Hãng AFP dẫn lời Tổng Thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon ngày 15/6 đã hối thúc Tehran cóvai trò "xây dựng" trong các vấn đề khu vực và quốc tế sau khi ông HassanRowhani đắc cử Tổng thống Iran.
Văn phòng của Tổng thư ký Ban Ki-moon gửi một thông điệp chúc mừng ôngRowhani, trong đó nêu rõ: "Tổng thư ký Ban có ý định tiếp tục can dự với giớichức Iran và với tổng thống đắc cử nước này về các vấn đề quan trọng đối vớicộng đồng quốc tế cũng như sự thịnh vượng của người dân Iran. Ông Ban sẽ tiếptục khích lệ Iran đóng vai trò xây dựng trong các vấn đề khu vực và quốc tế."
Tổng thư ký Liên hợp quốc cũng bày tỏ hài lòng về tỷ lệ tham gia bầu cử cao,tới 72,7%, ở quốc gia Hồi giáo.
Trong chiến dịch tranh cử, ông Rowhani cam kết sẽ giúp nới lỏng các biện pháptrừng phạt đang tác động mạnh tới Iran.
Hiện lạm phát ở nước này lên tới trên 30%, đồng rial mất giá gần 70% và tỷ lệthất nghiệp tăng cao.
Cùng ngày, Mỹ tuyên bố sẵn sàng tham gia đàm phán trực tiếp với Iran vềchương trình hạt nhân gây tranh cãi của nước này sau khi giáo sĩ ôn hòa HassanRowhani đắc cử tổng thống.
Nhà Trắng nói rằng cuộc đàm phán như trên nhằm đạt được "một giải pháp ngoạigiao giải quyết hoàn toàn quan ngại của cộng đồng quốc tế về chương trình hạtnhân của Iran."
Tuyên bố của Nhà Trắng cũng khẳng định sẽ tôn trọng ý nguyện của người dânIran và ca ngợi sự dũng cảm của họ khi tham gia bầu cử trong bối cảnh thiếu minhbạch, truyền thông cùng Internet và tin nhắn điện thoại bị kiểm duyệt, thể hiện"quyết tâm hành động để định hướng tương lai của họ."
Phản ứng về kết quả bầu cử tổng thống Iran, Pháp tuyên bố "sẵn sàng làm việc"với ông Rowhani về các vấn đề từ tham vọng hạt nhân của Tehran đến cuộc xung độtSyria.
Trong khi Anh kêu gọi Tổng thống đắc cử Rowhani đưa nước Cộng hòa Hồi giáo đitrên "con đường khác trong tương lai.", thì ngoại trưởng Đức Guido Westerwellehoan nghênh việc bầu chọn giáo sĩ Rowhani làm tân Tổng thống là một cuộc bầu cửvì cải cách và một "chính sách đối ngoại xây dựng."
Từ Brussels, đại diện cấp cao Liên minh châu Âu phụ trách chính sách an ninhvà đối ngoại, bà Catherine Ashton nói EU cam kết hợp tác với Tổng thống đắc cửIran nhằm tìm kiếm một giải pháp cho chương trình hạt nhân gây tranh cãi củaTehran.
Phản ứng trước việc Iran có Tổng thống mới, Bộ Ngoại giao Israel ngày 15/6tuyên bố rằng người quyết định chính sách hạt nhân của Tehran là thủ lĩnh tốicao, Đại giáo chủ Ali Khamenei chứ không phải là tổng thống Iran.
Bộ Ngoại giao Israel ra tuyên bố sau khi ông Hassan Rowhani đắc cử, kế nhiệmông Mahmoud Ahmadinejad: "Chương trình hạt nhân tới nay của Iran đều do ôngKhamenei quyết định chứ không phải tổng thống Iran. Sau bầu cử, Iran sẽ tiếp tụcbị phán xét về hành động của họ, trong lĩnh vực hạt nhân cũng như chủ nghĩakhủng bố. Iran phải tuân thủ yêu cầu của cộng đồng quốc tế, ngừng chương trìnhhạt nhân và chấm dứt truyền bá chủ nghĩa khủng bố trên thế giới."
Cùng ngày, Đại giáo chủ Ali Khamenei đã chúc mừng chiến thắng của ôngRowhani, một giáo sĩ theo đường lối ôn hòa, đồng thời hối thúc mọi người trợgiúp tổng thống đắc cử cùng đồng sự trong chính phủ.
[Giáo sĩ ôn hòa Rowhani đắc cử Tổng thống Iran]
Ngày 15/6, Bộ trưởng Nội vụ Iran, Mohammad Najjar thông báo trên truyềnhình nhà nước rằng giáo sĩ ôn hòa theo đường lối cải cách Hassan Rowhaniđã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Iran vừa qua.
Theo Bộ trưởng Najjar, 36,7 triệu người (72,7%) trong số 50,5 triệu cửtri Iran đủ tư cách đã đi bỏ phiếu và ông Rowhani giành được 18,6 triệuphiếu bầu, tương đương 50,68% tổng số phiếu./.
(Vietnam+)