Quang cảnh bên ngoài trụ sở Ngân hàng Trung ương Anh (bên trái) ở London. (Ảnh: AFP/TTXVN) Các nhà kinh tế dự đoán Ngân hàng Trung ương Anh (BoE) sẽ tuyên bố thắt chặt chính sách tiền tệ vào ngày 3/11 tới để kiềm chế lạm phát.
Trong cuộc họp chính sách tiền tệ được mong đợi nhất trong nhiều năm, ngày 3/11 tới đây, BoE sẽ công bố quyết định mới nhất về lãi suất cùng với những dự báo mới cho nền kinh tế Anh.
Cuộc họp tăng lãi suất gần đây nhất của BoE diễn ra vào ngày 22/9, chỉ một ngày trước một trong những giai đoạn hỗn loạn nhất trong lịch sử kinh tế Anh.
Gói “Ngân sách nhỏ” của cựu Thủ tướng Liz Truss liên quan đến khoản cắt giảm thuế chưa hoàn lại 45 tỷ bảng Anh khiến chi phí vay của chính phủ tăng cao, khiến BoE phải can thiệp khẩn cấp và dẫn đến tỷ lệ thế chấp cao hơn.
[Ngân hàng Trung ương Anh mua trái phiếu ổn định thị trường tài chính]
Tân Thủ tướng Anh Rishi Sunak đang hứa hẹn một chiến lược kinh tế mới trong tuyên bố mùa thu của chính phủ vào ngày 17/11, tập trung vào việc cho thấy nợ công sẽ giảm như thế nào trong tổng sản phẩm quốc nội trong trung hạn.
Do đó, Ủy ban Chính sách Tiền tệ của BoE (MPC), do không có đầy đủ chi tiết về chiến lược của ông Sunak, ở một mức độ lớn sẽ “tung hỏa mù” khi công bố quyết định lãi suất của mình vào ngày 3/11.
Quyết định lãi suất
Chín thành viên Ủy ban Chính sách Tiền tệ của BoE sẽ bỏ phiếu về mức tăng lãi suất chính thức từ mức hiện tại là 2,25% để đối phó với lạm phát cao.
Thị trường tài chính đang đặt cược vào mức tăng 0,75 điểm phần trăm lên 3 phần trăm, đây sẽ là mức tăng lớn nhất kể từ năm 1989 và đưa lãi suất lên mức cao nhất kể từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008.
Sự gia tăng quy mô này sẽ phù hợp với mức tăng lãi suất của Ngân hàng Trung ương châu Âu vào tuần trước cũng như kỳ vọng về khả năng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ sẽ thay đổi chính sách tiền tệ vào ngày 2/11.
Dữ liệu kinh tế của Anh không thay đổi nhiều trong sáu tuần qua, với lạm phát ở mức cao nhất trong 40 năm là 10,1% vào tháng 9 và thị trường lao động vẫn sôi động, nhưng các cuộc khảo sát về hoạt động kinh doanh đã suy yếu mạnh.
Vấn đề trọng tâm là mức độ mà chính phủ của ông Sunak đang lên kế hoạch tăng thuế ngay lập tức và cắt giảm chi tiêu, trong những động thái có thể lấy tiền ra khỏi nền kinh tế và giảm áp lực lạm phát. Những hành động như vậy sẽ làm suy yếu nhu cầu tăng lãi suất lớn hiện nay.
Nếu phần lớn việc thắt chặt tài chính của ông Sunak được chuẩn bị sau cuộc tổng tuyển cử tiếp theo, có khả năng diễn ra vào năm 2024, Ủy ban Chính sách Tiền tệ của BoE sẽ muốn có hành động kiên quyết chống lại lạm phát ngay lập tức.
Như Thống đốc BoE Andrew Bailey đã cảnh báo trong tháng này, BoE sẽ “vẫn cứ đưa ra quyết định” vì chính phủ vẫn chưa đưa ra các quyết định quan trọng về tài chính công.
Phản ánh những bất ổn này, phần lớn các nhà kinh tế kỳ vọng các thành viên Ủy ban Chính sách Tiền tệ của BoE sẽ tăng lãi suất ngân hàng thêm 0,75 điểm phần trăm vào ngày 3/11.
Samuel Tombs, nhà kinh tế học tại Pantheon Macroeconomics, cho biết ông dự kiến “Ủy ban Chính sách Tiền tệ của BoE sẽ tăng lãi suất ngân hàng thêm 0,75 điểm phần trăm, nhưng sẽ báo hiệu mức tăng nhỏ hơn tại các cuộc họp trong tương lai."
