Ảnh chỉ mang tính minh họa. (Nguồn: TTXVN) Dự thảo Nghị định về phát triển và quản lý ngành phân phối của Bộ Công Thương đưa ra lấy ý kiến mới đây đã thu hút sự quan tâm của nhiều người dân, chuyên gia và doanh nghiệp.
Theo đánh giá của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), dự thảo nghị định về phát triển và quản lý ngành phân phối do Bộ Công Thương soạn thảo có nhiều bất cập, can thiệp vào quyền tự chủ kinh doanh và có nguy cơ biến tướng thành các điều kiện kinh doanh bất hợp lý.
VCCI đã đề nghị Bộ Công Thương điều chỉnh lại phạm vi điều chỉnh của dự thảo theo hướng thu gọn lại về phạm vi quản lý và phát triển chợ, đánh giá tác động một cách kỹ càng, thận trọng đối với các chính sách, nhất là các chính sách có tính chất là nghĩa vụ của doanh nghiệp phải thực hiện.
[Tạo hành lang pháp lý cho hoạt động kinh doanh bán buôn, bán lẻ]
Để làm rõ những nội dung của dự thảo Nghị định này, ông Nguyễn Văn Hội, Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) đã có một số trao đổi với phóng viên về những vấn đề mà dư luận quan tâm.
- Xin ông cho biết mục tiêu của Nghị định của Chính phủ về phát triển và quản lý hạ tầng thương mại?
Ông Nguyễn Văn Hội: Với thực tiễn phát sinh của loại hình siêu thị, trung tâm thương mại và trên cơ sở kiến nghị của các địa phương đối với các loại hình kết cấu hạ tầng thương mại (chợ, siêu thị, trung tâm thương mại…), Bộ Công Thương đang đề xuất xây dựng dự thảo Nghị định về phát triển và quản lý hạ tầng thương mại.
Dự thảo Nghị định được xây dựng nhằm mục tiêu tạo hành lang pháp lý, môi trường minh bạch, thuận lợi để thúc đẩy sự phát triển đồng bộ đối với các loại hình kết cấu hạ tầng thương mại, trong đó bao gồm chợ, siêu thị, trung tâm thương mại, trung tâm mua sắm, cửa hàng tiện lợi và các hoạt động kinh doanh có liên quan.
Phải nhấn mạnh, dự thảo nghị định không tạo thêm điều kiện kinh doanh, không làm phát sinh các giấy phép con, gây cản trở cho hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp. Mặt khác, sẽ tạo hành lang pháp lý theo hướng xóa bỏ rào cản, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người tiêu dùng.
Dự thảo Nghị định cũng khắc phục những vướng mắc, bất cập phát sinh từ thực tiễn thi hành đối với các loại hình kết cấu hạ tầng thương mại hiện nay. Đồng thời đảm bảo tính kế thừa của các quy định còn phù hợp của các văn bản có liên quan như Nghị định số 02/2003/NĐ-CP của Chính phủ và Nghị định số 114/2009/NĐ-CP; Quyết định số 1371/2004/QĐ-BTM về việc ban hành quy chế siêu thị, trung tâm thương mại… nhằm tạo hành lang pháp lý đồng bộ cho việc phát triển và quản lý hạ tầng thương mại.
Việc xây dựng Nghị định cũng nhằm thúc đẩy việc phát triển các loại kết cấu hạ tầng thương mại theo hướng văn minh, hiện đại, bảo tồn và phát huy các giá trị truyền thống văn hóa, bảo đảm hàng hóa lưu thông tại các loại hình này có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, bảo đảm an toàn thực phẩm, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Cũng như hỗ trợ việc tiếp cận thị trường và tạo điều kiện thúc đẩy tiêu thụ đối với hàng hóa Việt Nam, hàng hóa của các doanh nghiệp vừa và nhỏ trong nước tại các loại hình kết cấu hạ tầng thương mại nêu trên.
Để thực hiện việc đề xuất xây dựng dự thảo Nghị định về phát triển và quản lý hạ tầng thương mại, Bộ Công Thương đã và đang triển khai các bước theo đúng quy định của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015 bao gồm: nghiên cứu, tiếp thu có chọn lọc các quy định về phát triển hạ tầng thương mại của các nước có điều kiện tương đồng để xem xét áp dụng cho phù hợp.
Quá trình xây dựng nghị định đã tiến hành tổng kết việc thi hành pháp luật và đánh giá thực trạng các vấn đề liên quan, gửi lấy ý kiến rộng rãi các Bộ, ngành địa phương và cơ quan có liên quan về đề nghị xây dựng Nghị định của Chính phủ về phát triển và quản lý hạ tầng thương mại; trên cơ sở ý kiến đóng góp của các bộ, ngành địa phương, các tổ chức, cá nhân có liên quan, xem xét, tiếp thu và chỉnh sửa để hoàn thiện hồ sơ gửi Bộ Tư pháp thẩm định, trước khi trình Chính phủ xem xét, phê duyệt.
Bộ Công Thương hoan nghênh mọi ý kiến góp ý, bổ sung đối với đề nghị xây dựng Nghị định. Với các mục tiêu đã nêu, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục nghiên cứu, tiếp thu, hoàn thiện đề xuất xây dựng dự thảo Nghị định theo đúng trình tự và quy định của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Ông Nguyễn Văn Hội, Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước, Bộ Công Thương. (Ảnh: Đức Duy/Vietnam+) - Khi dự thảo ra đời, nhiều ý kiến cho rằng nội dung Nghị định bao gồm các quy định quá chi tiết như diện tích siêu thị hay tỷ lệ hàng khuyến mãi, số lần khuyến mãi trong năm… Vậy các quy định này liệu có gây can thiệp quá sâu vào việc kinh doanh của doanh nghiệp không?
