Xe ôtô của các hãng trưng bày ở Yucca Valley, California, Mỹ. (Nguồn: EPA/TTXVN) Đề xuất "đóng băng" các tiêu chuẩn khí thải được ban hành dưới thời cựu Tổng thống Barack Obama mà chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump mới đưa ra sẽ khuyến khích các nhà sản xuất chế tạo các sản phẩm ôtô tụt hậu, trong bối cảnh các nước khác trên thế giới, đặc biệt là Trung Quốc, đang chuyển dần sang nền kinh tế carbon thấp.
Chính quyền của Tổng thống Donald Trump ngày 2/8 đã bước một bước thụt lùi lớn trong quá trình đổi mới giao thông vận tải khi đưa ra đề xuất bãi bỏ các quy định liên bang yêu cầu các nhà sản xuất chế tạo các sản phẩm ôtô “sạch” hơn với hiệu suất sử dụng năng lượng cao hơn.
Trước đó, hồi tháng Tư, người đứng đầu Cơ quan Bảo vệ môi trường Mỹ Scott Pruitt cho rằng các mức tiêu chuẩn hiện hành là quá cao và không phù hợp với thực tế.
Thế nhưng, chính những tiêu chuẩn này đã giúp các nhà sản xuất ôtô Mỹ duy trì được khả năng cạnh tranh trong bối cảnh các nước khác đang chuyển sang nền kinh tế carbon thấp. Và rõ ràng là các loại phương tiện carbon thấp hay hoàn toàn không thải ra carbon sẽ thống lĩnh tương lai của ngành giao thông vận tải.
Năm 2017, doanh số bán các loại xe điện (EV) trên toàn cầu lần đầu tiên vượt ngưỡng 1 triệu chiếc. Trung Quốc gần đây đã cùng với Vương quốc Anh, Pháp, Na Uy và Ấn Độ cam kết loại bỏ các phương tiện chạy bằng xăng trong vài chục năm tới.
Các “ông lớn” Exxon, BP và cả Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) dự đoán nhu cầu xe EV sẽ tăng mạnh từ nay đến năm 2040. Thậm chí còn có dự báo cho rằng xe EV sẽ chiếm hơn 30% tổng số ôtô trên toàn cầu vào năm 2040. Các nhà sản xuất ôtô đã đón đầu xu hướng nói trên, khi đầu tư 150 tỷ USD để sản xuất 13 triệu xe EV từ nay đến khoảng năm 2025.
Mỹ chiếm 17% sản lượng xe EV toàn cầu năm 2017, đứng thứ hai sau Trung Quốc, quốc gia sản xuất đến 50% xe EV trên toàn thế giới, và nhu cầu xe điện ở đây được dự đoán sẽ tăng gấp ba lần vào năm 2022.
Chính phủ Trung Quốc đã đưa ra những biện pháp khuyến khích đầy hào phóng để gia tăng sản lượng và doanh số bán xe cũng như thu hút các nhà sản xuất ôtô trên thế giới đặt hoạt động sản xuất tại đây. Chính sách này đã phát huy tác dụng, khi nhiều công ty Mỹ như Ford và General Motors đã công bố những khoản đầu tư lớn vào thị trường Trung Quốc.
Thậm chí, Chủ tịch của Ford còn cho rằng Trung Quốc sẽ dẫn đầu thế giới trong việc phát triển xe EV.
[Nhà Trắng sắp xóa bỏ tiêu chuẩn khí thải của cựu Tổng thống Obama]
Hoạt động sản xuất ôtô chiếm khoảng 3% GDP của Mỹ và là lĩnh vực tạo việc làm nhiều nhất trong nền kinh tế. Đánh mất số việc làm cũng như thị phần ôtô vào tay nước khác không phải là “chuyện đùa,” đặc biệt ở những bang phụ thuộc nhiều vào ngành sản xuất ôtô như Michigan, Ohio, và Tennessee, nơi mà số việc làm trong ngành ôtô chiếm đến 10% lực lượng lao động của toàn bang.
Việc Mỹ “đóng băng” các tiêu chuẩn về hiệu suất sử dụng năng lượng tại thời điểm quan trọng này khi mà các loại xe EV đang trên đà tăng trưởng mạnh mẽ và hàng tỷ USD được đầu tư vào việc sản xuất các loại xe thân thiện với môi trường hơn, có thể đồng nghĩa với việc "nhường" thị trường xe EV đang phát triển cho Trung Quốc, cũng như tạo thêm bất ổn trong chính sách đối với các nhà sản xuất ôtô của Mỹ./.
