Sáng 13/8, phiên họp thứ 10 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XIII đã khai mạc dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng.
Phát biểu khai mạc phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng đánh giá cao sự nỗ lực, tích cực, chủ động của các cơ quan hữu quan chuẩn bị chu đáo các nội dung của phiên họp thứ 10.
Về nội dung công tác xây dựng pháp luật, Thường vụ Quốc hội sẽ cho ý kiến vào một số dự án Luật như: Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật luật sư, Luật phòng, tránh và giảm nhẹ thiên tai, Luật hợp tác xã (sửa đổi); Luật hòa giải cơ sở, Luật Thủ đô…; cho ý kiến về việc sửa đổi, bổ sung Nghị quyết liên tịch giữa Ủy ban thường vụ Quốc hội khóa XI và Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam hướng dẫn về việc đại biểu Quốc hội tiếp xúc cử tri.
Đối với hoạt động giám sát, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng cho biết sẽ có 3 bộ trưởng, trưởng ngành gồm: Bộ trưởng Bộ Lao động, thương binh và xã hội, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và Tổng Thanh tra Chính phủ trả lời chất vấn Thường vụ Quốc hội.
Nội dung của chất vấn sẽ xoay quanh những vấn đề được cử tri quan tâm như giải quyết khiếu nại tố cáo, xử lý nợ xấu.... Thường vụ Quốc hội sẽ nghe báo báo về giám sát thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý, khai thác khoáng sản gắn với bảo vệ môi trường. Đặc biệt tại phiên họp này, Ủy ban thường vụ Quốc hội sẽ dành thời gian để xem xét, thảo luận cho ý kiến về dự thảo sửa đổi, bổ sung Hiến pháp năm 1992.
Ngay sau khai mạc, Ủy ban thường vụ Quốc hội đã thảo luận, cho ý kiến về một số vấn đề quan trọng còn có ý kiến khác nhau của dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật luật sư. Nội dung của dự án Luật đã được thảo luận tại kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XIII.
Quy định cho phép viên chức được hành nghề luật sư là nội dung được nhiều đại biểu quan tâm, cho ý kiến. Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng Đào Trọng Thi cho rằng nên chấp nhận viên chức đang làm công tác giảng dạy pháp luật được hành nghề luật sư để tận dụng nguồn chất xám của lực lượng này đồng thời tạo điều kiện để giảng viên có thêm thực tiễn. Để khắc phục được việc bố trí thời gian hợp lý giữa giảng dạy và hành nghề luật sư, đại biểu cho rằng cần có quy định thêm việc hành nghề luật sư của giảng viên phải được sự chấp thuận của thủ trưởng cơ quan.
Chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội Trương Thị Mai cho rằng nên quy định cho phép giảng viên được hành nghề luật sư nhưng chỉ nên giới hạn giảng viên được tham gia các hoạt động tư vấn pháp lý, không tham gia hoạt động tố tụng. Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc cũng tán thành với quan điểm này cho rằng giảng viên chỉ nêu chú trọng vào chuyên môn giảng dạy, nếu có hành nghề luật sư cũng chỉ nên giới hạn ở hoạt động tư vấn lý.
Về vấn đề này, đa số ý kiến Thường trực Uỷ ban Tư pháp là cơ quan thẩm tra đề nghị không quy định viên chức đang làm công tác giảng dạy pháp luật được hành nghề luật sư. Ủy ban Tư pháp lập luận theo quy định của Pháp lệnh tổ chức luật sư năm 1987 và Pháp lệnh luật sư năm 2001 thì công chức, viên chức làm công tác giảng dạy pháp luật vẫn được phép hành nghề luật sư.
Trên cơ sở tổng kết thực tiễn áp dụng, đánh giá những ưu, nhược điểm của quy định này, khi thông qua Luật luật sư (tháng 6/2006), Quốc hội khóa XI đã quyết định không quy định vấn đề này. Như vậy, nếu sửa đổi lại quy định như đã nêu trên, sẽ không phù hợp với mục tiêu nâng cao chất lượng và định hướng chuyên nghiệp hóa đội ngũ luật sư Việt Nam.
Một số ý kiến cũng cho rằng, số viên chức làm công tác giảng dạy pháp luật là đội ngũ cán bộ có trình độ chuyên môn cao về pháp luật, với nhiệm vụ rất quan trọng là đ ào tạo nguồn nhân lực cho cả hệ thống cơ quan tư pháp và toàn xã hội. Việc cho phép viên chức làm công tác giảng dạy pháp luật được hành nghề luật sư sẽ làm phân tán nguồn lực và tạo ra khả năng làm phát sinh xung đột lợi ích khi luật sư là các giảng viên tham gia tố tụng...
Về thẩm quyền cấp thẻ luật sư, qua thảo luận vẫn tồn tại hai loại ý kiến khác nhau. Một số ý kiến t án thành với Dự thảo Luật sửa đổi theo hướng giao cho Đoàn luật sư các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương cấp thẻ cho người đủ điều kiện gia nhập Đoàn luật sư. Một số ý kiến khác đề nghị cho giữ như quy định Liên đoàn luật sư Việt Nam cấp thẻ như hiện nay. Việc giữ quy định giao Liên đoàn luật sư Việt Nam cấp thẻ sẽ bảo đảm tính thống nhất trong quản lý luật sư và hành nghề luật sư; tạo mối liên hệ gắn kết giữa luật sư với tổ chức luật sư toàn quốc.
