Giá trị thủy sản đạt 26.884 tỷ đồng, tăng5,8% so với cùng kỳ năm ngoái và chiếm 33% trong tổng giá trị sản xuấtnông lâm thủy sản. Trong đó, nuôi trồng thủy sản đạt 16.897 tỷ đồng,tăng 6,8%; khai thác thủy sản 10.005 tỷ đồng, tăng 4,1% so với cùng kỳnăm ngoái.
Tuy nhiên thời gian qua, có không ít những rào cản, khó khăn đã tác động đến hoạt động sản xuất thủy sản.
Nhiều vướng mắc cần tháo gỡ
Người dân cũng như doanhnghiệp chế biến thủy sản gặp nhiều khó khăn cả về vốn sản xuất; sự tác động từ thị trường, nhất là các thị trườngnhập khẩu thủy sản với liên tục những cảnh báo về dư lượng hóa chất, trong khi đó giá nguyênliệu thủy sản luôn trong tình trạng giá cả bấp bênh, trồi sụp.
Tại thờiđiểm này, giá thu mua nguyên liệu giảm sâu ở hầu hết các đối tượng chủlực như cá tra, tôm nước lợ song vẫn ở tình trạng tồn đọng, khó tiêuthụ.
Sản xuất thủy sản còn chịu tác động bởi thời tiết, dịch bệnh. Ngaytừ những tháng đầu năm, dịch bệnh trên tôm nuôi nước lợi đã liên tục cónhững diễn biến phức tạp, lan rộng ở nhiều địa phương, nhất là khu vựccác tỉnh đồng bằng sông Cửu Long.
Theo số liệu thống kê của 16 tỉnhtrọng điểm nuôi tôm ven biển, đến hết tháng 6/2012 diện tích đã thảgiống là 614.030ha, trong đó diện tích tôm nuôi bị thiệt hại là 39.827ha (chiếm 6,49% diện tích nuôi).
Các tỉnh bị thiệt hại nặng là SócTrăng, Bạc Liêu, Cà Mau, Trà Vinh. Ngoài ra, dịch bệnh cũng xuất hiệntrên cả các đối tượng khác như cá tra, nghêu, hàu...
Nguyên nhân được cho là ngoài yếu tố thời tiết, dường như những yếukém, tồn tại trong quản lý, trong tập quán sản xuất của một bộ phận nôngdân cùng với xu hướng sản xuất không tuân thủ quy hoạch, lịch thời vụ,kỹ thuật đã góp phần tạo ra những diễn biến phức tạp về dịch bệnh trêncác đối tượng thủy sản nuôi.
Đánh giá về những hạnchế trong nuôi trồng thủy sản, bà Nguyễn Thị Thu Nguyệt, Vụ trưởng vụ Kếhoạch tài chính cho rằng, việc xây dựng quy hoạch phát triển, quy hoạchchi tiết các vùng nuôi trồng thủy sản theo các vùng, miền còn chậm,chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển. Tính khả thi của một số quy hoạchchưa cao; quy hoạch nuôi các đối tượng chủ lực, các đối tượng kinh tếchưa được triển khai, giám sát thực hiện; việc hướng dẫn thực hiện quyhoạch ở một số địa phương còn chậm và thiếu phối hợp giữa các ngành, tổchức liên quan, công tác chỉ đạo thực hiện quy hoạch chưa được quan tâmđúng mức.
Ở chiều thuận, nhờ yếu tố thời tiết, khaithác thủy sản sáu tháng đầu năm nhìn chung vẫn khá hiệu quả trên nhiều đốitượng, nhiều nghề.
Sáu tháng qua, sản lượng khai thác thủy sản đạt1,278 triệu tấn, tăng 2% so với cùng kỳ năm 2011. Việc thành lập các tổ,đội sản xuất trên biển với phương châm cùng ngư trường, cùng nghề, cùngnơi cư trú, qua triển khai tại một số địa phương như Quảng Nam ,Đà Nẵng, Bình Định, Hải Phòng... cho thấy hiệu quả khả quan.
