Giới chuyên gia y tế thế giới mới đây đã đưa ra lời cảnh báo về một nhóm “siêu vi khuẩn” có khả năng kháng lại tất cả các loại thuốc kháng sinh, lây lan qua con đường du lịch chữa bệnh và có nguy cơ lan rộng trên phạm vi toàn cầu.
Nhóm “siêu vi khuẩn” nói trên đều chứa enzym New Delhi metallo-beta-lactamase (NDM-1), enzym này đã biến đổi vi khuẩn, tạo cho vi khuẩn khả năng kháng lại hầu hết mọi loại thuốc kháng sinh, kể cả carbapenem - nhóm kháng sinh mạnh nhất, thường được sử dụng trong các trường hợp cấp cứu và những ca nhiễm trùng nặng do các vi khuẩn đa kháng thuốc khác gây ra.
Bác sĩ Nguyễn Trung Cấp, Phó Trưởng khoa Cấp cứu, điều trị tích cực, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương, ngày 12/8 cho biết, do đặc tính chung của vi khuẩn có thể lây truyền rất mạnh qua giao lưu, tiếp xúc nên nguy cơ loại “siêu vi khuẩn” này lan rộng ra thế giới, vào Việt Nam là rất lớn.
Theo bác sĩ Nguyễn Trung Cấp, tuy loại siêu vi khuẩn này chưa ghi nhận xâm nhập vào Việt Nam nhưng hiện tại, chúng ta cũng đã ghi nhận một vài loại siêu vi khuẩn tương tự, có khả năng kháng tất cả các loại kháng sinh. Phổ biến nhất là nhóm vi khuẩn gram âm đường ruột.
Các loại vi khuẩn này tiết ra một chất men phân hủy gọi chung là carbapenemase, làm giảm tính nhạy cảm của nhóm kháng sinh carbapenem. Men này có rất nhiều loại, trong đó men NDM -1 của vi khuẩn vừa được phát hiện ở Ấn Độ chỉ là một trong số các men đó.
Tại Việt Nam, chưa có nghiên cứu nào giải mã trình tự gen của tất cả các vi khuẩn kháng thuốc để xem đó có phải là NDM-1 hay không, nhưng đã phát hiện loại vi khuẩn kháng thuốc mang gen tương tự NDM-1 như vi khuẩn mang gen IMP, VIM... cũng kháng thuốc họ carbapenem.
Hiện nay, do cơ sở hạ tầng của các cơ sở y tế còn hạn chế, phòng bệnh chật chội, tình trạng nằm ghép phổ biến nên khi có người nhiễm siêu vi khuẩn kháng thuốc, nguy cơ lây nhiễm chéo trong bệnh viện là rất lớn và khó phòng chống.
Ngoài ra, tình trạng lạm dụng thuốc kháng sinh, sử dụng thuốc kháng sinh tràn lan không theo kê đơn của bác sĩ, kê đơn không đúng phác đồ… chính là một trong những nguyên nhân làm gia tăng nhiều loại “siêu vi khuẩn” kháng kháng sinh.
Để hạn chế nguy cơ nhiễm khuẩn trong bệnh viện, người bệnh cần nâng cao ý thức trong việc sử dụng thuốc.
Các cơ sở y tế cần thực hiện nghiêm ngặt quy trình kỹ thuật chống nhiễm khuẩn mà Bộ Y tế đã ban hành. Áp dụng các biện pháp giảm quá tải bệnh viện. Nhân viên, y tá, bác sĩ trong các cơ sở y tế cần thực hiện tốt việc rửa tay sạch trước, sau khi thăm khám bệnh nhân./.
Nhóm “siêu vi khuẩn” nói trên đều chứa enzym New Delhi metallo-beta-lactamase (NDM-1), enzym này đã biến đổi vi khuẩn, tạo cho vi khuẩn khả năng kháng lại hầu hết mọi loại thuốc kháng sinh, kể cả carbapenem - nhóm kháng sinh mạnh nhất, thường được sử dụng trong các trường hợp cấp cứu và những ca nhiễm trùng nặng do các vi khuẩn đa kháng thuốc khác gây ra.
Bác sĩ Nguyễn Trung Cấp, Phó Trưởng khoa Cấp cứu, điều trị tích cực, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương, ngày 12/8 cho biết, do đặc tính chung của vi khuẩn có thể lây truyền rất mạnh qua giao lưu, tiếp xúc nên nguy cơ loại “siêu vi khuẩn” này lan rộng ra thế giới, vào Việt Nam là rất lớn.
Theo bác sĩ Nguyễn Trung Cấp, tuy loại siêu vi khuẩn này chưa ghi nhận xâm nhập vào Việt Nam nhưng hiện tại, chúng ta cũng đã ghi nhận một vài loại siêu vi khuẩn tương tự, có khả năng kháng tất cả các loại kháng sinh. Phổ biến nhất là nhóm vi khuẩn gram âm đường ruột.
Các loại vi khuẩn này tiết ra một chất men phân hủy gọi chung là carbapenemase, làm giảm tính nhạy cảm của nhóm kháng sinh carbapenem. Men này có rất nhiều loại, trong đó men NDM -1 của vi khuẩn vừa được phát hiện ở Ấn Độ chỉ là một trong số các men đó.
Tại Việt Nam, chưa có nghiên cứu nào giải mã trình tự gen của tất cả các vi khuẩn kháng thuốc để xem đó có phải là NDM-1 hay không, nhưng đã phát hiện loại vi khuẩn kháng thuốc mang gen tương tự NDM-1 như vi khuẩn mang gen IMP, VIM... cũng kháng thuốc họ carbapenem.
Hiện nay, do cơ sở hạ tầng của các cơ sở y tế còn hạn chế, phòng bệnh chật chội, tình trạng nằm ghép phổ biến nên khi có người nhiễm siêu vi khuẩn kháng thuốc, nguy cơ lây nhiễm chéo trong bệnh viện là rất lớn và khó phòng chống.
Ngoài ra, tình trạng lạm dụng thuốc kháng sinh, sử dụng thuốc kháng sinh tràn lan không theo kê đơn của bác sĩ, kê đơn không đúng phác đồ… chính là một trong những nguyên nhân làm gia tăng nhiều loại “siêu vi khuẩn” kháng kháng sinh.
Để hạn chế nguy cơ nhiễm khuẩn trong bệnh viện, người bệnh cần nâng cao ý thức trong việc sử dụng thuốc.
Các cơ sở y tế cần thực hiện nghiêm ngặt quy trình kỹ thuật chống nhiễm khuẩn mà Bộ Y tế đã ban hành. Áp dụng các biện pháp giảm quá tải bệnh viện. Nhân viên, y tá, bác sĩ trong các cơ sở y tế cần thực hiện tốt việc rửa tay sạch trước, sau khi thăm khám bệnh nhân./.
Hạnh-Thịnh (Báo Tin tức/Vietnam+)
