Thống kê của Chi cục Dân số Kế hoạch hóa gia đình Hà Nội cho thấy, trong sáu tháng đầu năm 2013, mặc dù tỷ lệ giới tính khi sinh của Hà Nội ổn định nhưng chênh lệch giới tính khi sinh vẫn ở mức cao, 116 bé trai/100 bé gái.
Theo báo cáo quốc gia về tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, từ năm 2006 đến nay, tỷ lệ này luôn trong xu hướng tăng và tăng mạnh, có năm tăng gấp 10 lần so với trước đây.
Hiện nay, ở Hà Nội, tình trạng chênh lệch giới tính khi sinh tập trung nhiều ở các quận, huyện như Đông Anh, Thường Tín, Mỹ Đức, Hà Đông, Sơn Tây, Ba Vì, Mê Linh, Phúc Thọ, Gia Lâm, Thanh Oai. Theo ông Tạ Quang Huy, Chi cục trưởng Chi cục Dân số-Kế hoạch hóa gia đình Hà Nội, nguyên nhân cơ bản dẫn đến tình trạng mất cân bằng giới tính tại các huyện này là do tâm lý thích con trai.
Ông Huy giải thích, chính sách sinh 1 đến 2 con, quy mô gia đình nhỏ làm cho một bộ phận lớn các cặp vợ chồng mong muốn sinh ít con nhưng vì áp lực phải có con trai nên đã tìm đến các dịch vụ xác định giới tính thai nhi. Ngoài ra, chính sách an sinh xã hội chưa đảm bảo cũng là một trong những nguyên nhân gây mất cân bằng giới tính khi sinh. Quan niệm cần người chăm sóc, phụng dưỡng khi tuổi già mà trách nhiệm đó chủ yếu thuộc về con trai cũng đã khiến nhiều người cố sinh bằng được con trai để an tâm lúc tuổi già.
Ngoài ra, với sự hỗ trợ của các phương tiện kỹ thuật hiện đại đã giúp bác sĩ chẩn đoán, phát hiện giới tính thai nhi sớm, tạo thuận lợi cho các cặp vợ chồng lựa chọn giới tính như ý muốn cũng góp phần làm mất cân bằng giới tính khi sinh.
Từ năm 2010 đến nay, Chi cục Dân số-Kế hoạch hóa gia đình Hà Nội đã thực hiện các chiến dịch để giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh nhưng hiệu quả chưa cao, trong đó một phần nguyên nhân là do nhận thức của một bộ phận cán bộ lãnh đạo chính quyền các cấp về tính cấp bách, hậu quả và tác động của mất cân bằng giới tính khi sinh còn hạn chế... Công tác thanh kiểm tra và xử lý các hành vi vi phạm tại các cơ sở siêu âm chẩn đoán giới tính, cung cấp dịch vụ kế hoạch hóa gia đình còn gặp nhiều khó khăn.
Để giảm bớt tình trạng chênh lệch giới tính khi sinh, thành phố Hà Nội đã xây dựng đề án giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh thực hiện từ năm 2013 đến hết năm 2020. Theo đó, Hà Nội xây dựng và hoàn thiện mô hình can thiệp tổng hợp, đồng bộ cả về lãnh đạo, chỉ đạo, truyền thông thay đổi hành vi, thanh tra xử lý vi phạm và thực hiện các chính sách hỗ trợ triển khai tại các địa bàn có tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh cao. Trọng tâm của các hoạt động là huy động mọi lực lượng chính trị xã hội vào cuộc, kết hợp chặt chẽ vận động, truyền thông thay đổi hành vi với chăm sóc toàn diện về sức khỏe sinh sản, kiểm soát và xử lý nghiêm các vi phạm về lựa chọn giới tính thai nhi.
Thời gian tới Hà Nội cũng sẽ từng bước triển khai thử nghiệm một số mô hình, gói chính sách hỗ trợ trẻ em gái, phụ nữ và các gia đình sinh con một bề là gái nhằm góp phần nâng cao vai trò và vị thế của trẻ em gái, phụ nữ trong đời sống gia đình và xã hội./.
