Theo ông Jacob Christian, Chủ tịch nhóm nắm đa số tại Quốc hội Pháp, đồng Chủ tịch Diễn đàn Kinh tế-Tài chính Việt Nam và Pháp, chính sách quy hoạch hiện thường chỉ nhìn ở tầm ngắn hạn. Chính việc này đã dẫn tới tình trạng không biết sai lầm sẽ xảy ra ở đâu và nhiều quy hoạch phải sửa đi sửa lại.
Trao đổi bên lề diễn đàn Kinh tế-Tài chính Việt Nam và Pháp lần thứ 9 vừa được tổ chức tại Hà Nội, ông Jacob Christian đã thẳng thắn chia sẻ những kinh nghiệm khác của Pháp trong công tác quy hoạch đô thị.
- Sau 2 ngày làm việc, diễn đàn Kinh tế tài chính Việt-Pháp đã thu được những kết quả gì, thưa ông?
Ông Jacob Christian: Để có được diễn đàn lần này, chúng tôi đã làm việc khá rất vả trong 1 năm trước đó. Nhiều vấn đề đa dạng đã được đưa ra bàn luận tại diễn đàn lần này như vấn để quản lý đất đai, việc tác động của xu hướng đô thị hóa tới lối sống, truyền thống của người dân hay việc người nông dân sẽ ra sao khi nghề nông bị ảnh hưởng.
Một vài vấn đề khác cũng đã được nói tới như quy hoạch phân vùng hay việc đảm bảo giao thông giữa đô thị và vùng vành đai. Chúng tôi rất mừng vì diễn đàn đã được tổ chức thành công.
- Có thực tế ở Việt Nam là nhiều quy hoạch sau khi được quyết định thường phải sửa đổi khá nhiều lần, ông đánh giá thế nào về vấn đề này?
Ông Jacob Christian: Thường thì hiện nay các chính sách quy hoạch thường chỉ nhìn ở tầm ngắn hạn. Viêc này có thể xảy ra ở nhiều thành phố khác, không chỉ ở Hà Nội hay Thành phố Hồ Chí Minh.
Theo tôi, chúng ta không nên thực hiện công tác quy hoạch với tầm nhìn vài chục năm mà phải dài hơn rất nhiều. Rõ ràng, nếu chỉ nhìn ngắn hạn thì không thể biết sai lầm xảy ra ở đâu.
Ví dụ như việc phân vùng, nếu chỉ nhìn vài chục năm thì khó biết được nơi nào phù hợp để xây dựng bệnh viện, nông nghiệp, hay trường học.
Ngoài ra, việc có kế hoạch dài hạn cũng là cách để thu hút nhà đầu tư, để họ cũng tổ chức việc đầu tư của mình.
- Mặc dù đã áp dụng khá nhiều biện pháp nhưng rõ ràng ùn tắc giao thông vẫn đang là bài toán khó giải, theo ông, vấn đề quy hoạch cần quan tâm điều gì để giải quyết vấn đề này?
Ông Jacob Christian: Lợi ích của việc phân vùng là có thể đưa tầm nhìn trước cho vùng chưa được đô thị hoá. Viêc này định hướng trước được mỗi vùng để làm gì, như nông nghiệp, công nghiệp...
Việc tổ chức đi lại trong thành phố từ đó có thể tính toán làm sao cho phù hợp. Các phương tiện giao thông như tàu hỏa, xe buýt, cũng phải tính tới bãi đỗ, như thế mới bảm đảm sự đi lại.
Thực tế, việc quy hoạch một số thành phố ở Pháp cũng gặp nhiều khó khăn. Việc phối kết hợp giữa các cơ quan ban ngành phải được thực hiện ở mức cao nhất. Với giao thông, nếu không có sự vào cuộc của nhiều cơ quan chức năng, rất khó để giải bài toán này. Nếu chỉ có sự ra tay của các cơ quan Trung ương thì rõ ràng không thể thể đảm bảo hiệu quả.
- Một vấn đề nóng đang được nhắc tới khi quy hoạch trong quá trình đô thị hóa ngày càng nhanh là việc thu hồi và đền bù đất cho người dân, ý kiến của ông về vấn đề này ra sao?
Ông Jacob Christian: Đây đúng là chủ đề đã được đề cập nhiều. Theo tôi, điều quan trọng là chọn được hệ thống đền bù minh bạch nhất với cơ cấu đơn giản, độc lập và đúng giá đất.
Chúng ta phải thỏa thuận chứ không phải cứ thế lấy đất. Lý tưởng nhất là làm sao chuyển đổi đất nông nghiệp một cách tự nguyện. Song song với việc đền bù đất cho nông dân, chúng ta cũng cần xây dựng thêm những công trình công ích để phục vụ lợi ích chung. Việc lấy đất nông nghiệp thậm chí có thể không cần là mục đích chính, nhiều nước vẫn duy trì được hoạt động nông nghiệp trong các vùng đô thị hóa. Tuy nhiên, điều này đòi hỏi phải có cơ chế để đảm bảo sự tự nguyện của người dân.
