Chỉ còn vài ngày nữa sẽ diễn ra cuộc bầu cử Quốc hội Pakistan lần thứ 14, theo dự kiến vào ngày 11/5. Cuộc bầu cử này được đánh giá mang tính lịch sử vì lần đầu tiên Pakistan có một chính phủ dân sự “chèo chống” trọn nhiệm kỳ 5 năm, cho dù phải trải qua nhiều sóng gió.
Tuy nhiên, hành động bạo lực đang bao trùm đất nước Pakistan, có nguy cơ phủ bóng đen lên tiến trình bầu cử, đe dọa tính công minh của cuộc bầu cử. Liệu cử tri Pakistan có đủ can đảm để thực hiện quyền công dân của mình một cách tự nguyện và minh bạch tại hơn 500.000 hòm phiếu trên cả nước trước những “mũi tên, hòn đạn" đang rình rập họ?
[Pakistan: Bạo lực liên tiếp diễn ra trước thềm bầu cử]
Ủy ban bầu cử Pakistan đã phải mời cả các thẩm phán đã về hưu của Tòa án tối cao tham gia các tòa án liên quan đến bầu cử, đồng thời cũng thiết lập năm tòa án tại Punjab và tại các tỉnh khác mỗi tỉnh ba tòa án để xử lý các vụ liên quan đến bầu cử, nhằm tạo điều kiện cho cuộc tổng tuyển cử diễn ra công bằng, minh bạch.
Thế nhưng, kể từ khi chiến dịch vận động tranh cử được triển khai ngày 11/4 đến nay, các vụ tấn công bạo lực đẫm máu đã liên tục nhằm vào ứng cử viên của các đảng thế tục, các ứng cử viên của đảng Nhân dân Pakistan (PPP), các thành viên Awami National Party (ANP) và Muttahida Qaumi Movement (MQM), làm hơn 110 người thiệt mạng và gần 400 người bị thương.
Vụ bạo lực đẫm máu gần đây nhất là ngày 8/5, khi kẻ đánh bom liều chết tấn công một đồn cảnh sát ở quận Bannu thuộc Khyber Pakhtunkhwa, làm hai người thiệt mạng và hơn 20 người bị thương.
Nguyên nhân chủ yếu khiến cuộc bầu cử tại Pakistan bị nhuốm máu bạo lực được cho là do quân Taliban tiến hành, bởi lực lượng này coi cuộc tổng tuyển cử sắp tới hoàn toàn “trái với những giá trị của Hồi giáo,” và họ muốn chắn đường trào lưu thế tục và tự do ở Pakistan.
Tuy nhiên, các vụ bạo lực cũng nhằm vào các đảng Hồi giáo hoặc các đảng phản đối mọi sự liên minh với Mỹ như Liên đoàn Hồi giáo Pakistan (PML-N) của cựu Thủ tướng Nawaz Sharif và Tehreek-e-Insaf (PTI) của ông Imran Khan.
Nhân tố đằng sau làn song bạo lực tại Pakistan cũng không loại trừ phái của cựu Tổng thống Pervez Musharraf, người đã bị Tòa án bắt giam vì bị buộc tội dính líu vào vụ sát hại cựu Thủ tướng Benazir Bhutto và có những hành động vi hiến khi đương quyền.
Liên đoàn Hồi giáo toàn Pakistan (APML) của ông Musharraf coi hành động trên của tòa án là bất công.
Việc Chính phủ của Tổng thống Zardari trụ được trọn nhiệm kỳ 5 năm là điều đáng ngạc nhiên. Trong thời kỳ cầm quyền, Chính phủ của ông đã phải đối mặt với nhiều vấn đề nan giải, nhất là các cuộc tấn công được tính toán nhằm vào người thiểu số Pakistan, đặc biệt là người Shias, các nhà lãnh đạo đối lập, và cả những người hoạt động trong lĩnh vực xã hội.
Lĩnh vực kinh tế càng gây mối lo lớn hơn đối với Islamabad, với mức tăng trưởng trung bình hàng năm chưa đến 3% trong ba năm qua trong khi lạm phát khoảng 11%, và tình trạng thiếu điện ảnh hưởng đến lĩnh vực chế tạo đang ốm yếu của nước này.
Kết quả là tỷ lệ thất nghiệp và sự thất vọng của thanh niên Pakistan ngày càng tăng, chẳng khác gì tình hình tại nhiều nước Arập.
Có một số hoài nghi tại Ấn Độ rằng liệu cuộc tổng tuyển cử sắp tới tại Pakistan có diễn ra tự do và công bằng? Tạp chí của Viện Hòa bình và Xung đột (IPCS), có trụ sở tại New Delhi nói câu trả lời là “có, trong phạm vi chấp nhận được.”
Tuy nhiên, có thể có sự gian lẫn trong danh sách bầu cử, cử tri bị mua chuộc bằng biện pháp hối lộ hoặc bị hăm dọa bằng vũ lực. Ngoài ra, vai trò của quân đội trên chính trường Pakistan không thể giảm nhẹ.
Thật sai lầm khi nghĩ rằng sự tồn tại trọn vẹn trong 5 năm qua của Chính quyền dân sự tại Pakistan đã làm lu mờ vai trò của quân đội trên chính trường Pakistan. Dù đảng nào thắng trong cuộc tổng tuyển cử sắp tới, quyền lực của chính phủ mới cũng bị quân đội khống chế.
Ayesha Siddiqa, chuyên gia quân sự Pakistan, nhận định: "Chẳng có chương mới nào trong lịch sử Pakistan chừng nào các mối quan hệ dân sự-quân sự chưa rõ ràng. Quân đội vẫn can dự vào chính trường, và lực lượng này có các mối quan hệ đối tác có thể giúp họ tuy đứng bên ngoài nhưng vẫn kiểm soát được bên trong"./.
