Hàng hóa được xếp tại cảng ở Thanh Đảo, tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc. (Ảnh: EPA-EFE/TTXVN) Theo trang mạng globaltimes.cn, nhìn lại năm 2018 có thể thấy quan hệ Trung-Mỹ là một vấn đề đặc biệt "nóng": cuộc chiến tranh thương mại chưa từng có tiền lệ giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới, vụ Canada bắt giữ giám đốc tài chính của tập đoàn viễn thông Trung Quốc Huawei theo yêu cầu của Mỹ và những tranh cãi triền miên giữa Washington và Bắc Kinh về cái gọi là hoạt động gián điệp mạng...
Tất cả những sự kiện trên đã làm lung lay nền móng của mối quan hệ Mỹ-Trung vốn được xây dựng trong 40 năm qua. Hiện giờ, Mỹ coi Trung Quốc là đối thủ cạnh tranh chiến lược và đang thực thi các chính sách của mình theo đúng chiều hướng này.
Mối quan hệ Mỹ-Trung đã có những thay đổi mạnh mẽ theo hướng tiêu cực, đến mức khó có thể khôi phục như trước khi xảy ra cuộc chiến tranh thương mại. Đây là một thực tế mà thế giới cần phải đối mặt và nhìn nhận thẳng thắn. Những suy nghĩ mang tính chiến lược của Mỹ về Trung Quốc đã thay đổi bởi sự trỗi dậy của Trung Quốc đã khiến cho cường quốc số 1 thế giới bất an. Tuy nhiên, việc kìm hãm sự trỗi dậy của Trung Quốc là điều "bất khả thi."
Vậy Mỹ sẽ hành xử như thế nào đối với Trung Quốc trong tương lai? Mục tiêu chiến lược của Mỹ là gì? Câu trả lời rất mơ hồ. Cho đến giờ, Mỹ vẫn luôn tìm cách để có được thế "thượng phong" trong mối quan hệ với Trung Quốc, ngăn Trung Quốc đuổi kịp Mỹ và cài đặt lại sự cạnh tranh Trung-Mỹ. Tuy nhiên, Mỹ vẫn chưa sẵn sàng để dấn thân vào một cuộc đối đầu tổng lực với Trung Quốc.
Hiện Trung Quốc vẫn còn nhiều cơ hội để hành động nếu nước này muốn tránh một "cơn địa chấn" Trung-Mỹ và một cuộc chiến tranh lạnh mới.
Việc Mỹ duy trì hầu hết các trao đổi giữa hai nước cũng sẽ mang lại lợi ích cho Washington, đặc biệt là việc mở rộng các mối quan hệ kinh tế và thương mại song phương. Nếu Trung Quốc vẫn cởi mở với Mỹ, Washington khó có thể cắt đứt quan hệ.
Cả Trung Quốc và Mỹ đều không muốn lâm vào một cuộc xung đột quân sự. Trung Quốc có khả năng tăng cường phòng thủ, điều này sẽ khiến Mỹ chùn bước hơn trong dự định tiến hành các cuộc phiêu lưu quân sự. Bắc Kinh có đủ phương tiện để bảo vệ các lợi ích cốt lõi của mình.
Vì vậy, có thể dự đoán rằng Trung Quốc và Mỹ sẽ tiếp tục kiểm soát các bất đồng về vấn đề an ninh vào năm tới.
Trung Quốc cũng có khả năng đẩy lùi bất kỳ nỗ lực nào của Mỹ trong việc hình thành một liên minh chống Trung Quốc. Hầu như không nước nào trên thế giới sẵn sàng chọn đứng về phía Mỹ hay phía Trung Quốc nếu Mỹ-Trung xảy ra xung đột, kể cả các nước thành viên của tổ chức "5 con mắt." Vì vậy, một cuộc chiến tranh lạnh quy mô quốc tế chống lại Trung Quốc là điều "bất khả thi."
Quan hệ Mỹ-Trung trong tương lai được cho là sẽ diễn tiến một cách thận trọng, và sẽ có thêm nhiều tranh cãi. Tuy nhiên, hai bên sẽ vẫn thể hiện quyết tâm kiềm chế hơn nữa trong những vấn đề rắc rối này theo các cách khác nhau của mình.
Xã hội Trung Quốc cần bình tĩnh, tránh để bị Mỹ kích động mà lao vào một cuộc chiến tranh lạnh. Đồng thời, Trung Quốc cũng không nên e ngại khi phải đối mặt với những thay đổi khó tránh được trong mối quan hệ song phương với Mỹ, và cần nỗ lực bình ổn quan hệ thông qua cả cạnh tranh lẫn hợp tác.
Do Trung Quốc có sức mạnh, còn Mỹ mong muốn một cuộc sống yên bình, nên Washington không thể hành động một cách khinh suất chống lại Bắc Kinh. Tuy nhiên, mối quan hệ Trung-Mỹ vẫn đang bị bủa vây bởi nhiều nhân tố bất ổn.
Khi phải đối mặt với những quan chức Mỹ có ý muốn kìm chế Trung Quốc, Bắc Kinh nên tiến hành cải cách và mở cửa thực sự để trở nên thịnh vượng hơn, cởi mở hơn và hùng mạnh hơn./.