Kỳ vọng về chính sách tiền tệ
Quyết định lãi suất vào ngày 3/11 sẽ là những tín hiệu mà Ủy ban Chính sách Tiền tệ của BoE phản ánh con đường tương lai có thể có, của chính sách tiền tệ sau khi chính phủ công bố tuyên bố mùa Thu vào ngày 17/11.
Đồng bảng của Anh. (Ảnh: AFP/TTXVN) Hầu hết các nhà kinh tế cho rằng, BoE sẽ cố gắng thuyết phục các thị trường rằng, BoE không phải tăng lãi suất cao như mong đợi hiện nay. Các nhà giao dịch đang đặt cược vào tỷ lệ đạt đỉnh 4,75% vào mùa hè năm sau.
Phó thống đốc BoE phụ trách chính sách tiền tệ Ben Broadbent, trong tháng 10 cũng đã bi quan rằng thị trường vào thời điểm đó có thể còn định giá tỷ giá tăng trên 5%, cho rằng rằng điều này sẽ gây ra một cuộc suy thoái sâu hơn mức cần thiết để đưa lạm phát trở lại mức 2%, theo như mục tiêu của BoE.
Dự báo về tăng trưởng kinh tế và lạm phát
Vào tháng Tám vừa qua, BoE đã gây chấn động cả nước khi dự đoán lạm phát sẽ chạm mức 13% vào cuối năm 2022, một cuộc suy thoái kéo dài và mức sống bị thắt chặt ở mức tồi tệ nhất trong 60 năm.
Với việc Chính phủ Anh việc áp giá trần đối với hóa đơn năng lượng hộ gia đình nhằm hạn chế sự gia tăng giá trong ngắn hạn, dự báo lạm phát của BoE có thể được giảm bớt. Nhưng BoE vẫn dự kiến cho thấy nền kinh tế đang đi vào suy thoái vào cuối năm nay.
Các dự báo khó khăn một cách bất thường đối với các quan chức BoE vì không rõ chính sách của chính phủ về thuế và chi tiêu trong bối cảnh thị trường biến động.
Để củng cố dự báo của mình, BoE thường sử dụng giá thị trường - bao gồm cả kỳ vọng về lãi suất trong tương lai - từ khoảng thời gian 15 ngày hết hạn chỉ hơn một tuần trước cuộc họp của Ủy ban Chính sách Tiền tệ của BoE.
Liên quan đến cuộc họp ngày 3/11, giai đoạn này sẽ bao gồm hậu quả của cuộc hỗn loạn do gói “Ngân sách nhỏ,” làm cho các dự báo có vẻ tồi tệ hơn mức cần thiết.
Do đó, các quan chức của BoE sẽ phải chọn xem có nên bỏ các quy ước dự báo thông thường của BoE để đưa ra các dự đoán phản ánh mức độ bình tĩnh đã trở lại thị trường trong thời gian gần đây hay không.
Andrew Goodwin, nhà kinh tế học tại Oxford Economics, cho biết có nhiều khả năng BoE sẽ “xem xét” những điều kỳ quặc như vậy trong các quy ước dự báo của mình để đưa ra các dự đoán hữu ích hơn trong việc giải thích các quyết định chính sách của ngân hàng trung ương.
Thắt chặt định lượng
Vào tháng Chín, Ủy ban Chính sách Tiền tệ của BoE đã đồng ý để BoE bán trái phiếu chính phủ mà họ đã mua trong các đợt nới lỏng định lượng để thúc đẩy nền kinh tế sau cuộc khủng hoảng tài chính và đại dịch COVID-19.
BoE đã đề xuất giảm kho trái phiếu trị giá 838 tỷ bảng Anh ở mức 80 tỷ bảng trong năm sau, để thu hẹp bảng cân đối kế toán của ngân hàng trung ương.
Nhưng kế hoạch này đã bị trật bánh, bởi sự xáo trộn sau gói “Ngân sách nhỏ” của cựu Thủ tướng Truss, khi BoE phải can thiệp để mua tới 65 tỷ bảng Anh trái phiếu chính phủ nhằm hỗ trợ các quỹ lương hưu đang bị đe dọa vỡ nợ khi lợi suất tăng đột biến.
Trong tháng 10, BoE cho biết sẽ bắt đầu bán trái phiếu vào tháng 11, với trọng tâm là trái phiếu kỳ hạn ngắn và trung bình.
Sanjay Raja, nhà kinh tế tại Deutsche Bank cho biết, ông dự kiến Ủy ban Chính sách Tiền tệ của BoE cũng sẽ “xác nhận cam kết của mình đối với việc thắt chặt định lượng tích cực” vào ngày 3/11./.
