Thị trường UPCoM: Tiềm năng đang "ngủ quên"?

Ngoài hạn chế phương pháp giao dịch và quy chế giao dịch, thì qui mô nhỏ, tính thanh khoản thấp là lý do khiến UPCoM thiếu hấp dẫn.

Kể từ phiên giao dịch đầu tiên ngày 24/6/2009, sàn UPCoM đi vào hoạt động đến nay đã được 5 tháng. Tuy nhiên, trong thời gian qua, cả về phía công ty chứng khoán, công ty đại chúng và nhà đầu tư đều tỏ ra chưa quan tâm nhiều đến các hoạt động giao dịch tại đây. Ngoài những hạn chế về phương pháp giao dịch và quy chế giao dịch, thì qui mô thị trường nhỏ cũng như tính thanh khoản thấp cũng là những lý do khiến UPCoM thiếu hấp dẫn. Đủ điều kiện thì đã lên sàn niêm yết? Với những lý do trên, nhiều nhà đầu tư cũng như một số công ty đại chúng bắt đầu có quan niệm “hàng tốt”, đủ điều kiện thì đã đăng ký giao dịch lên sàn niêm yết, khiến cho không ít người đặt câu hỏi thắc mắc “các mã cổ phiếu lên sàn UPCoM có phải là chưa tốt?” Theo ông Bùi Đình Như, Giám đốc khối Tư vấn tài chính doanh nghiệp – Công ty chứng khoán Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VISC), vì sàn UPCoM là thị trường tiền đề, cung cấp hàng hóa cho sàn niêm yết nên các quy định đăng ký giao dịch cũng đơn giản hơn. Đây có thể là nguyên nhân dẫn đến cách suy nghĩ một chiều về chất lượng cổ phiếu. Khi được hỏi: “Tại sao ban lãnh đạo Công ty cổ phần Diêm Thống Nhất lại lựa chọn sẽ đưa cổ phiếu của mình lên giao dịch tại sàn UPCoM?”, ông Nguyễn Hưng, Tổng Giám đốc công ty cho biết, hiện gần tới thời điểm bắt buộc phải thực hiện đăng ký, lưu ký chứng khoán theo tiến độ yêu cầu của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước. Việc doanh nghiệp lựa chọn lên sàn niêm yết hay sàn UPCoM là theo nhu cầu của công ty chứ không nhất thiết là đủ điều kiện hay không. “Công ty chúng tôi, vốn điều lệ gần 16 tỷ đồng, thu nhập bình quân người lao động khoảng 3 triệu đồng/tháng, cổ tức thực hiện chi trả từ 12% đến 13% mỗi năm. Hiện tại, nhà máy sản xuất của công ty đang nằm sát khu đô thị. Vì vậy, chúng tôi đang có kế hoạch di chuyển nhà máy sản xuất sang khu vực lân cận đồng thời lập dự án quy hoạch lại khu đất tại trụ sở cho phù hợp với vị trí tiềm năng của nó. Thời điểm này, chúng tôi lựa chọn lên UPCoM, sau khi có sự chuẩn bị chu đáo hơn sẽ chuyển sàn niêm yết sau”, ông Hưng nói. Ông Nguyễn Tiến Lợi, Giám đốc Công ty cổ phần Pin Ắc quy Vĩnh Phú thẳng thắn cho rằng, tới “giờ G” thì phải lên thôi. Tuy nhiên cổ đông của của công ty đa phần là người lao động, cũng chưa hiểu nhiều đến thị trường chứng khoán, mọi sự trao đổi giao dịch cổ phiếu  trước đó mới chỉ thông qua sự xác nhận của công ty. "Hơn nữa, trong năm 2009 chúng tôi mở rộng quy mô sản xuất vì vậy cũng có thể ảnh hưởng tạm thời đến kết quả kinh doanh trong năm, mặc dù trước đó năm 2007, 2008 công ty vẫn đảm bảo chia cổ tức 20%/năm, vì vậy năm nay đăng ký giao dịch tại thị trường UPCoM sẽ là lựa chọn hợp lý hơn cho chúng tôi", ông Lợi nhấn mạnh. Cơ hội đầu tư từ sàn UPCoM Từ báo cáo khảo sát của Grant Thornton Việt Nam về lĩnh vực “Đầu tư vào doanh nghiệp chưa niêm yết ở Việt Nam, tháng 11/2009” với việc lấy ý kiến hơn 200 nhà quản lý, ra quyết định tại các tổ chức đang hoạt động tại Việt Nam hoặc có quan tâm lớn đến Việt Nam, ông Ken Atkinson – Tổng Giám đốc Grant Thornton Việt Nam cho biết: “Đầu tư vào doanh nghiệp chưa niêm yết ở Việt Nam không còn giới hạn ở một số ít những quỹ đầu tư mà đã được quan tâm một cách rộng rãi bởi cộng đồng các nhà đầu tư, như là một yếu tố quan trọng đằng sau sự phát triển của nền kinh tế quốc gia.” Ông Ken Atkinson nhận định, đối với các nhà đầu tư kiên trì và quan tâm đến chất lượng, đầu tư vào những doanh nghiệp chưa niêm yết tại Việt Nam có thể mang lại cơ hội tạo ra nhiều lợi nhuận. Cụ thể hơn, ông Bùi Đình Như đưa ra ý kiến, nhiều cổ phiếu đang giao dịch hay sắp tới lưu ký trên sàn UPCoM đã đủ điều kiện niêm yết trên Sở giao dịch Chứng khoán Thành Phố Hồ Chí Minh (HoSE) hay Sở giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX).