Xung quanh Điều lệ của Liên đoàn luật sư Việt Nam và Quy tắc đạo đức và ứng xử nghề nghiệp luật sư Việt Nam, đại biểu Trương Thị Mai thống nhất với Ủy ban thẩm tra cho rằng về cơ bản, quy định hiện hành về việc giao Liên đoàn luật sư Việt Nam ban hành và giám sát thực hiện Quy tắc đạo đức và ứng xử nghề nghiệp luật sư không có vướng mắc. Điều này khẳng định vị thế, vai trò tự quản của Liên đoàn, đồng thời, quy định này cũng phù hợp với thông lệ chung của nhiều nước trên thế giới. Vì vậy đề nghị chỉnh lý khoản 3 Điều 65 dự thảo Luật theo hướng, vẫn giao Liên đoàn luật sư Việt Nam ban hành và giám sát thực hiện Quy tắc đạo đức và ứng xử nghề nghiệp của luật sư và bổ sung nội dung Quy tắc trên phải phù hợp với Luật này và Điều lệ của Liên đoàn luật sư Việt Nam nhằm bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất, hạn chế sự tùy tiện trong quản lý hành nghề luật sư.
Thời gian còn lại của buổi sáng, Ủy ban thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về việc thành lập Vụ thi đua, khen thưởng và công tác chính trị của Toà án nhân dân tối cao.
Qua thảo luận đa số ý kiến của các đại biểu tán thành với sự cần thiết thành lập Vụ thi đua- Khen thưởng và Công tác chính trị thuộc bộ máy giúp việc của Tòa án nhân dân tối cao.
Việc đổi mới tổ chức, thành lập đơn vị cấp Vụ (Vụ Thi đua - Khen thưởng và Công tác chính trị) làm công tác thi đua, khen thưởng và một số nội dung của công tác chính trị thuộc bộ máy giúp việc của Tòa án nhân dân tối cao là cần thiết, phù hợp với chủ trương của Đảng và Nhà nước, các quy định của pháp luật và đáp ứng yêu cầu thực tiễn của ngành Tòa án nhân dân. Các đại biểu đã dành thời gian thảo luận về tên gọi cũng như chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu, tổ chức và biên chế của Vụ thi đua- Khen thưởng và Công tác chính trị./.
Phát biểu khai mạc phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng đánh giá cao sự nỗ lực, tích cực, chủ động của các cơ quan hữu quan chuẩn bị chu đáo các nội dung của phiên họp thứ 10.
Về nội dung công tác xây dựng pháp luật, Thường vụ Quốc hội sẽ cho ý kiến vào một số dự án Luật như: Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật luật sư, Luật phòng, tránh và giảm nhẹ thiên tai, Luật hợp tác xã (sửa đổi); Luật hòa giải cơ sở, Luật Thủ đô…; cho ý kiến về việc sửa đổi, bổ sung Nghị quyết liên tịch giữa Ủy ban thường vụ Quốc hội khóa XI và Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam hướng dẫn về việc đại biểu Quốc hội tiếp xúc cử tri.
Đối với hoạt động giám sát, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng cho biết sẽ có 3 bộ trưởng, trưởng ngành gồm: Bộ trưởng Bộ Lao động, thương binh và xã hội, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và Tổng Thanh tra Chính phủ trả lời chất vấn Thường vụ Quốc hội.
Nội dung của chất vấn sẽ xoay quanh những vấn đề được cử tri quan tâm như giải quyết khiếu nại tố cáo, xử lý nợ xấu.... Thường vụ Quốc hội sẽ nghe báo báo về giám sát thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý, khai thác khoáng sản gắn với bảo vệ môi trường. Đặc biệt tại phiên họp này, Ủy ban thường vụ Quốc hội sẽ dành thời gian để xem xét, thảo luận cho ý kiến về dự thảo sửa đổi, bổ sung Hiến pháp năm 1992.
Ngay sau khai mạc, Ủy ban thường vụ Quốc hội đã thảo luận, cho ý kiến về một số vấn đề quan trọng còn có ý kiến khác nhau của dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật luật sư. Nội dung của dự án Luật đã được thảo luận tại kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XIII.
Quy định cho phép viên chức được hành nghề luật sư là nội dung được nhiều đại biểu quan tâm, cho ý kiến. Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng Đào Trọng Thi cho rằng nên chấp nhận viên chức đang làm công tác giảng dạy pháp luật được hành nghề luật sư để tận dụng nguồn chất xám của lực lượng này đồng thời tạo điều kiện để giảng viên có thêm thực tiễn. Để khắc phục được việc bố trí thời gian hợp lý giữa giảng dạy và hành nghề luật sư, đại biểu cho rằng cần có quy định thêm việc hành nghề luật sư của giảng viên phải được sự chấp thuận của thủ trưởng cơ quan.
Chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội Trương Thị Mai cho rằng nên quy định cho phép giảng viên được hành nghề luật sư nhưng chỉ nên giới hạn giảng viên được tham gia các hoạt động tư vấn pháp lý, không tham gia hoạt động tố tụng. Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc cũng tán thành với quan điểm này cho rằng giảng viên chỉ nêu chú trọng vào chuyên môn giảng dạy, nếu có hành nghề luật sư cũng chỉ nên giới hạn ở hoạt động tư vấn lý.
Về vấn đề này, đa số ý kiến Thường trực Uỷ ban Tư pháp là cơ quan thẩm tra đề nghị không quy định viên chức đang làm công tác giảng dạy pháp luật được hành nghề luật sư. Ủy ban Tư pháp lập luận theo quy định của Pháp lệnh tổ chức luật sư năm 1987 và Pháp lệnh luật sư năm 2001 thì công chức, viên chức làm công tác giảng dạy pháp luật vẫn được phép hành nghề luật sư.
Trên cơ sở tổng kết thực tiễn áp dụng, đánh giá những ưu, nhược điểm của quy định này, khi thông qua Luật luật sư (tháng 6/2006), Quốc hội khóa XI đã quyết định không quy định vấn đề này. Như vậy, nếu sửa đổi lại quy định như đã nêu trên, sẽ không phù hợp với mục tiêu nâng cao chất lượng và định hướng chuyên nghiệp hóa đội ngũ luật sư Việt Nam.
Một số ý kiến cũng cho rằng, số viên chức làm công tác giảng dạy pháp luật là đội ngũ cán bộ có trình độ chuyên môn cao về pháp luật, với nhiệm vụ rất quan trọng là đ ào tạo nguồn nhân lực cho cả hệ thống cơ quan tư pháp và toàn xã hội. Việc cho phép viên chức làm công tác giảng dạy pháp luật được hành nghề luật sư sẽ làm phân tán nguồn lực và tạo ra khả năng làm phát sinh xung đột lợi ích khi luật sư là các giảng viên tham gia tố tụng...
Về thẩm quyền cấp thẻ luật sư, qua thảo luận vẫn tồn tại hai loại ý kiến khác nhau. Một số ý kiến t án thành với Dự thảo Luật sửa đổi theo hướng giao cho Đoàn luật sư các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương cấp thẻ cho người đủ điều kiện gia nhập Đoàn luật sư. Một số ý kiến khác đề nghị cho giữ như quy định Liên đoàn luật sư Việt Nam cấp thẻ như hiện nay. Việc giữ quy định giao Liên đoàn luật sư Việt Nam cấp thẻ sẽ bảo đảm tính thống nhất trong quản lý luật sư và hành nghề luật sư; tạo mối liên hệ gắn kết giữa luật sư với tổ chức luật sư toàn quốc.
Xung quanh Điều lệ của Liên đoàn luật sư Việt Nam và Quy tắc đạo đức và ứng xử nghề nghiệp luật sư Việt Nam, đại biểu Trương Thị Mai thống nhất với Ủy ban thẩm tra cho rằng về cơ bản, quy định hiện hành về việc giao Liên đoàn luật sư Việt Nam ban hành và giám sát thực hiện Quy tắc đạo đức và ứng xử nghề nghiệp luật sư không có vướng mắc. Điều này khẳng định vị thế, vai trò tự quản của Liên đoàn, đồng thời, quy định này cũng phù hợp với thông lệ chung của nhiều nước trên thế giới. Vì vậy đề nghị chỉnh lý khoản 3 Điều 65 dự thảo Luật theo hướng, vẫn giao Liên đoàn luật sư Việt Nam ban hành và giám sát thực hiện Quy tắc đạo đức và ứng xử nghề nghiệp của luật sư và bổ sung nội dung Quy tắc trên phải phù hợp với Luật này và Điều lệ của Liên đoàn luật sư Việt Nam nhằm bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất, hạn chế sự tùy tiện trong quản lý hành nghề luật sư.
Thời gian còn lại của buổi sáng, Ủy ban thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về việc thành lập Vụ thi đua, khen thưởng và công tác chính trị của Toà án nhân dân tối cao.
Qua thảo luận đa số ý kiến của các đại biểu tán thành với sự cần thiết thành lập Vụ thi đua- Khen thưởng và Công tác chính trị thuộc bộ máy giúp việc của Tòa án nhân dân tối cao.
Việc đổi mới tổ chức, thành lập đơn vị cấp Vụ (Vụ Thi đua - Khen thưởng và Công tác chính trị) làm công tác thi đua, khen thưởng và một số nội dung của công tác chính trị thuộc bộ máy giúp việc của Tòa án nhân dân tối cao là cần thiết, phù hợp với chủ trương của Đảng và Nhà nước, các quy định của pháp luật và đáp ứng yêu cầu thực tiễn của ngành Tòa án nhân dân. Các đại biểu đã dành thời gian thảo luận về tên gọi cũng như chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu, tổ chức và biên chế của Vụ thi đua- Khen thưởng và Công tác chính trị./.
Quỳnh Hoa (TTXVN)
