"Thời báo châu Á" ngày 16/6 đăng bài phân tích của Giáo sư Michael T Klare của Đại học Hampshire (Mỹ) nhận định rằng kỷ nguyên dầu giá rẻ và dồi dào sắp kết thúc và Trung Quốc đang nhanh chóng trở thành nước tiêu thụ năng lượng số một thế giới.
Theo báo cáo tổng quan năng lượng quốc tế (IEO) do Cơ quan Thông tin Năng lượng thuộc Bộ Năng lượng Mỹ công bố mới đây, sản lượng dầu mỏ thế giới sẽ sụt giảm mạnh và tình trạng phụ thuộc vào những loại nhiên liệu không thông thường như cát dầu, đá dầu và nhiên liệu sinh học ngày càng tăng.
Trước đó, tổ chức trên dự báo sản lượng dầu thông thường toàn cầu đạt 107,2 triệu thùng/ngày vào năm 2030, tăng mạnh so với 81,5 triệu thùng/ngày năm 2006.
Tuy nhiên, báo cáo năm 2009 đã hạ mức dự báo trên xuống còn 93,1 triệu thùng/ngày, đồng thời cảnh báo nhu cầu năng lượng ngày càng tăng của châu Á.
Các nhà phân tích của Bộ Năng lượng Mỹ cho rằng nguồn cung nhiên liệu toàn cầu sẽ không thể theo kịp tốc độ gia tăng nhu cầu trên thế giới. Hiện có nhiều dấu hiệu cho thấy tốc độ tăng trưởng kinh tế của các nước như Trung Quốc, Ấn Độ trong năm 2009 hoặc đầu năm 2010 sẽ trở lại mức trước khi xảy ra khủng hoảng tài chính toàn cầu.
Trong bối cảnh đó, nhu cầu dầu mỏ thế giới sẽ vượt cung, khiến giá dầu lại leo thang và có nguy cơ gây bất ổn kinh tế toàn cầu.
Để ngăn chặn thảm họa trên, cộng đồng quốc tế chờ đợi sự gia tăng mạnh mẽ của nguồn nhiên liệu phi thông thường như cát dầu Canada, dầu nặng Venezuela, đá dầu, các nhiên liệu lỏng chiết xuất từ than đá (CTL) và nhiên liệu sinh học.
Hiện các loại nhiên liệu này chỉ chiếm 4% nguồn cung nhiên liệu lỏng của thế giới, nhưng ước tính có thể đạt khoảng 13% vào năm 2030. Tuy nhiên, để đạt được mức khiêm tốn trên, cần xây dựng các ngành công nghiệp mới với mức đầu tư hàng nghìn tỷ USD.
Theo các nhà phân tích, việc gia tăng sản xuất nhiên liệu sinh học sẽ làm thay đổi mục đích sử dụng một diện tích rộng lớn đất trồng trọt từ canh tác lương thực cơ bản sang sản xuất nhiên liệu.
Giá dầu tăng sẽ khuyến khích nông dân trồng nhiều ngô và các loại hoa màu khác để chuyển đổi thành nhiên liệu sinh học, khiến giá lương thực tăng, gây khó khăn cho người nghèo và nhiều khả năng dẫn đến rối loạn xã hội và nạn đói quy mô lớn.
Theo báo cáo trên, tương quan năng lượng toàn cầu đang thay đổi nhanh chóng và chắc chắn sẽ dẫn đến tình trạng cạnh tranh quyết liệt giữa các cường quốc.
Trung Quốc sẽ thay Mỹ trở thành nước tiêu thụ dầu mỏ số một thế giới vào khoảng thời gian 2010-2014 và Washington sẽ đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng gay gắt của Bắc Kinh nhằm đảm bảo đủ nguồn cung năng lượng cho nhu cầu quốc gia.
Là nước tiêu thụ năng lượng hàng đầu thế giới, Trung Quốc sẽ đóng một vai trò quan trọng hơn trong chính sách năng lượng và giá cả quốc tế.
Các nước sản xuất dầu mỏ quan trọng ở Trung Đông và châu Phi sẽ thắt chặt quan hệ chính trị-kinh tế với Trung Quốc và Bắc Kinh có thể cũng sẽ duy trì quan hệ mật thiết với các nước như Iran và Sudan./.
(TTXVN/Vietnam+)
