Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đang trình Thủ tướng Chính phủ phương án sửa đổi về nguyên tắc và cơ chế hỗ trợ vốn thực hiện Chương trình Mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2010-2020.
Theo đó, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn kiến nghị tại Điều 1 của Quyết định 800/QĐ-TTg ngày 4/6/2010, thay từ “vốn ngân sách Trung ương” thành “vốn ngân sách Nhà nước” (bao gồm cả vốn Trung ương và địa phương) trong việc hỗ trợ xây dựng một số công trình hạ tầng kinh tế-xã hội cấp xã.
Ngân sách nhà nước sẽ hỗ trợ 100% kinh phí cho 3 loại việc là: công tác quy hoạch; xây dựng trụ sở xã; đào tạo kiến thức về xây dựng nông thôn mới cho cán bộ các cấp. Hỗ trợ một phần từ ngân sách nhà nước cho xây dựng đường giao thông đến trung tâm xã; xây dựng trường học đạt chuẩn, trạm y tế xã, nhà văn hóa xã. Mức hỗ trợ này sẽ giao cho Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định cho từng đối tượng cụ thể để phù hợp với thực tế của địa phương.
Đối với những tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tự cân đối được ngân sách, Bộ Tài chính đề xuất phương án theo hướng giảm điều tiết về Trung ương để địa phương có thêm kinh phí xây dựng nông thôn mới. Mức phân bổ kinh phí cho các xã thực hiện các nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới do Hội đồng nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quyết định.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, sở dĩ cần có sự sửa đổi này là bởi qua thực tế hơn 1 năm triển khai Chương trình Mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới cho thấy việc quy định cứng “Hỗ trợ 100% từ ngân sách Trung ương” cho một số công trình hạ tầng kinh tế - xã hội cấp xã đã làm nảy sinh nhiều vấn đề.
Đó là tạo tâm lý trông chờ, ỷ lại của các địa phương và người dân nông thôn, có địa phương có thể tự cân đối ngân sách nhưng vẫn yêu cầu hỗ trợ đủ 100% từ ngân sách Trung ương. Mặt khác, việc này cũng không tạo điều kiện cho các địa phương huy động các nguồn lực khác để thực hiện Chương trình. Trong bối cảnh ngân sách Trung ương hiện còn hạn chế nên trước mắt chưa thể cân đối hỗ trợ 100% kinh phí thực hiện đối với công trình hạ tầng kinh tế-xã hội cấp xã trên phạm vi toàn quốc.
Qua tiếp thu ý kiến của các Bộ, ngành cho thấy, việc tiếp tục đảm bảo cơ chế hỗ trợ 100% từ ngân sách nhà nước đối với 3 loại công việc: xây dựng trụ sở xã, lập quy hoạch nông thôn mới và đào tạo cán bộ là cần thiết. Việc xây dựng trụ sở xã và quy hoạch nhằm phục vụ cho các hoạt động quản lý của nhà nước nên không thể sử dụng kinh phí do dân đóng góp và càng không thể dùng nguồn vốn xã hội hóa. Trong khi công tác đào tạo cán bộ thực hiện nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới yêu cầu đòi hỏi kỹ thuật cao và có đủ năng lực, hiểu biết về Chương trình, vì vậy ngân sách nước cần đảm bảo 100% cho hoạt động này./.
Theo đó, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn kiến nghị tại Điều 1 của Quyết định 800/QĐ-TTg ngày 4/6/2010, thay từ “vốn ngân sách Trung ương” thành “vốn ngân sách Nhà nước” (bao gồm cả vốn Trung ương và địa phương) trong việc hỗ trợ xây dựng một số công trình hạ tầng kinh tế-xã hội cấp xã.
Ngân sách nhà nước sẽ hỗ trợ 100% kinh phí cho 3 loại việc là: công tác quy hoạch; xây dựng trụ sở xã; đào tạo kiến thức về xây dựng nông thôn mới cho cán bộ các cấp. Hỗ trợ một phần từ ngân sách nhà nước cho xây dựng đường giao thông đến trung tâm xã; xây dựng trường học đạt chuẩn, trạm y tế xã, nhà văn hóa xã. Mức hỗ trợ này sẽ giao cho Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định cho từng đối tượng cụ thể để phù hợp với thực tế của địa phương.
Đối với những tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tự cân đối được ngân sách, Bộ Tài chính đề xuất phương án theo hướng giảm điều tiết về Trung ương để địa phương có thêm kinh phí xây dựng nông thôn mới. Mức phân bổ kinh phí cho các xã thực hiện các nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới do Hội đồng nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quyết định.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, sở dĩ cần có sự sửa đổi này là bởi qua thực tế hơn 1 năm triển khai Chương trình Mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới cho thấy việc quy định cứng “Hỗ trợ 100% từ ngân sách Trung ương” cho một số công trình hạ tầng kinh tế - xã hội cấp xã đã làm nảy sinh nhiều vấn đề.
Đó là tạo tâm lý trông chờ, ỷ lại của các địa phương và người dân nông thôn, có địa phương có thể tự cân đối ngân sách nhưng vẫn yêu cầu hỗ trợ đủ 100% từ ngân sách Trung ương. Mặt khác, việc này cũng không tạo điều kiện cho các địa phương huy động các nguồn lực khác để thực hiện Chương trình. Trong bối cảnh ngân sách Trung ương hiện còn hạn chế nên trước mắt chưa thể cân đối hỗ trợ 100% kinh phí thực hiện đối với công trình hạ tầng kinh tế-xã hội cấp xã trên phạm vi toàn quốc.
Qua tiếp thu ý kiến của các Bộ, ngành cho thấy, việc tiếp tục đảm bảo cơ chế hỗ trợ 100% từ ngân sách nhà nước đối với 3 loại công việc: xây dựng trụ sở xã, lập quy hoạch nông thôn mới và đào tạo cán bộ là cần thiết. Việc xây dựng trụ sở xã và quy hoạch nhằm phục vụ cho các hoạt động quản lý của nhà nước nên không thể sử dụng kinh phí do dân đóng góp và càng không thể dùng nguồn vốn xã hội hóa. Trong khi công tác đào tạo cán bộ thực hiện nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới yêu cầu đòi hỏi kỹ thuật cao và có đủ năng lực, hiểu biết về Chương trình, vì vậy ngân sách nước cần đảm bảo 100% cho hoạt động này./.
Hoàng Tùng (TTXVN)
