Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Patrick Shanahan và Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa. (Nguồn: AP) Báo Liên hợp Buổi sáng của Singapore ngày 31/5 đăng bài phân tích tác giả Diệp Bằng Phi cho rằng Đối thoại Shangri-La (SLD) lần thứ 18 diễn ra trong bối cảnh cuộc chiến thương mại Trung-Mỹ tiếp tục có những diễn biến căng thẳng và phức tạp.
Washington và Bắc Kinh tại SLD lần này sẽ không chỉ tập trung vào việc cạnh tranh trong các vấn đề thương mại, khoa học công nghệ, mà còn mở rộng sang cả lĩnh vực địa chính trị và an ninh quốc gia.
Theo tác giả bài báo, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ Joseph Dunford ngay trước thềm SLD đã công khai phê phán Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vi phạm cam kết không quân sự hóa Biển Đông.
Đây được xem là một động thái khác thường của Washington, nhưng nó cũng gián tiếp cho thấy cạnh tranh giữa hai nước Trung-Mỹ không chỉ dừng lại ở thương mại, khoa học công nghệ mà còn mở rộng ra các lĩnh vực địa chính trị và an ninh quốc gia.
Một trong những điểm nổi bật của SLD năm nay là sự xuất hiện của Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc sau 8 năm vắng bóng.
Ông Ngụy Phượng Hòa, người được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc năm 2018, đã nhận lời mời của Bộ trưởng Quốc phòng Singapore Ng Eng Hen sang thăm và dự SLD.
Chuyến công du của ông Ngụy Phượng Hòa không chỉ mang tính biểu tượng cho quan hệ hợp tác quốc phòng ngày càng mật thiết giữa Trung Quốc và Singapore, mà còn cho thấy sự coi trọng của Bắc Kinh đối với tình hình khu vực trong bối cảnh trật tự an ninh thế giới đang có nhiều biến động.
[Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc nhận định quan hệ Trung-Mỹ vẫn ổn định]
Ngoài ra, đây cũng được coi là giải pháp để Trung Quốc khẳng định rõ lập trường của mình tại các diễn đàn quốc tế. Đúng như lời Bộ trưởng Quốc phòng Singapore phát biểu với truyền thông sau lễ đón và hội đàm với ông Ngụy Phượng Hòa, chuyến thăm đã thể hiện sự tự tin của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA), đồng thời cũng thể hiện mong muốn của Bắc Kinh trong việc tham dự vào các vấn đề khu vực và quốc tế.
Trong giai đoạn trước khi cuộc chiến thương mại bùng phát, Mỹ từng nhiều lần kêu gọi, Trung Quốc với sự lớn mạnh không ngừng của mình cần tham gia gánh vác trách nhiệm quốc tế nhiều hơn.
Mặc dù quan điểm này đã trở nên lỗi thời và quan hệ Mỹ-Trung cũng đã có những thay đổi cơ bản, nhưng Bắc Kinh vẫn sẽ phải có nghĩa vụ thông qua các diễn đàn quốc tế như SLD để vừa thể hiện lập trường của mình, vừa trao đổi xóa đi sự nghi ngờ của cộng đồng quốc tế.
Tác giả bài báo nhấn mạnh sự có mặt của Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Patrick Shanahan cũng là một trong những lý do khiến SLD năm nay trở lên quan trọng hơn.
Được biết, ngoài các hoạt động xã giao tại đối thoại, các ông Patrick Shanahan và Ngụy Phượng Hòa còn bố trí một cuộc gặp song phương để trao đổi với nhau về các vấn đề cùng quan tâm.
Trong bối cảnh quan hệ Mỹ-Trung đang diễn biến căng thẳng như hiện nay, một cuộc gặp song phương như vậy sẽ là vô cùng cần thiết.
Thêm vào đó, ông Patrick Shanahan ngoài chương trình nghị sự tại SLD còn nhân dịp này để thực hiện các chuyến thăm tới Indonesia và hai đồng minh của Mỹ tại khu vực, Nhật Bản và Hàn Quốc.
Động thái bất ngờ công khai phê phán Trung Quốc quân sự hóa Biển Đông của Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ khiến mọi người nhận ra ngay một thực trạng, đó là các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á đang có xu hướng trở thành đối tượng tranh thủ và lôi kéo của hai nước Mỹ-Trung.
Việc Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Patrick Shanahan thăm Indonesia, còn Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa thăm Singapore đã cho thấy mức độ coi trọng của cả Washington và Bắc Kinh đối với khu vực, đặc biệt là Bắc Kinh vì Washington càng gia tăng sức ép, Bắc Kinh càng phải xử lý tốt quan hệ với các nước láng giềng trong khu vực.
Theo đó, việc cử Bộ trưởng Quốc phòng tham dự SLD được cho là giải pháp quan trọng để Trung Quốc tăng cường quan hệ quốc phòng song phương, cũng như thúc đẩy xây dựng mối quan hệ tin cậy lẫn nhau với các nước trong khu vực.
Đương nhiên, việc xây dựng mối quan hệ tin cậy lẫn nhau không thể thực hiện trong “một sớm, một chiều," hoặc giả sử chỉ thông qua một lần đối thoại mà có thể xóa bỏ được mọi tâm lý ngoài nghi.
Do đó, các nước cần kiên trì, nỗ lực thông qua các diễn đàn đối thoại công khai thể hiện thành ý của mình trong hóa giải mâu thuẫn và bắt tay thỏa hiệp để mang lại một kết quả cùng thắng cho tất cả các bên./.
