Các quan chức Mỹ và Nga ngày 12/2 coi đây là một mối đe dọa mới trong vũ trụ kể từ sau khi con người bắt đầu chinh phục vũ trụ cách đây hơn 50 năm.
Một chuyên gia vũ trụ hàng đầu của Nga khẳng định Cơ quan hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) phải chịu trách nhiệm về vụ tai nạn đầu tiên kiểu này trên vũ trụ do không cảnh báo nguy cơ xảy ra va chạm. Nhưng các chuyên gia Mỹ lại đổ lỗi cho phía Nga về sự cố đầu tiên trong lịch sử chinh phục không gian này. Trong khi đó, việc theo dõi các vệ tinh không còn hoạt động thuộc trách nhiệm của Mạng lưới giám sát không gian - một bộ phận của Bộ Quốc phòng Mỹ.
Hiện có khoảng 800-1.000 vệ tinh đang hoạt động trên quỹ đạo và xấp xỉ 17.000 mảnh vỡ cùng vệ tinh chết. Con số đó có thể là quá lớn khiến Mạng lưới giám sát không gian không đủ nhân lực và thiết bị để theo dõi.
Bà Elizabeth Mailander, người phát ngôn của Iridium, cho biết công ty hiện có 65 vệ tinh trên quỹ đạo và có thể thay đổi quỹ đạo của chúng nếu nhận được cảnh báo về nguy cơ va chạm. Nhưng đến nay chưa có cảnh báo nào được đưa ra kể từ vụ 10/2.
Tướng Alexander Yakushin, tham mưu trưởng các lực lượng vũ trụ thuộc quân đội Nga, thì nhận định rằng không ai biết chính xác số lượng cũng như kích cỡ các mảnh vỡ do vụ va chạm gây nên, nhưng chúng đang "lang thang" ở độ cao 500 đến 1.300km so với mặt đất. Theo các chuyên gia của Mỹ và Nga, chúng có thể di chuyển với tốc độ chóng mặt, khoảng 200 m/giây.
Ông Igor Lisov, một chuyên gia hàng không vũ trụ nổi tiếng của Nga, nói rằng ông không hiểu tại sao các chuyên gia NASA và công ty Iridium không ngăn chặn được vụ va chạm, vì lúc đó vệ tinh của Iridium đang hoạt động và quỹ đạo của nó có thể thay đổi. Ông nói thêm: “Cũng có thể chuyên gia NASA chỉ chú ý tới những loại rác có kích thước nhỏ hơn mà bỏ qua các vệ tinh không còn hoạt động”. Ông cho rằng các mảnh vỡ có thể va vào hàng trăm vệ tinh hoạt động trên cùng quỹ đạo với hai vệ tinh gặp nạn.
Hiện Cơ quan hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) hợp tác chặt chẽ với Hệ thống giám sát vũ trụ nhằm giữ khoảng cách an toàn cho Trạm vũ trụ quốc tế (ISS) với các vật thể và tàu con thoi đang bay. NASA cũng cảnh báo rằng các vụ va chạm giữa các vệ tinh sẽ xảy ra ngày một phổ biến hơn và tính chất của nó cũng sẽ nghiêm trọng hơn trong những năm sắp tới.
Bộ Quốc phòng Mỹ ngày 12/2 ra tuyên bố thừa nhận đã không lường trước được vụ va chạm. Người phát ngôn của Lầu Năm góc, ông Bryan Whitman khẳng định tai nạn đáng tiếc này cho thấy rõ tầm quan trọng của sự hợp tác trên vũ trụ.
Cùng ngày, NASA cho biết vụ va chạm trên không làm ảnh hưởng đến kế hoạch của NASA phóng tàu con thoi Discovery vào cuối tháng này./.
(TTXVN/Vietnam+)