Theo báo cáo quốc gia về tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, từ năm 2006 đến nay, tỷ lệ này luôn trong xu hướng tăng và tăng mạnh, có năm tăng gấp 10 lần so với trước đây.
Hiện nay, ở Hà Nội, tình trạng chênh lệch giới tính khi sinh tập trung nhiều ở các quận, huyện như Đông Anh, Thường Tín, Mỹ Đức, Hà Đông, Sơn Tây, Ba Vì, Mê Linh, Phúc Thọ, Gia Lâm, Thanh Oai. Theo ông Tạ Quang Huy, Chi cục trưởng Chi cục Dân số-Kế hoạch hóa gia đình Hà Nội, nguyên nhân cơ bản dẫn đến tình trạng mất cân bằng giới tính tại các huyện này là do tâm lý thích con trai.
Ông Huy giải thích, chính sách sinh 1 đến 2 con, quy mô gia đình nhỏ làm cho một bộ phận lớn các cặp vợ chồng mong muốn sinh ít con nhưng vì áp lực phải có con trai nên đã tìm đến các dịch vụ xác định giới tính thai nhi. Ngoài ra, chính sách an sinh xã hội chưa đảm bảo cũng là một trong những nguyên nhân gây mất cân bằng giới tính khi sinh. Quan niệm cần người chăm sóc, phụng dưỡng khi tuổi già mà trách nhiệm đó chủ yếu thuộc về con trai cũng đã khiến nhiều người cố sinh bằng được con trai để an tâm lúc tuổi già.
Ngoài ra, với sự hỗ trợ của các phương tiện kỹ thuật hiện đại đã giúp bác sĩ chẩn đoán, phát hiện giới tính thai nhi sớm, tạo thuận lợi cho các cặp vợ chồng lựa chọn giới tính như ý muốn cũng góp phần làm mất cân bằng giới tính khi sinh.
Từ năm 2010 đến nay, Chi cục Dân số-Kế hoạch hóa gia đình Hà Nội đã thực hiện các chiến dịch để giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh nhưng hiệu quả chưa cao, trong đó một phần nguyên nhân là do nhận thức của một bộ phận cán bộ lãnh đạo chính quyền các cấp về tính cấp bách, hậu quả và tác động của mất cân bằng giới tính khi sinh còn hạn chế... Công tác thanh kiểm tra và xử lý các hành vi vi phạm tại các cơ sở siêu âm chẩn đoán giới tính, cung cấp dịch vụ kế hoạch hóa gia đình còn gặp nhiều khó khăn.
Để giảm bớt tình trạng chênh lệch giới tính khi sinh, thành phố Hà Nội đã xây dựng đề án giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh thực hiện từ năm 2013 đến hết năm 2020. Theo đó, Hà Nội xây dựng và hoàn thiện mô hình can thiệp tổng hợp, đồng bộ cả về lãnh đạo, chỉ đạo, truyền thông thay đổi hành vi, thanh tra xử lý vi phạm và thực hiện các chính sách hỗ trợ triển khai tại các địa bàn có tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh cao. Trọng tâm của các hoạt động là huy động mọi lực lượng chính trị xã hội vào cuộc, kết hợp chặt chẽ vận động, truyền thông thay đổi hành vi với chăm sóc toàn diện về sức khỏe sinh sản, kiểm soát và xử lý nghiêm các vi phạm về lựa chọn giới tính thai nhi.
Thời gian tới Hà Nội cũng sẽ từng bước triển khai thử nghiệm một số mô hình, gói chính sách hỗ trợ trẻ em gái, phụ nữ và các gia đình sinh con một bề là gái nhằm góp phần nâng cao vai trò và vị thế của trẻ em gái, phụ nữ trong đời sống gia đình và xã hội./.
Tuyết Mai (TTXVN)
