Tàu thuyền cập bến tại cảng ngoài khơi thị trấn Kuril trên đảo Iturup tháng 12/2016. (Ảnh: AFP/TTXVN) Theo TASS, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova ngày 13/1 cho rằng Mỹ không có vai trò gì rõ ràng trong đàm phán song phương Nga-Nhật do cuộc đối thoại này chưa bao giờ liên quan tới Washington, đồng thời khẳng định những tuyên bố của phía Nhật Bản rằng các cuộc đàm phán này nhằm giúp kiềm chế Trung Quốc là "rất bất thường."
Trả lời phỏng vấn chương trình Voskresny Vecher của kênh truyền hình Rossiya-1, bà Zakharova tuyên bố: "Một bên thứ 3 đã đột nhiên xuất hiện trong đàm phán song phương vốn đang được thiết lập dựa trên ý chí chính trị của lãnh đạo 2 quốc gia... Điều kinh khủng nhất là chúng tôi nghe thấy những tuyên bố lạ lùng từ phía Nhật Bản trên đất Mỹ về vai trò của Mỹ... rằng Nhật Bản muốn sự hỗ trợ của Mỹ và mong Mỹ tham gia vào toàn bộ cuộc đàm phán về hiệp ước hòa bình với Nga. Các cuộc đàm phán song phương đang tiến triển trên nhiều cấp độ và đàm phán song phương là đúng đắn. Mỹ không có việc gì ở đây hết và vai trò của họ là không rõ ràng."
Bà nhấn mạnh rằng quan điểm của Nhật Bản về tiến trình đối thoại nhằm giúp kiềm chế Trung Quốc là "một phát biểu rất lạ lùng và sẽ không giúp thúc đẩy không khí (đàm phán) mang tính xây dựng và dựa trên niềm tin, mà có thể bị loại trừ ngay trước thềm đàm phán."
[Nga-Nhật phê chuẩn lộ trình về các dự án chung trên quần đảo Kuril]
Trước đó, ông Katsuyuki Kawai - Cố vấn đặc biệt về Chính sách đối ngoại của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe hôm 8/1 đã phát biểu tại Viện nghiên cứu Hudson ở Washington rằng nước này hy vọng Mỹ hỗ trợ nhằm hướng tới ký kết một hiệp ước hòa bình với Nga như một công cụ nhằm kiềm chế Trung Quốc.
Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov và người đồng cấp Nhật Bản Taro Kono dự kiến nhóm họp vào sáng 14/1 tại Moskva. Nhưng trước đó, phía Nga đã bị bất ngờ khi các đối tác Nhật Bản phản đối việc tổ chức một cuộc họp báo chung sau cuộc họp này.
Bà Maria Zakharova gọi cách tiếp cận này của các đồng sự Nhật Bản là xa lạ và mâu thuẫn, đồng thời nói thêm "việc này gây ra căng thẳng ngay trước các phiên đàm phán và tạo ra một bầu không khí cực kỳ lo lắng cả ở Nhật Bản và ở trong chương trình nghị sự nói chung"./.
