Công trình xây dựng khu định cư mới ở Givat Zeev, Khu Bờ Tây, phía Bắc Jerusalem hồi tháng 11/2013. (Nguồn: AFP/TTXVN) Chỉ một ngày trước thời hạn chót đàm phán hòa bình, Israel đã bắt đầu thực hiện các biện pháp trừng phạt chống Palestine nhằm trả đũa các nỗ lực gia nhập các tổ chức Liên hợp quốc và thỏa thuận hòa giải giữa hai phong trào Fatah và Hamas của Palestine.
Ngày 28/4, Israel đã xác nhận thực hiện thêm các biện pháp trừng phạt, như ngừng cấp phép các kế hoạch xây dựng nhà cho người Palestine tại Khu C của Bờ Tây, vùng đất đang nằm hoàn toàn dưới sự kiểm soát của Israel.
Theo một quan chức Bộ Quốc phòng Israel, quyết định này được đưa ra sau khi Chính quyền Palestine (PA) nộp đơn xin gia nhập 15 hiệp ước quốc tế và cơ quan Liên hợp quốc hồi tháng trước.
Cơ quan điều phối các hoạt động bên trong lãnh thổ của Chính phủ Israel (COGAT) đã thông báo ngừng cấp phép xây dựng 19 khu nhà của người Palestine tại Bờ Tây để trả đũa "hành động đơn phương của Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas."
Trước đó, Chính phủ Israel đã cam kết cấp phép cho các khu nhà này theo nghị quyết đạt được trước khi nối lại các cuộc đàm phán hòa bình giữa hai bên hồi tháng 7/2013.
Ngoài ra, Israel còn thông báo với ban lãnh đạo Palestine ý định bắt đầu khấu trừ nợ của Palestine từ nguồn thuế mà Israel thu hộ Palestine.
Hiện mỗi tháng, Israel thu khoảng nửa tỉ Shekel (tương đương 145 triệu USD) tiền thuế cho PA, bao gồm thuế giá trị gia tăng (VAT) đánh vào các sản phẩm đến Bờ Tây và Gaza. Tuy nhiên, Israel đã tăng mức khấu trừ tiền điện cung cấp cho Bờ Tây - Gaza và các dịch vụ xử lý chất thải cho Palestine từ 100 triệu Shekel (hơn 28 triệu USD) lên 132 triệu Shekel (hơn 38 triệu USD) để trả đũa việc Palestine xin gia nhập Liên hợp quốc.
Mặc dù không làm mất khả năng đảm bảo an ninh và trả lương cho công chức, các biện pháp này khiến cho PA đối mặt với cuộc khủng hoảng tài chính vốn đã trầm trọng.
Trong khi đó, Bộ trưởng Lao động Palestine Ahmed Majdalani ngày 28/4 cho biết Israel đã thông báo với phía Palestine rằng số tiền thu thuế hộ trong tháng Tư sẽ được chuyển cho PA vào cuối tháng này, song không biết liệu Tel Aviv có tiếp tục chuyển khoản tiền này trong các tháng tiếp theo hay không.
Hồi đầu tháng, giới chức Israel đã dọa ngừng chuyển tiền thu thuế hộ, trị giá khoảng 1 tỷ USD/năm và chiếm 2/3 ngân sách của Chính phủ Palestine, nhằm trả đũa PA. Israel cũng đang lên kế hoạch áp dụng thêm các trừng phạt mới.
Liên quan đến thỏa thuận hòa giải nội bộ Palestine, một quan chức cấp cao Israel cho biết Mỹ đã cam kết ủng hộ quan điểm của Tel Aviv về việc không thương lượng với chính phủ thống nhất Palestine (có sự tham gia của Hamas) không đáp ứng các tiêu chí của Bộ Tứ về hòa bình Trung Đông.
Các điều kiện của Bộ Tứ bao gồm công nhận Israel, từ bỏ khủng bố và cam kết với các thỏa thuận quốc tế trước đây.
Trong một diễn biến mới nhất, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã kịch liệt phủ nhận thông tin về việc ông gọi Israel là một "nhà nước Apartheid." Thông tin này do trang mạng của tờ The Daily Beast ngày 28/4 đưa ra khi dẫn lời ông Kerry trong một cuộc họp kín với các quan chức quốc tế cảnh báo "Israel có nguy cơ trở thành một nhà nước phân biệt chủng tộc nếu không sớm kiến tạo hòa bình." Tờ báo còn cho biết đang nắm giữ một bản ghi âm bài phát biểu này của ông Kerry.
Phát biểu sau khi có những lời kêu gọi ông từ chức hoặc ít nhất phải xin lỗi về bình luận trên, ông Kerry khẳng định "không tin và cũng chưa từng tuyên bố công khai hay kín rằng Israel là một nhà nước phân biệt chủng tộc, hay Israel sắp trở thành một nhà nước như thế."
Cuộc đàm phán hòa bình Israel-Palestine đã đi đến hạn chót 29/4, song không đạt bất cứ thỏa thuận nào về các vấn đề còn tồn tại. Thậm chí hai bên không đạt nhất trí về việc tiếp tục các cuộc đàm phán. Bế tắc này xuất phát từ việc Israel không thực hiện kế hoạch trao trả nhóm tù nhân Palestine cuối cùng theo thỏa thuận, kéo theo một loạt các biện pháp trả đũa lẫn nhau, ảnh hưởng tới tiến trình đàm phán./.