Tuy nhiên, hành động bạo lực đang bao trùm đất nước Pakistan, có nguy cơ phủ bóng đen lên tiến trình bầu cử, đe dọa tính công minh của cuộc bầu cử. Liệu cử tri Pakistan có đủ can đảm để thực hiện quyền công dân của mình một cách tự nguyện và minh bạch tại hơn 500.000 hòm phiếu trên cả nước trước những “mũi tên, hòn đạn" đang rình rập họ?
[Pakistan: Bạo lực liên tiếp diễn ra trước thềm bầu cử]
Ủy ban bầu cử Pakistan đã phải mời cả các thẩm phán đã về hưu của Tòa án tối cao tham gia các tòa án liên quan đến bầu cử, đồng thời cũng thiết lập năm tòa án tại Punjab và tại các tỉnh khác mỗi tỉnh ba tòa án để xử lý các vụ liên quan đến bầu cử, nhằm tạo điều kiện cho cuộc tổng tuyển cử diễn ra công bằng, minh bạch.
Thế nhưng, kể từ khi chiến dịch vận động tranh cử được triển khai ngày 11/4 đến nay, các vụ tấn công bạo lực đẫm máu đã liên tục nhằm vào ứng cử viên của các đảng thế tục, các ứng cử viên của đảng Nhân dân Pakistan (PPP), các thành viên Awami National Party (ANP) và Muttahida Qaumi Movement (MQM), làm hơn 110 người thiệt mạng và gần 400 người bị thương.
Vụ bạo lực đẫm máu gần đây nhất là ngày 8/5, khi kẻ đánh bom liều chết tấn công một đồn cảnh sát ở quận Bannu thuộc Khyber Pakhtunkhwa, làm hai người thiệt mạng và hơn 20 người bị thương.
Nguyên nhân chủ yếu khiến cuộc bầu cử tại Pakistan bị nhuốm máu bạo lực được cho là do quân Taliban tiến hành, bởi lực lượng này coi cuộc tổng tuyển cử sắp tới hoàn toàn “trái với những giá trị của Hồi giáo,” và họ muốn chắn đường trào lưu thế tục và tự do ở Pakistan.
Tuy nhiên, các vụ bạo lực cũng nhằm vào các đảng Hồi giáo hoặc các đảng phản đối mọi sự liên minh với Mỹ như Liên đoàn Hồi giáo Pakistan (PML-N) của cựu Thủ tướng Nawaz Sharif và Tehreek-e-Insaf (PTI) của ông Imran Khan.
Nhân tố đằng sau làn song bạo lực tại Pakistan cũng không loại trừ phái của cựu Tổng thống Pervez Musharraf, người đã bị Tòa án bắt giam vì bị buộc tội dính líu vào vụ sát hại cựu Thủ tướng Benazir Bhutto và có những hành động vi hiến khi đương quyền.
Liên đoàn Hồi giáo toàn Pakistan (APML) của ông Musharraf coi hành động trên của tòa án là bất công.
Việc Chính phủ của Tổng thống Zardari trụ được trọn nhiệm kỳ 5 năm là điều đáng ngạc nhiên. Trong thời kỳ cầm quyền, Chính phủ của ông đã phải đối mặt với nhiều vấn đề nan giải, nhất là các cuộc tấn công được tính toán nhằm vào người thiểu số Pakistan, đặc biệt là người Shias, các nhà lãnh đạo đối lập, và cả những người hoạt động trong lĩnh vực xã hội.
Lĩnh vực kinh tế càng gây mối lo lớn hơn đối với Islamabad, với mức tăng trưởng trung bình hàng năm chưa đến 3% trong ba năm qua trong khi lạm phát khoảng 11%, và tình trạng thiếu điện ảnh hưởng đến lĩnh vực chế tạo đang ốm yếu của nước này.
Kết quả là tỷ lệ thất nghiệp và sự thất vọng của thanh niên Pakistan ngày càng tăng, chẳng khác gì tình hình tại nhiều nước Arập.
Có một số hoài nghi tại Ấn Độ rằng liệu cuộc tổng tuyển cử sắp tới tại Pakistan có diễn ra tự do và công bằng? Tạp chí của Viện Hòa bình và Xung đột (IPCS), có trụ sở tại New Delhi nói câu trả lời là “có, trong phạm vi chấp nhận được.”
Tuy nhiên, có thể có sự gian lẫn trong danh sách bầu cử, cử tri bị mua chuộc bằng biện pháp hối lộ hoặc bị hăm dọa bằng vũ lực. Ngoài ra, vai trò của quân đội trên chính trường Pakistan không thể giảm nhẹ.
Thật sai lầm khi nghĩ rằng sự tồn tại trọn vẹn trong 5 năm qua của Chính quyền dân sự tại Pakistan đã làm lu mờ vai trò của quân đội trên chính trường Pakistan. Dù đảng nào thắng trong cuộc tổng tuyển cử sắp tới, quyền lực của chính phủ mới cũng bị quân đội khống chế.
Ayesha Siddiqa, chuyên gia quân sự Pakistan, nhận định: "Chẳng có chương mới nào trong lịch sử Pakistan chừng nào các mối quan hệ dân sự-quân sự chưa rõ ràng. Quân đội vẫn can dự vào chính trường, và lực lượng này có các mối quan hệ đối tác có thể giúp họ tuy đứng bên ngoài nhưng vẫn kiểm soát được bên trong"./.
Minh Lý/New Delhi (Vietnam+)