Ông Nguyễn Văn Hội: Nghị định được chúng tôi xây dựng trên cơ sở lấy ý kiến của các địa phương và tham khảo từ một số nước có điều kiện tương đồng với Việt Nam.
Các nước này có một số quy định về khuyến mại, diện tích siêu thị như vậy… Tuy nhiên trong bối cảnh Việt Nam có những điều kiện và văn bản quy phạm pháp luật về vấn đề này thì chúng tôi sẽ hoàn toàn tiếp thu và bổ sung, xây dựng dự thảo.
- Trước những ý kiến đưa ra, để hoàn thiện dự thảo, Bộ Công Thương sẽ có giải pháp gì để trong thời gian tới?
Ông Nguyễn Văn Hội: Theo đúng Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015, quy trình hiện nay là: xin ý kiến, đề xuất xây dựng Nghị định.
Đề xuất này chúng tôi sẽ tiếp tục xin ý kiến của tổ chức, cá nhân liên quan khác trước khi hoàn thiện vì chúng tôi mong sẽ xin ý kiến được càng nhiều càng tốt, sau đó chỉnh sửa bổ sung văn bản. Sau đó gửi sang Bộ Tư pháp thẩm định rồi gửi Thủ tướng Chính phủ đồng ý theo phương án nào, đề xuất, tiếp đến mới xây dựng cụ thể.
- Nhiều chuyên gia cho rằng sau khi dự thảo nghị định ra đời, nếu không quản lý tốt sẽ phát sinh rất nhiều thủ tục hành chính, giấy phép con, gây khó khăn cho doanh nghiệp. Ông đánh giá sao về ý kiến đó?
Ông Nguyễn Văn Hội: Theo đúng quy định của Luật Ban hành các văn bản quy phạm pháp luật, do đây là văn bản đầu tiên được xây dựng nên tất cả các vấn đề đưa ra mới làđề xuất, lấy ý kiến của các đơn vị liên quan để chốt được phương án tốt nhất, tối ưu nhất.
Tôi cũng nhấn mạnh thêm rằng, thực hiện đúng theo chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Công Thương và lãnh đạo Bộ, quan điểm của chúng tôi là đảm bảo thực hiện tốt hiệu quả quản lý nhà nước nhưng vấn tạo môi trường kinh doanh thông thoáng, thuận lợi cho doanh nghiệp, bảo vệ lợi ích của người tiêu dùng.
Nghị định cũng sẽ không làm phát sinh thủ tục hành chính, chỉ giảm chứ không tạo ra điều kiện kinh doanh. Ví dụ các văn bản trước đây quy định là Uỷ ban nhân dân tỉnh là đơn vị phê duyệt nội quy chợ hạng 1 và Ủy ban nhân dân huyện phê duyệt nội quy chợ hạng 2 hạng 3. Nghị định mới của chúng tôi yêu cầu bỏ điều kiện này.
Hoặc các văn bản trước đây quy định phương án bố trí sắp xếp ngành nghề kinh doanh trong chợ, siêu thị vẫn phải do Ủy ban nhân dân tỉnh và huyện phê duyệt. Trong kiến nghị của chúng tôi cũng bỏ, để tạo điều kiện thông thoáng hơn cho việc phát triển chợ và siêu thị.
Ảnh chỉ mang tính minh họa. (Nguồn: TTXVN) - Kỳ vọng của Bộ Công Thương là cắt giảm điều kiện kinh doanh nhưng VCCI cho rằng các quy định như giờ đóng mở cửa, vị trí hàng Việt Nam trên kệ thì rõ ràng nó đang là điều kiện. Ông nhìn nhận gì về điều này?
Ông Nguyễn Văn Hội: Đây là ý kiến của nhiều địa phương và quy định của một số nước về trách nhiệm của cơ sở bán buôn bán lẻ như bình ổn thị trường, cung cấp hàng hóa thiết yếu, phát triển các mặt hàng hóa địa phương cơ sở bán lẻ đặt điểm kinh doanh, đảm bảo làm sao phát triển tiêu thụ hàng hóa cho doanh nghiệp, trong đó có doanh nghiệp vừa và nhỏ. Nhiều nước đã có quy định áp dụng như vậy. Do đó chúng tôi đưa vào để xin ý kiến rộng rãi, từ đó hoàn thiện bổ sung.
Tinh thần của Bộ Công Thương là giảm điều kiện kinh doanh. Nếu các ý kiến của doanh nghiệp, các nhà khoa học cho rằng đó là điều kiện kinh doanh thì chúng tôi sẽ nghiên cứu, tiếp thu và sửa đổi.
- Khi ban hành, dự thảo nghị định này sẽ không trái với các quy định pháp luật, các văn bản khác để đảm bảo nguyên tắc thị trường?
Ông Nguyễn Văn Hội: Chúng tôi sẽ xây dựng đúng theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015, xin ý kiến nhiều lần các cơ quan tổ chức liên quan. Đồng thời báo cáo lãnh đạo Bộ Công Thương để không trái, không xung đột với các văn bản quy định hiện hành, đảm bảo thực tế phát triển hạ tầng thương mại.
- Xin cảm ơn ông./.