Thực tế cho thấy, các đơn vị thành viên của Tổng công ty Hóa Chất, Tổng công ty Lương thực Miền Bắc, Tổng công ty Giấy hay Công ty cổ phần Ắc quy Tia sáng, Công ty cổ phần Pin Ắc quy Vĩnh Phú, Công ty cổ phần Diêm Thống Nhất… đều đã hội tụ đủ tiêu chí hai năm báo cáo kiểm toán có lãi, không có lỗ lũy kế được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước chấp thuận, cũng như tất cả điều kiện khác để tiến hành niêm yết thành công.

"Nhưng có thể vì những lý do riêng như họ chưa chuẩn bị kỹ về mặt tâm lý hay không kịp thời gian làm thủ tục lên sàn niêm yết ngay trong tháng 12/2009, nên họ lựa chọn giao dịch trên thị trường UPCoM và sau đó chắc chắn những doanh nghiệp này sẽ chuyển lên sàn HoSE hoặc HNX trong khoảng thời gian quý I/2010 hoặc cùng lắm là sang quý II/2010." - ông Như nói.

Theo kinh nghiệm của ông Như, với gần 1.000 công ty đại chúng nhà nước sắp tới sẽ đăng ký tập trung giao dịch trên UPCoM, sẽ là cơ hội "vàng" cho các nhà đầu tư tinh tường. Hiện tại, nhiều nhà đầu tư đánh giá không cao các cổ phiếu trên thị trường UPCoM, giá trị thực của nhiều cổ phiếu chưa được phản ánh hết vào giá, do đó sẽ có người mua được những cổ phiếu tốt với khối lượng lớn.

“Khi chuyển sàn kể cả trong trường hợp thị trường tốt cũng như thị trường đi ngang, giá các cổ phiếu này sẽ được nâng lên giá trị thực và khi đó người ta kiếm được lợi lớn” - ông Như nhận định.

Bà Nguyễn Thị Hoàng Lan, Phó Giám đốc Sở giao dịch Chứng khoán Hà Nội cho biết, hiện HNX đã có văn bản trình Bộ Tài Chính cho phép cải tiến phương thức giao dịch trên thị trường UPCoM thành phương thức khớp lệnh liên tục và một số cơ chế khác như cho phép nhà đầu tư giao dịch một loại chứng khoán trong cùng phiên, một nhà đầu tư có thể mở nhiều tài khoán hay rút ngắn thời gian được phép giao dịch  chứng khoán T+3 xuống nửa ngày còn T+2,5./.

Hạnh Nguyễn (Vietnam+)