Đến nay,cả nước đã có hơn 3.000 tổ đội sản xuất với khoảng 18.000 tàu cá thamgia. Thí điểm thành lập 13 nghiệp đoàn đánh cá với quy mô lớn và tổ chứcđiều hành bài bản bước đầu đã được các địa phương ủng hộ và ngư dân đónnhận.
Từ kết quả thực tế, sổ tay hướng dẫn thành lập mô hình tổ độiđang tiếp tục được hoàn thiện để tiếp tục phổ biến, hướng dẫn các địaphương khác trên cả nước.
Bên cạnh đó, tác động bướcđầu của các cơ chế chính sách từ các Quyết định 289 và Quyết định 48 khiđi vào cuộc sống đã tạo điều kiện cho ngư dân bám biển sản xuất và làmăn có lãi, mặc dù trong thời gian qua liên tục có sự biến động của giáxăng song trên thực tế được đánh giá là tác động không lớn đến sản xuấtkhai thác thủy sản như những năm trước đây.
Tuy nhiên,thực tế còn cho thấy việc tổ chức mạng lưới thu mua nguyên liệu, tiêuthụ sản phẩm thông qua hợp đồng nhìn chung vẫn chưa thực sự có lời giảitốt cho bài toán quan hệ giữa thương lai, nậu vựa với ngư dân, doanhnghiệp.
Trong đó nổi lên thời gian qua là hạn chế trong tổ chức thu muacủa tổ chức nậu vựa, doanh nghiệp trong nước và sự phụ thuộc vào thươnglái người nước ngoài trong thu mua nguyên liệu thủy sản. Điều này đã làmtổn thất trong khai thác thủy sản vẫn ở mức 20-25%.
Những khó khăntrong khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản vẫn còn tồn tại và nhiềuthách thức, đó là vấn đề tổ chức sản xuất trên biển gắn với hiện đạihóa, bảo đảm an toàn về người và phương tiện, quản lý đội tàu khai thác,thông tin liên lạc, dự báo ngư trường vẫn là bài toán lớn cần đượcgiải.
Gỡ khó về vốn, giải quyết bệnh dịch
So với các chỉ tiêu đề ra tại Chương trình hànhđộng, tổng sản lượng thủy sản 6 tháng đầu năm đạt 49% (trong đó nuôitrồng thủy sản đạt 43%, khai thác thủy sản đạt 58%).
Trong 6 tháng cuốinăm, các yếu tố khách quan như thời tiết, giá các nguyên liệu đầu vào,tình hình cung cầu về hàng hóa trên thị trường thế giới... sẽ có diễnbiến phức tạp và ảnh hưởng mạnh đến kết quả sản xuất.
Vì vậy, Thứ trưởngBộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Vũ Văn Tám cho rằng, công tácchỉ đạo sản xuất phải bám sát thực tiễn, quyết liệt để đạt được các mụctiêu đề ra cả năm 2012 và làm cơ sở cho kế hoạch năm 2013 và triển khaikế hoạch trung hạn 2013-2015.
Trước mắt, từ nay đếncuối năm, Thứ trưởng Vũ Văn Tám cho rằng trước hết cần tháo gỡ khókhăn về vốn cho người nuôi và doanh nghiệp, đồng thời giải quyết dứtđiểm tình trạng dịch bệnh trên nuôi trồng thủy sản.
Đối với lĩnh vựckhai thác, cần tổ chức sản xuất trên biển sao cho đạt hiệu quả, đồngthời làm cho ngư dân bám biển cả về phòng chống thiên tai cũng như vấnđề an ninh.
Bên cạnh đó, tăng cường tuyên truyền cho ngư dân để không viphạm về đánh bắt bất hợp pháp cũng như tăng ý thức bảo vệ nguồn lợithủy sản, đánh bắt bền vững vì khai thác thủy sản là khai thác tàinguyên có tái tạo./.