Trong báo cáo đầu tiên về người bản xứ công bố ngày 14/1, Liên hợp quốccho biết khoảng 370 triệu người bản xứ trên toàn thế giới đang phải đối mặt vớitình trạng vô cùng bất công, có tỷ lệ đói nghèo cao, khó khăn về y tế và bị chàđạp về nhân quyền.
Báo cáo có tiêu đề "Tình trạng người bản xứ thế giới" cho biết người bảnxứ ở Mỹ có tỷ lệ mắc bệnh lao cao gấp 600 lần và tỷ lệ tự tử cao gấp 62 lần sovới mức trung bình của nước Mỹ. Ở Australia, tuổi thọ của người bản xứ thấp hơnmức trung bình của người dân nước này tới 20 năm.
Khoảng cách 20 năm về tuổi thọ cũng đang diễn ra ở Nepal, trong khi con sốnày ở Guatemala là 13 năm và ở New Zealand là 11 năm. Ở Ecuador, người bản xứ cótỷ lệ ung thư vòm họng cao gấp 30 lần mức trung bình của cả nước. Tỷ lệ tự sáttrong người bản xứ Inuit ở Canada cao gấp 11 lần và tỷ lệ mắc bệnh lao cao gấp150 lần mức trung bình của cả nước.
Tính chung trên toàn thế giới, hơn 50% ngườilớn bản xứ mắc bệnh tiểu đường týp 2 và con số này dự kiến còn tăng lên.
Báo cáo của Liên hợp quốc cho biết hàng ngày các cộng đồng người bản xứtrên thế giới luôn phải đối mặt với bạo lực và thô bạo, là nạn nhân của chínhsách phân biệt đối xử, bị tước đoạt đất đai, bị đẩy khỏi nơi cư trú truyềnthống, bị hà hiếp và là nạn nhân của tình trạng lạm dụng quyền lực.
Trong khi người bản xứ chiếm không đầy 5% dân số toàn cầu, họ lại đangchiếm tới 1/3 trong tổng số 900 triệu người nghèo nhất thế giới. Do thiếu dinhdưỡng, không được tiếp cận các dịch vụ y tế cơ bản và phúc lợi xã hội và donguồn tài nguyên bị ô nhiễm, sức khỏe của người bản xứ ở cả các nước phát triểnlẫn đang phát triển cùng rất xấu.
Tỷ lệ bà mẹ và trẻ sơ sinh bị chết, cũng như tỷ lệ tự sát, nhất là tronglớp trẻ, ở người bản xứ rất cao. Tỷ lệ suy dinh dưỡng, mắc các bệnh về tim mạch,HIV/AIDS và các loại bệnh truyền nhiễm khác, như sốt rét, lao, ở người bản xứcũng cao.
Liên hợp quốc cho rằng quyền sử dụng đất đai và lãnh thổ của người bản xứcần phải được tôn trọng, để họ gìn giữ bản sắc của riêng mình và đây cần phảiđược coi là một tiêu chí để đánh giá nỗ lực chống đói nghèo và bảo đảm phúc lợixã hội.
Liên hợp quốc cho biết phần lớn trong tổng số 6.000-7.000 ngôn ngữ củatoàn thế giới là của người bản xứ và nhiều ngôn ngữ đang đứng trước nguy cơ biếnmất.
Nếu không được bảo tồn, 90% số ngôn ngữ của người bản xứ có thể bị mấttrong vòng 100 năm tới. 97% dân số thế giới hiện đang sử dụng 4% ngôn ngữ củaloài người, trong khi 3% dân số còn lại sử dụng tới 96% ngôn ngữ của toàn thếgiới./.
Báo cáo có tiêu đề "Tình trạng người bản xứ thế giới" cho biết người bảnxứ ở Mỹ có tỷ lệ mắc bệnh lao cao gấp 600 lần và tỷ lệ tự tử cao gấp 62 lần sovới mức trung bình của nước Mỹ. Ở Australia, tuổi thọ của người bản xứ thấp hơnmức trung bình của người dân nước này tới 20 năm.
Khoảng cách 20 năm về tuổi thọ cũng đang diễn ra ở Nepal, trong khi con sốnày ở Guatemala là 13 năm và ở New Zealand là 11 năm. Ở Ecuador, người bản xứ cótỷ lệ ung thư vòm họng cao gấp 30 lần mức trung bình của cả nước. Tỷ lệ tự sáttrong người bản xứ Inuit ở Canada cao gấp 11 lần và tỷ lệ mắc bệnh lao cao gấp150 lần mức trung bình của cả nước.
Tính chung trên toàn thế giới, hơn 50% ngườilớn bản xứ mắc bệnh tiểu đường týp 2 và con số này dự kiến còn tăng lên.
Báo cáo của Liên hợp quốc cho biết hàng ngày các cộng đồng người bản xứtrên thế giới luôn phải đối mặt với bạo lực và thô bạo, là nạn nhân của chínhsách phân biệt đối xử, bị tước đoạt đất đai, bị đẩy khỏi nơi cư trú truyềnthống, bị hà hiếp và là nạn nhân của tình trạng lạm dụng quyền lực.
Trong khi người bản xứ chiếm không đầy 5% dân số toàn cầu, họ lại đangchiếm tới 1/3 trong tổng số 900 triệu người nghèo nhất thế giới. Do thiếu dinhdưỡng, không được tiếp cận các dịch vụ y tế cơ bản và phúc lợi xã hội và donguồn tài nguyên bị ô nhiễm, sức khỏe của người bản xứ ở cả các nước phát triểnlẫn đang phát triển cùng rất xấu.
Tỷ lệ bà mẹ và trẻ sơ sinh bị chết, cũng như tỷ lệ tự sát, nhất là tronglớp trẻ, ở người bản xứ rất cao. Tỷ lệ suy dinh dưỡng, mắc các bệnh về tim mạch,HIV/AIDS và các loại bệnh truyền nhiễm khác, như sốt rét, lao, ở người bản xứcũng cao.
Liên hợp quốc cho rằng quyền sử dụng đất đai và lãnh thổ của người bản xứcần phải được tôn trọng, để họ gìn giữ bản sắc của riêng mình và đây cần phảiđược coi là một tiêu chí để đánh giá nỗ lực chống đói nghèo và bảo đảm phúc lợixã hội.
Liên hợp quốc cho biết phần lớn trong tổng số 6.000-7.000 ngôn ngữ củatoàn thế giới là của người bản xứ và nhiều ngôn ngữ đang đứng trước nguy cơ biếnmất.
Nếu không được bảo tồn, 90% số ngôn ngữ của người bản xứ có thể bị mấttrong vòng 100 năm tới. 97% dân số thế giới hiện đang sử dụng 4% ngôn ngữ củaloài người, trong khi 3% dân số còn lại sử dụng tới 96% ngôn ngữ của toàn thếgiới./.
(TTXVN/Vietnam+)
