưng để thực hiện một khối lượng công việc như vậy quả thực không hề dễ dàng.

Người ta bắt đầu đặt những câu hỏi về dự án này. Có phải ông Nicolas Sarcory đang làm một chuyện viển vông nhằm tăng cường uy tín chính trị của mình? Dự án này liệu sẽ tiêu tốn bao nhiêu tiền? Và số tiền đó Paris lấy đâu ra?

Những câu hỏi đặt ra đều chưa có sự trả lời rõ ràng đặt biệt chuyện kinh phí chưa hề được nhắc đến ở bất cứ nơi đâu. Nhưng có một thức tế dự án này đã đặt được đúng và 2 vấn đề lớn của thành phố Paris cũng như mọi đô thị hiện nay. Vì thế dù có khả thi hay không, người ta cũng đã nhìn thấy từ đây những phác họa đầu tiền cho mô hình đô thị của vài thập niên nữa./.
(TTVH & Đàn ông/Vietnam+)

Tin cùng chuyên mục