IAEA thông báo Iran đã khởi động một trong ba cụm máy ly tâm hiện đại có tên IR-6 tại cơ sở hạt nhân Natanz dưới lòng đất để phục vụ quy trình làm giàu urani.
IAEA nêu rõ Iran đã chuyển toàn bộ thiết bị khỏi nhà máy Karaj tới một địa điểm chưa xác định ở Natanz, làm dấy lên nghi vấn Iran có đang tìm cách gia tăng sản xuất máy ly tâm.
Ngày 4/12, quân đội Iran đã thực hiện thử nghiệm hệ thống phòng thủ tên lửa mới, gây ra vụ nổ trên bầu trời thành phố Badroud chỉ cách cơ sở hạt nhân Natanz 20km.
Hãng tin AP (Mỹ) cho rằng vụ tấn công cơ sở hạt nhân Natanz đang phủ bóng đen lớn lên tiến trình nối lại các cuộc đàm phán gián tiếp giữa Mỹ và Iran nhằm hồi sinh thỏa thuận hạt nhân được ký năm 2015.
Thông tin cho biết nghi phạm Reza Karimi, 43 tuổi, đã trốn khỏi Iran trước khi xảy ra vụ tấn công ngày 11/4 và Tehran đang tiến hành quy trình pháp lý để bắt giữ và dẫn độ người này về nước.
IAEA xác nhận Iran bắt đầu quá trình làm giàu urani ở mức 60%, thông qua nạp nguyên liệu urani florua 6 (UF6) vào các máy ly tâm IR-4 và IR-6 tại cơ sở hạt nhân Natanz.
Trong một phát biểu được phát sóng trên truyền hình, Tổng thống Rouhani cho rằng châu Âu và Mỹ đã "sai lầm" khi quan ngại động thái này đồng nghĩa với việc Iran có thể làm giàu urani ở mức 90%.
IAEA xác nhận Iran đã gần chuẩn bị xong để bắt đầu quá trình làm giàu urani ở mức 60% tại Natanz và dự kiến bổ sung 1.024 máy ly tâm thế hệ đầu tiên IR-1 dưới lòng đất.
Vào ngày 11/4, một vụ nổ xảy ra tại nhà máy hạt nhân Natanz khiến mạng lưới cấp điện cho nhà máy bị hư hỏng. Iran cáo buộc đây là hành động khủng bố hạt nhân do tình báo Israel thực hiện.
Truyền thông và các quan chức Iran thừa nhận các máy ly tâm để làm giàu urani đã bị phá hủy, gọi đây là một vụ "khủng bố hạt nhân'' mặc dù không có thương vong hoặc nguy cơ nhiễm xạ.
Trong một tuyên bố, người phát ngôn của EU, ông Peter Stano, cho hay khối này phản đối mọi kế hoạch nhằm làm suy yếu hoặc xói mòn nỗ lực ngoại giao liên quan đến thỏa thuận hạt nhân Iran.
Giám đốc Tổ chức Năng lượng Nguyên tử Iran cho biết các máy ly tâm bị phá hỏng sẽ được thay thế bằng những máy mạnh hơn để Tehran tiếp tục các hoạt động làm giàu urani tại cơ sở hạt nhân Natanz.
Giám đốc của IAEO, ông Ali Akbar Salehi đã lên án hành động tấn công cơ sở hạt nhân Natanz, đồng thời hối thúc cộng đồng quốc tế "chống lại chủ nghĩa khủng bố phản đối hạt nhân."
Iran đã thông báo cho IAEA rằng nước này có kế hoạch sử dụng 6 tổ máy gồm các máy ly tâm IR-2m tại nhà máy làm giàu nhiên liệu dưới mặt đất ở Natanz để sản xuất urani với độ tinh khiết lên tới 5%.
Iran lên kế hoạch lắp đặt thêm 2 tổ máy ly tâm 174 IR-2m tại Nhà máy Làm giàu Nhiên liệu (FEP) ở cơ sở Natanz của nước này để làm giàu urani-235 lên độ tinh khiết 5%.
IAEA cho biết kho dự trữ urani được làm giàu của Iran đã tăng lên 2,4 tấn, gấp 10 lần mức mà thỏa thuận cho phép, nhưng vẫn thấp hơn nhiều so với 8 tấn mà họ từng dự trữ trước khi ký thỏa thuận.
Theo tuyên bố của Pháp, Đức và Anh, kế hoạch làm giàu urani của Iran đi ngược lại với thỏa thuận lịch sử được Tehran ký kết với Nhóm P5+1 ký năm 2015, cũng như các cam kết hạt nhân của Iran.
Trung Đông
