Tổng thống Mỹ Barack Obama đã tiến hành hội đàm với Thủ tướng Iraq Nouri al-Maliki vào ngày 1/11 tại Nhà Trắng về tình hình bạo lực có chiều hướng gia tăng nguy hiểm tại Iraq trong vài tháng qua.
Trong cuộc hội đàm cấp cao diễn ra sau gần hai năm kể từ khi lính Mỹ rút khỏi Iraq, Thủ tướng Maliki một mặt hối thúc Mỹ sớm chuyển giao các máy bay chiến đấu và các hệ thống phòng không trị giá 600 triệu USD mà hai bên đã ký kết hồi năm ngoái, mặt khác đã đưa ra một danh sách mới các loại vũ khí, trong đó gồm cả các máy bay trực thăng chiến đấu, nhằm đề nghị Mỹ cung cấp để giúp lực lượng vũ trang Iraq nâng cao sức mạnh trong cuộc chiến chống lại các nhóm vũ trang nổi dậy, trong đó có các phần tử thuộc nhóm khủng bố al-Qaeda.
Mỹ có kế hoạch vào mùa Thu năm tới sẽ chuyển giao các máy bay chiến đấu F-16 cho Iraq. Tuy nhiên, danh sách vũ khí mới mà ông Maliki đề nghị Mỹ cung cấp được dự báo sẽ khó được Quốc hội Mỹ chấp thuận vì không ít nghị sỹ Mỹ chỉ trích chính phủ của ông Maliki, cách đây gần hai năm, từ chối không cho phép một bộ phận lính Mỹ được hưởng quy chế miễn trừ, dẫn tới việc chính quyền Obama phải rút toàn bộ binh lính ra khỏi cuộc chiến kéo dài 8 năm tại Iraq.
Trong cuộc hội đàm, phía Mỹ cũng một lần nữa yêu cầu Iraq phải nỗ lực hơn nữa để chấm dứt việc cho phép Iran chuyên chở vũ khí cung cấp cho quân đội của Tổng thống Syria Bashar al-Assad.
Cuộc hội đàm giữa Tổng thống Obama và Thủ tướng Maliki diễn ra trong bối cảnh tình hình bạo lực giữa các phe phái và hoạt động của các phần tử al-Qeada tại Iraq kể từ tháng Tư đến nay tăng mạnh tới mức nhiều chuyên gia lo ngại quốc gia đã trải qua cuộc chiến 8 năm này sẽ lại một lần nữa có nguy cơ rơi vào cuộc nội chiến mới.
Tháng 10 vừa qua đã trở thành tháng đẫm máu nhất tại Iraq kể từ tháng 4/2008 với làn sóng bạo lực làm 964 người bị thiệt mạng và hơn 1.600 người bị thương. Tình hình Iraq càng nghiêm trong khi Chính phủ của người Hồi giáo dòng Shi'it do ông Maliki đứng đầu bị cáo buộc theo đuổi chính sách phân biệt đối xử, nhất là đối với người Hồi giáo dòng Sunni.
Trước cuộc hội đàm với Tổng thống Obama, Thủ tướng Maliki và phái đoàn của Iraq cũng đã có các cuộc gặp với Phó tổng thống Joe Biden, Ngoại trưởng John Kerry và nhà lãnh đạo Quốc hội Mỹ.
Ngày 31/10, phát biểu tại Viện Hòa bình Mỹ ở thủ đô Washington, ông al-Maliki xác định việc al-Qaeda hoạt động mạnh trở lại cùng với tình hình bất ổn tại Syria và Libya đang đặt ra nhiều thách thức không chỉ với Iraq, mà cả khu vực Trung Đông. Ông Maliki cho biết các phần tử al-Qaeda là thủ phạm chủ yếu của các cuộc tấn công nhằm vào cả người Sunni lẫn người Shi'it.
Cựu Đại sứ Mỹ tại Iraq Ryan Crocker cho rằng Mỹ và Iraq cần có một chiến lược chung để đối phó với nguy cơ từ nhóm al-Qaeda. Ông Crocker hy vọng chuyến thăm Mỹ lần này của Thủ tướng Maliki sẽ góp phần cho những cuộc tiếp xúc rộng rãi hơn và ở cấp cao hơn giữa Mỹ và Iraq.
Giới chức Nhà Trắng tiết lộ có khả năng hai nước sẽ tăng cường hợp tác tình báo, theo đó Mỹ sẽ cung cấp thông tin giúp các lực lượng Iraq đối phó hiệu quả hơn với mạng lưới al-Qaeda đến Iraq từ nhiều nước trong khu vực, trong đó có cả các tay súng al-Qaeda từ Syria./.
Mỹ cam kết hỗ trợ chính phủ Iraq chống khủng bố
Mỹ sẵn sàng hỗ trợ Chính phủ Iraq chống các mối đe dọa ngày càng tăng từ các nhóm khủng bố có liên hệ với al-Qaeda.
