Ảnh minh họa. (Nguồn: Vietnam+) Không kỳ vọng việc sửa đổi 1 luật có thể khắc phục ngay được tình trạng thất thu thuế với hoạt động kinh doanh trên mạng nhưng đại diện Phòng Phương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng một vấn đề quan trọng đã được sửa đổi là quy định rõ trách nhiệm các bộ, ngành trong công tác trên.
Ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng ban Pháp chế VCCI đã có cuộc trao đổi kỹ hơn với báo chí về dự án Luật Quản lý thuế sửa đổi đang được Bộ Tài chính công bố lấy ý kiến.
- Ông có nhìn nhận ra sao về dự thảo Luật Quản lý thuế sửa đổi mới được công khai lấy ý kiến đóng góp?
Ông Đậu Anh Tuấn: Luật Quản lý thuế lần này là bước tiến lớn được điều chỉnh từ những thực tiễn phát sinh như quy định về thu thuế kinh doanh trên mạng hay cải cách thủ tục hành chính thuế.
[Việt Nam là thị trường tiềm năng trong số hóa và thương mại điện tử]
Tôi thấy Luật Quản lý thuế đang chuyển động theo hướng phù hợp với định hướng cải cách thủ tục của Chính phủ và phục vụ nhu cầu phát triển, thực tiễn hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Nhiều quy định mới sẽ tạo thuận lợi cho người nộp thuế ví dụ như người nộp thuế có nhiều quyền hơn, thời gian khai thuế với cá nhân được mở rộng hơn. Trước đây thời gian khai thuế của cá nhân gắn liền với doanh nghiệp nên thường quá tải khi tới hạn nhưng dự thảo đã đề xuất nới thêm 30 ngày. Đây là bước chuyển lớn.
Về quản lý thuế với hoạt động kinh doanh trên mạng, luật đã giải quyết được vấn đề lớn. Đã kinh doanh là phải nộp thuế, đó là thông lệ, tạo ra sự bình đẳng giữa các nhà đầu tư, doanh nghiệp. Luật Quản lý thuế đã bước đầu thiết lập được thủ tục cho quá trình này theo hướng thân thiện với người kinh doanh qua mạng như khai thuế, nộp hồ sơ qua mạng.
- Riêng về thu thuế với hoạt động kinh doanh trên mạng, theo ông, hiện có vấn đề gì khó và giải pháp nên như thế nào?
Ông Đậu Anh Tuấn: Bài toán thu thuế kinh doanh trên mạng là vấn đề đau đầu không chỉ của Việt Nam mà cả các nước. Với sự phát triển công nghệ nhanh chóng như hiện tại, kinh tế nền tảng tạo nhiều cơ hội cho doanh nghiệp nhỏ và vừa cả cả cá nhân kinh doanh qua mạng. Tuy nhiên, điều này cũng đặt ra bài toán Nhà nước quản lý như thế nào, thu thuế ra sao, đặc biệt là việc cạnh tranh công bằng giữa người kinh doanh qua mạng và truyền thống.
Tôi cho là việc luật hóa rất quan trọng vì việc thu thuế không chỉ là nghĩa vụ của cơ quan thuế mà còn của các cơ quan khác như Ngân hàng Nhà nước, công an,… Điều đó tạo ra cơ sở pháp lý để sự phối hợp của cơ quan Nhà nước thuận lợi.
Ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng ban Pháp chế VCCI. (Ảnh: CTV/Vietnam+) - Nhiều ý kiến cho là thu thuế kinh doanh trên mạng vẫn khó, thậm chí là thất thu. Luật Quản lý thuế sửa đổi lần này liệu có khắc phục được tình trạng trên không, thưa ông?
Ông Đậu Anh Tuấn: Để thu thuế kinh doanh trên mạng thì cần nhiều thay đổi chính sách, không chỉ 1 đạo luật mà thay đổi được. Trước hết ta phải thấy được xu hướng hạn chế dùng tiền mặt, chuyển qua giao dịch qua ngân hàng, giao dịch phải thực hiện bằng điện tử, xu hướng chia sẻ thông tin để Nhà nước quản lý người nộp thuế.
Với chuyển động như vậy thì Nhà nước hoàn toàn có thể tìm ra cách quản lý phù hợp. Hiện mô hình kinh doanh qua mạng đang có rất nhiều người làm. Vai trò của Nhà nước không phải ngăn cấm hạn chế mà khuyến khích nhưng cũng phải thực hiện đúng chức năng thu thuế, đảm bảo yêu cầu quản lý Nhà nước.
- Tuy nhiên, giữa cơ quan Nhà nước cần sự phối hợp ra sao vì kinh doanh trên mạng là lĩnh vực liên quan tới nhiều cơ quan, thưa ông?
Ông Đậu Anh Tuấn: Đúng là tìm được một cách hiểu đúng nhất về mô hình kinh doanh mới cần có thời gian. Ví dụ như mô hình thí điểm với Grab vẫn có cách hiểu khác nhau giữa các cơ quan.
Theo tôi, vấn đề là học tập kinh nghiệm các nước khác và tiến hành thí điểm chính sách, có thể theo phạm vi hẹp, ví dụ như giữa các thành phố khác nhau áp dụng mô hình thu thuế khác nhau. Từ thí điểm chính sách, Nhà nước sẽ tìm được mô hình quản lý nào vừa thúc đẩy phát triển vừa đảm bảo hiệu quả quản lý. Đó là yêu cầu quan trọng nhất./.
Dự thảo Luật Quản lý thuế đã bổ sung trách nhiệm của các bộ, ngành, các tổ chức, đơn vị liên quan đến hoạt động kinh doanh thương mại điện tử. Ví dụ: Bộ Công Thương có trách nhiệm phối hợp với Bộ Tài chính kết nối, cung cấp thông tin liên quan để quản lý thuế đối với các thương nhân, tổ chức, cá nhân hoạt động thương mại điện tử.
Bộ Thông tin truyền thông có trách nhiệm kết nối, cung cấp thông tin liên quan để quản lý thuế đối với tổ chức, cá nhân trực tiếp tham gia hoặc có liên quan đến việc quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet, thông tin trên mạng, trò chơi điện tử trên mạng.
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có trách nhiệm phối hợp với Bộ Tài chính xây dựng và phát triển hệ thống thanh toán thương mại điện tử quốc gia, các tiện ích tích hợp thanh toán điện tử để sử dụng rộng rãi cho các mô hình thương mại điện tử,...
