coverasean_hanh1.jpg

Nhận lời mời của Thủ tướng Chính phủ Vương quốc Campuchia, Chủ tịch ASEAN 2022 Samdech Techo Hun Sen, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính thăm chính thức Campuchia ngày 8 và 9/11, dự Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 40, 41 và các hội nghị liên quan từ ngày 10 đến 13/11/2022.

Việc Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 40, 41 và các hội nghị liên quan là cơ hội để Việt Nam khẳng định nhất quán đường lối đối ngoại của Đảng, Nhà nước ta trên tinh thần độc lập, tự chủ, đa dạng hóa, đa phương hóa, hội nhập quốc tế toàn diện và sâu rộng, đóng góp thực chất cho công việc chung của ASEAN.

ASEAN - 55 năm vững bước phát triển

ASEAN được thành lập với 5 thành viên ban đầu, sau đó dần phát triển thành một tổ chức hợp tác toàn diện và chặt chẽ, bao gồm 10 nước thành viên là Indonesia, Thái Lan, Philippines, Singapore, Malaysia, Brunei, Việt Nam, Lào, Myanmar và Campuchia. Ngoài ra, Timor Leste hiện đang là ứng cử viên của ASEAN.

ttxvn_0811asean5.jpg
Tổng thư ký ASEAN Dato Lim Jock Hoi phát biểu khai mạc lễ kỷ niệm 55 năm Ngày thành lập ASEAN (8/8/1967-8/8/2022). (Ảnh: Hữu Chiến/TTXVN)

Kể từ khi ra đời ngày 8/8/1967, dù còn có sự khác biệt về tôn giáo, về trình độ phát triển, về cơ sở hạ tầng, công nghệ thông tin... song các nước đã luôn hỗ trợ, giúp đỡ và cùng nhau phát triển về mọi mặt.

ASEAN đã chứng minh được vai trò quan trọng trong việc đưa Đông Nam Á thành một khu vực hòa bình, thịnh vượng và ổn định; từ một khu vực kinh tế lạc hậu trở thành một đầu tàu thúc đẩy tăng trưởng và hội nhập toàn cầu.

Việc Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 40, 41 và các hội nghị liên quan là cơ hội để Việt Nam khẳng định nhất quán đường lối đối ngoại của Đảng, Nhà nước ta trên tinh thần độc lập, tự chủ, đa dạng hóa, đa phương hóa, hội nhập quốc tế toàn diện và sâu rộng, đóng góp thực chất cho công việc chung của ASEAN.

Từ dân số khoảng 260 triệu người khi mới thành lập, ASEAN giờ là ngôi nhà chung của hơn 650 triệu người dân và là một thị trường nhiều tiềm năng. Dự báo đến năm 2050, ASEAN sẽ là nền kinh tế lớn thứ tư thế giới.

Cộng đồng ASEAN đã bước vào năm thứ 7 hình thành và phát triển, kể từ mốc 31/12/2015 và đang nỗ lực hiện thực hóa Tầm nhìn đến 2025, bước đầu đạt được những tiến triển đáng khích lệ.

Thành công quan trọng nhất của ASEAN trong suốt 55 năm qua là đảm bảo duy trì hòa bình và ổn định ở khu vực Đông Nam Á, các quốc gia thành viên xây dựng được mối quan hệ hợp tác ngày càng tốt đẹp.

Những khác biệt giữa các thành viên, những bất đồng hay tranh chấp nhất định đều được ngăn chặn và hóa giải trên cơ sở lợi ích chung. Và nền tảng cho những thành công trong hơn 5 thập kỷ qua chính là những cơ chế hợp tác nội khối của ASEAN được triển khai thông qua các hiệp ước, diễn đàn, hội nghị, dự án, chương trình phát triển, việc xây dựng Khu vực tự do thương mại ASEAN và các hoạt động văn hóa-thể thao khu vực.

Trong số đó, các diễn đàn do ASEAN khởi xướng đã quy tụ được nhiều quốc gia, được các nước lớn coi trọng. Trên thực tế, vai trò trung tâm của ASEAN đã được khẳng định thông qua việc ASEAN thúc đẩy sự ra đời và dẫn dắt Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF), Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS), Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng (ADMM) và Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng Mở rộng (ADMM+), đóng góp ngày càng quan trọng vào việc giải quyết những vấn đề chung của khu vực.

ttxvn_0811asean2.jpg
Các Bộ trưởng Ngoại giao và lãnh đạo Ban Thư ký ASEAN chụp ảnh cùng Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Ngoại giao và Hợp tác Quốc tế Campuchia Prak Sokhon. (Ảnh: TTXVN/phát)

Tiêu biểu là việc ASEAN đã bày tỏ lập trường kiên định trong việc duy trì hòa bình, ổn định trên Biển Đông và khu vực, như Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) năm 2002 và đàm phán về Bộ Quy tắc Ứng xử ở Biển Đông (COC) đang được kỳ vọng sớm hoàn tất, cùng nhiều tiến triển quan trọng khác.