Xin cảm ơn ông!/.
Trao đổi bên lề diễn đàn Kinh tế-Tài chính Việt Nam và Pháp lần thứ 9 vừa được tổ chức tại Hà Nội, ông Jacob Christian đã thẳng thắn chia sẻ những kinh nghiệm khác của Pháp trong công tác quy hoạch đô thị.
- Sau 2 ngày làm việc, diễn đàn Kinh tế tài chính Việt-Pháp đã thu được những kết quả gì, thưa ông?
Ông Jacob Christian: Để có được diễn đàn lần này, chúng tôi đã làm việc khá rất vả trong 1 năm trước đó. Nhiều vấn đề đa dạng đã được đưa ra bàn luận tại diễn đàn lần này như vấn để quản lý đất đai, việc tác động của xu hướng đô thị hóa tới lối sống, truyền thống của người dân hay việc người nông dân sẽ ra sao khi nghề nông bị ảnh hưởng.
Một vài vấn đề khác cũng đã được nói tới như quy hoạch phân vùng hay việc đảm bảo giao thông giữa đô thị và vùng vành đai. Chúng tôi rất mừng vì diễn đàn đã được tổ chức thành công.
- Có thực tế ở Việt Nam là nhiều quy hoạch sau khi được quyết định thường phải sửa đổi khá nhiều lần, ông đánh giá thế nào về vấn đề này?
Ông Jacob Christian: Thường thì hiện nay các chính sách quy hoạch thường chỉ nhìn ở tầm ngắn hạn. Viêc này có thể xảy ra ở nhiều thành phố khác, không chỉ ở Hà Nội hay Thành phố Hồ Chí Minh.
Theo tôi, chúng ta không nên thực hiện công tác quy hoạch với tầm nhìn vài chục năm mà phải dài hơn rất nhiều. Rõ ràng, nếu chỉ nhìn ngắn hạn thì không thể biết sai lầm xảy ra ở đâu.
Ví dụ như việc phân vùng, nếu chỉ nhìn vài chục năm thì khó biết được nơi nào phù hợp để xây dựng bệnh viện, nông nghiệp, hay trường học.
Ngoài ra, việc có kế hoạch dài hạn cũng là cách để thu hút nhà đầu tư, để họ cũng tổ chức việc đầu tư của mình.
- Mặc dù đã áp dụng khá nhiều biện pháp nhưng rõ ràng ùn tắc giao thông vẫn đang là bài toán khó giải, theo ông, vấn đề quy hoạch cần quan tâm điều gì để giải quyết vấn đề này?
Ông Jacob Christian: Lợi ích của việc phân vùng là có thể đưa tầm nhìn trước cho vùng chưa được đô thị hoá. Viêc này định hướng trước được mỗi vùng để làm gì, như nông nghiệp, công nghiệp...
Việc tổ chức đi lại trong thành phố từ đó có thể tính toán làm sao cho phù hợp. Các phương tiện giao thông như tàu hỏa, xe buýt, cũng phải tính tới bãi đỗ, như thế mới bảm đảm sự đi lại.
Thực tế, việc quy hoạch một số thành phố ở Pháp cũng gặp nhiều khó khăn. Việc phối kết hợp giữa các cơ quan ban ngành phải được thực hiện ở mức cao nhất. Với giao thông, nếu không có sự vào cuộc của nhiều cơ quan chức năng, rất khó để giải bài toán này. Nếu chỉ có sự ra tay của các cơ quan Trung ương thì rõ ràng không thể thể đảm bảo hiệu quả.
- Một vấn đề nóng đang được nhắc tới khi quy hoạch trong quá trình đô thị hóa ngày càng nhanh là việc thu hồi và đền bù đất cho người dân, ý kiến của ông về vấn đề này ra sao?
Ông Jacob Christian: Đây đúng là chủ đề đã được đề cập nhiều. Theo tôi, điều quan trọng là chọn được hệ thống đền bù minh bạch nhất với cơ cấu đơn giản, độc lập và đúng giá đất.
Chúng ta phải thỏa thuận chứ không phải cứ thế lấy đất. Lý tưởng nhất là làm sao chuyển đổi đất nông nghiệp một cách tự nguyện. Song song với việc đền bù đất cho nông dân, chúng ta cũng cần xây dựng thêm những công trình công ích để phục vụ lợi ích chung. Việc lấy đất nông nghiệp thậm chí có thể không cần là mục đích chính, nhiều nước vẫn duy trì được hoạt động nông nghiệp trong các vùng đô thị hóa. Tuy nhiên, điều này đòi hỏi phải có cơ chế để đảm bảo sự tự nguyện của người dân.
Xin cảm ơn ông!/.
Xuân Dũng (Vietnam+)
