Tân Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan. (Nguồn: AFP) Ngày 19/1, tân Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan lần đầu tiên chủ trì phiên họp nội các trên cương vị người đứng đầu Nhà nước. Cuộc họp diễn ra tại tòa lâu dài mới khánh thành ở ngoại ô Ankara.
Phát biểu với báo giới, Phó Thủ tướng kiêm người phát ngôn chính phủ Bulent Arinc cho biết cuộc họp đề cập nhiều vấn đề, từ kinh tế đến tình hình hỗn loạn ở miền Đông Nam.
Ông Arinc còn cho biết ông Erdogan sẽ không chủ trì các cuộc họp nội các hàng ngày nhưng có thể làm việc này khi cần thiết theo quy định trong Hiến pháp. Ông Arinc khẳng định cuộc họp Nội các tiếp theo sẽ được tổ chức như thường lệ trong tuần tới tại văn phòng Thủ tướng.
Ông Erdogan đảm nhiệm cương vị Thủ tướng từ năm 2003 và đã trở thành tổng thống dân cử đầu tiên ở Thổ Nhĩ Kỳ sau khi giành 52% phiếu bầu trong cuộc bầu cử ngày 10/8/2014. Trong 5 tháng đầu sau khi nhậm chức, ông Erdogan đã biến vai trò mang tính nghi thức của Tổng thống thành vị trí quyền lực nhất trên tất cả các lĩnh vực chính, bao gồm cả chính sách đối ngoại.
Cuộc họp nội các lần này khởi đầu cho năm then chốt tại Thổ Nhĩ Kỳ, khi nước này tiến hành bầu cử cơ quan lập pháp vào tháng 6 tới và Đảng Công lý và Phát triển (AKP) cầm quyền muốn giành đa số lớn tại Quốc hội để sửa đổi hiến pháp theo hướng củng cố quyền lực của Tổng thống Erdogan.
Hiến pháp Thổ Nhĩ Kỳ quy định Tổng thống có quyền chủ trì các phiên họp nội các, thông thường do Thủ tướng thực hiện. Tuy nhiên, hai người tiền nhiệm của ông Erdogan là các cựu Tổng thống Ahmet Necdet Sezer và Abdullah Gul chủ yếu giữ vai trò nghi thức và chưa chủ trì cuộc họp nội các nào.
Vị Tổng thống mới đây nhất chủ trì cuộc họp nội các là ông Suleyman Demirel, cầm quyền từ năm 1993-2000. Tổng thống Erdogan là tổng thống thứ 6 trong lịch sử nền cộng hòa nước này, được thành lập từ năm 1923, chủ trì phiên họp nội các. Tuy nhiên, các vị tiền nhiệm của ông Erdogan chỉ chủ trì cuộc họp nội các theo lời mời của Thủ tướng hoặc trong trường hợp xảy ra các cuộc khủng hoảng quốc tế lớn như chiến tranh vùng Vịnh trong những năm 1990.
Giới phân tích cho rằng việc ông Erdogan chủ trì họp nội các là một bước ngoặt trên chính trường Thổ Nhĩ Kỳ, chứng tỏ quyết tâm của ông trong việc thiết lập quyền lực của Tổng thống là nhân vật số Một không thể tranh cãi.
Liên quan tình hình Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 19/1, cảnh sát nước này đã sử dụng hơi cay và vòi rồng để giải tán cuộc biểu tình tại thủ đô Ankara kêu gọi công lý cho nhà báo Thổ Nhĩ Kỳ gốc Armenia Hrant Dink bị bắn chết 8 năm trước. Hàng nghìn người khác tham gia cuộc tuần hành hòa bình dọc trung tâm thành phố Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ) rạng sáng cùng ngày để tưởng nhớ Hrant Dink.
Đây là cuộc biểu tình thường niên nhằm kêu gọi công lý cho nhà báo Hrant Dink, song cuộc biểu tình năm nay có nhiều người tham gia hơn so với các năm trước. Cảnh sát đã bắt giữ 20 người biểu tình quá khích.
Hrant Dink là nhà báo của của tuần báo Agos, bị bắn chết ngày 19/1/2007 ngay trên đường phố Istanbul. Thủ phạm đã bị kết án 23 năm tù giam./.