Đặc biệt, Cộng đồng ASEAN từ khi ra đời đến nay đã đạt những kết quả đáng khích lệ trong nỗ lực xây dựng các trụ cột và triển khai Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025. Hiện các Kế hoạch tổng thể xây dựng Cộng đồng đến năm 2025 đã và đang được triển khai đều khắp trên tất cả các trụ cột với những kết quả đáng khích lệ.

Theo đó, ASEAN đã triển khai được 98% các dòng hành động trong Kế hoạch Tổng thể của Trụ cột Chính trị-an ninh, 88,3% trong Trụ cột Kinh tế, 72% trong Trụ cột Văn hóa-Xã hội, và triển khai 14/15 sáng kiến thuộc 5 lĩnh vực chiến lược của Kế hoạch Tổng thể về Kết nối ASEAN 2025 (MPAC).

Ngoài ra, ASEAN cũng đang trao đổi về Chiến lược Hợp nhất về Cách mạng Công nghiệp 4.0, nhằm tận dụng tối đa cơ hội do CMCN 4.0 mang lại.

Việc triển khai Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025 cũng đã được triển khai với việc thành lập Nhóm Đặc trách Cao cấp về Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau 2025 (HLTF-ACV).

Các nước đều khẳng định Tầm nhìn sau 2025 cần được xây dựng trên cơ sở kế thừa và tiếp nối Tầm nhìn 2025, bổ sung các lĩnh vực/vấn đề đang nổi lên như chuyển đổi số, ứng phó biến đối khí hậu, dịch bệnh, chuyển đổi năng lượng, để nâng cao tính tự cường và khả năng ứng phó của ASEAN.

Theo lộ trình, Nhóm đặc trách sẽ hoàn tất các thành tố chính của Tầm nhìn để trình lên Lãnh đạo các nước ASEAN thông qua vào đầu năm 2023. Trên cơ sở đó, Nhóm sẽ tiếp tục cụ thể hóa thành các Kế hoạch Tổng thể tăng cường hợp tác của ASEAN trên ba trụ cột chính trị-an ninh, kinh tế và văn hóa-xã hội cũng như thúc đẩy quan hệ giữa ASEAN với các đối tác.

Về quan hệ với các đối tác, ASEAN đã tạo dựng được quan hệ hợp tác khá chặt chẽ với nhiều nước và tổ chức quan trọng trên thế giới, trong đó có tất cả các nước lớn. Đến nay đã có 94 đối tác cử Đại sứ tại ASEAN, 54 Ủy ban ASEAN tại nước thứ 3 và các tổ chức quốc tế (ACTCs) được thành lập.

ttxvn_0811asean3.jpg
Quang cảnh Hội nghị các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN 2022. (Ảnh: TTXVN phát)

ASEAN đã thành công trong tạo ra môi trường để các nước thúc đẩy đối thoại, xây dựng lòng tin, tăng cường hợp tác, ngăn ngừa sự cố, giải quyết khác biệt, tranh chấp, qua đó thúc đẩy hoà bình, ổn định và an ninh ở khu vực.

Các diễn đàn/cơ chế do ASEAN khởi xướng và dẫn dắt thu hút được sự tham gia của các đối tác vào hợp tác khu vực.

Các đối tác nhìn chung đều coi trọng quan hệ và đẩy mạnh hợp tác toàn diện với ASEAN cả về đa phương và song phương, hỗ trợ ASEAN xây dựng Cộng đồng, ứng phó dịch bệnh và phục hồi sau đại dịch và ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN trong một cấu trúc khu vực mở, minh bạch, bao trùm và dựa trên luật lệ.

Những mong muốn hợp tác đó được thể hiện qua việc ASEAN đã nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện (CSP) với Trung Quốc và Australia năm 2021, dự kiến thông báo thiết lập CSP với Mỹ và Ấn Độ nhân dịp Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 40, 41 và các Hội nghị Cấp cao liên quan, cũng như xem xét đề xuất của các đối tác khác Nhật Bản, Hàn Quốc.

Tiếp tục củng cố đoàn kết, thống nhất và vai trò trung tâm của ASEAN

Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 40, 41 và các hội nghị liên quan diễn ra trong bối cảnh thế giới và khu vực chứng kiến nhiều biến động, bất ổn. Đại dịch COVID-19 kéo dài, tình hình Biển Đông, Myanmar, xung đột Nga-Ukraine, bán đảo Triều Tiên diễn biến phức tạp, đặt ra nhiều hệ lụy đối với hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển.

Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 40, 41 và các hội nghị cấp cao liên quan diễn ra tại Phnom Penh (Campuchia), từ ngày 10 đến 13/11/2022 là dịp để các lãnh đạo trao đổi về nỗ lực xây dựng Cộng đồng ASEAN, tăng cường đoàn kết và vai trò trung tâm của ASEAN, kiểm điểm và định hướng quan hệ giữa ASEAN với các đối tác, thảo luận về nhiều vấn đề chiến lược ở khu vực, thế giới.

Kinh tế thế giới có những dấu hiệu phục hồi sau dịch bệnh nhưng chưa bền vững, cơ bản do tắc nghẽn chuỗi cung ứng, dịch chuyển trong phương thức hoạt động của các nền kinh tế và thiếu hụt lao động… Châu Á-Thái Bình Dương nổi lên là khu vực phục hồi nhanh song do chịu nhiều tác động nên kinh tế khu vực cũng chưa thực sự bền vững.

Trong bối cảnh đó, ASEAN đoàn kết, thống nhất trên nhiều vấn đề, đạt được những kết quả tích cực trong tiến trình xây dựng Cộng đồng. Cùng với việc đẩy nhanh hoàn tất đúng hạn các Kế hoạch Tổng thể trên 3 trụ cột Cộng đồng vào năm 2025, ASEAN bắt đầu thảo luận Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau 2025 với các định hướng tổng thể là củng cố đoàn kết, tự cường, thích ứng và vai trò trung tâm của ASEAN. Chuyển đổi số, tăng trưởng xanh, những xu thế tất yếu hiện nay, cũng ngày càng được quan tâm và đẩy mạnh trong ASEAN.

Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 40, 41 và các hội nghị cấp cao liên quan diễn ra tại Phnom Penh (Campuchia), từ ngày 10 đến 13/11/2022 đánh dấu sự nối lại các trao đổi, đối thoại trực tiếp giữa các lãnh đạo sau hơn hai năm bị gián đoạn do dịch COVID-19.

Đây là dịp để các lãnh đạo trao đổi về nỗ lực xây dựng Cộng đồng ASEAN, tăng cường đoàn kết và vai trò trung tâm của ASEAN, kiểm điểm và định hướng quan hệ giữa ASEAN với các đối tác, thảo luận về nhiều vấn đề chiến lược ở khu vực, thế giới.

ttxvn_0811asean4.jpg
Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-G7. (Ảnh: TTXVN phát)

Trong khuôn khổ các hội nghị cấp cao, dự kiến sẽ có hơn 20 hoạt động với sự tham dự của lãnh đạo các nước ASEAN và 10 đối tác, trong đó có Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 40, Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 41, các Hội nghị Cấp cao ASEAN+1, ASEAN+3 và Cấp cao Đông Á (EAS).

Đối thoại Toàn cầu ASEAN lần thứ 2 cũng sẽ diễn ra với sự tham dự của lãnh đạo các nước ASEAN, đại diện các tổ chức quốc tế lớn để trao đổi về các nỗ lực phục hồi kinh tế ở toàn cầu và khu vực.

Cũng nhân dịp này, ASEAN dự kiến sẽ thông báo thiết lập quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện (CSP) với Mỹ và Ấn Độ. Lãnh đạo các nước cũng dự kiến sẽ thông qua, ghi nhận hơn 100 văn kiện về nhiều lĩnh vực hợp tác quan trọng trong ASEAN, giữa ASEAN với các đối tác.

Việt Nam chủ động, tích cực và có trách nhiệm trong hoạt động chung của ASEAN

Việt Nam chính thức gia nhập ASEAN ngày 28/7/1995 nhân dịp Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN lần thứ 28 được tổ chức tại Brunei. Trong 27 năm qua, Việt Nam đã có những đóng góp quan trọng cho sự phát triển và thành công của ASEAN và đóng vai trò là một thành viên “tích cực, chủ động và có trách nhiệm.”

ttxvn_0811asean1.jpg

Tại hội nghị cấp cao ASEAN 40, 41, Thủ tướng Phạm Minh Chính sẽ có các bài phát biểu quan trọng chia sẻ quan điểm, lập trường củng cố đoàn kết ASEAN, đẩy mạnh liên kết khu vực và hơp tác với đối tác.

Việt Nam đóng vai trò là hạt nhân duy trì và thúc đẩy đoàn kết nội khối, với dấu ấn quan trọng đầu tiên là góp phần thúc đẩy việc gia nhập ASEAN của Lào, Campuchia và Myanmar qua đó hoàn tất ý tưởng ASEAN bao gồm cả 10 quốc gia Đông Nam Á (giai đoạn 1995-1999), tạo ra sự chuyển biến mới về chất đối với ASEAN và tình hình khu vực.

Kể từ khi tham gia ASEAN, Việt Nam đã tích cực phối hợp cùng các nước thành viên đóng góp vào việc xây dựng những định hướng, quyết sách quan trọng của ASEAN, góp phần định hình đường lối phát triển và thành công của khối như Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2020 và Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025, định hướng xây dựng Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau 2025; Hiến chương ASEAN (2007); Kế hoạch Tổng thể ASEAN về Phục hồi và Kế hoạch Thực hiện; Kế hoạch Tổng thể về Kết nối ASEAN (MPAC) 2025 và Sáng kiến liên kết ASEAN (IAI) về thu hẹp khoảng cách phát triển, cũng như các văn kiện khác trong các lĩnh vực hợp tác chuyên ngành.

Đặc biệt, trong năm 2020, với vai trò Chủ tịch ASEAN, Việt Nam đã thúc đẩy thành công các mục tiêu đề ra cho năm 2020 theo tinh thần chủ đề "Gắn kết và chủ động thích ứng," củng cố đoàn kết, thống nhất và vai trò trung tâm của ASEAN, không chỉ đưa ASEAN vượt qua thách thức chưa từng có nảy sinh từ dịch COVID-19 mà còn giữ vững đà hợp tác và xây dựng Cộng đồng.

Việt Nam đã hoàn thành tốt vai trò điều phối, dẫn dắt ASEAN từng bước tháo gỡ khó khăn (thông qua khởi xướng hình thức họp trực tuyến) để tiếp tục duy trì đà hợp tác, thúc đẩy thực hiện thành công nhiệm vụ “kép,” vừa duy trì đà xây dựng Cộng đồng, vừa hợp tác chống COVID-19, với nhiều kết quả tích cực, được Cộng đồng quốc tế đánh giá cao, qua đó củng cố đoàn kết, thống nhất, vai trò trung tâm, vị thế và uy tín của ASEAN cũng như vị thế của Việt Nam trong khu vực.

0911dohoaasean.jpg

Các sáng kiến về COVID-19 được đề xuất trong năm 2020 hiện vẫn tiếp tục được các nước thúc đẩy triển khai và đã trở thành tài sản chung của khu vực, giúp tăng cường khả năng thích ứng, tự cường của ASEAN; cũng như đẩy nhanh quá trình phục hồi hậu đại dịch, đưa khu vực vào trạng thái “bình thường mới.” Hiện Việt Nam tiếp tục phối hợp với các nước triển khai các sáng kiến về COVID-19 và thúc đẩy phục hồi.

Năm 2022, với chủ đề “ASEAN hành động cùng ứng phó các thách thức,” Việt Nam tiếp tục “đóng góp chủ động, ứng xử tích cực và sẻ chia trách nhiệm,” cùng các nước thành viên vượt qua thử thách, giữ vững đoàn kết, tiếp nối đà xây dựng Cộng đồng và đẩy mạnh liên kết khu vực, ứng phó có hiệu quả thách thức đang nổi lên, củng cố vai trò trung tâm và vị thế, tiếng nói của ASEAN trên trường quốc tế.

Việc Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 40, 41 và các hội nghị liên quan tại Phnom Penh (Campuchia) từ ngày 10 đến 13/11/2022 tiếp tục khẳng định đường lối đối ngoại nhất quán của Đảng, Nhà nước ta trên tinh thần độc lập, tự chủ, đa dạng hóa, đa phương hóa, hội nhập quốc tế toàn diện và sâu rộng, đóng góp thực chất cho công việc chung của ASEAN.

Đây cũng là dịp để Việt Nam thông tin, chia sẻ về các chính sách, nỗ lực và những thành công trong công cuộc phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội của Việt Nam sau dịch bệnh.

Tại các hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính sẽ có các bài phát biểu quan trọng, chia sẻ quan điểm, lập trường cũng như các đề xuất của Việt Nam củng cố đoàn kết, thống nhất và vai trò trung tâm của ASEAN, đẩy mạnh liên kết khu vực, thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực cùng quan tâm, tăng cường quan hệ giữa ASEAN với các đối tác, và trao đổi về các vấn đề quốc tế và khu vực với cách tiếp cận cân bằng và hài hòa.

Cùng với các hoạt động trong khuôn khổ ASEAN, Thủ tướng sẽ có nhiều cuộc gặp, tiếp xúc với lãnh đạo các nước và đối tác để trao đổi về các vấn đề cùng quan tâm./.

ttxvn_0811asean8.jpg
Thủ tướng Campuchia Hun Sen chụp ảnh lưu niệm với Tổng Thư ký ASEAN và các Ngoại trưởng ASEAN tại lễ khai mạc Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 55. (Ảnh: Nguyễn Vũ Hùng/TTXVN)

(0) Bình luận
© Bản quyền thuộc về VietnamPlus, TTXVN.
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO
Hội nghị cấp cao ASEAN 40, 41: Cùng hành động ứng phó các thách thức