Để góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường, Việt Nam khuyến khích doanh nghiệp sản xuất và nhập khẩu xe tiết kiệm nhiên liệu, sử dụng nhiên liệu sạch.
Tuy nhiên, trên thực tế, việc nhập khẩu loại xe này vướng khá nhiều rào cản.
Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt quy định mức thuế tiêu thụ đặc biệt ưu đãi đối với các loại xe sử dụng nhiên liệu sạch bằng 70% so với mức thuế đối với xe thông thường. Quy định là vậy, nhưng…
Mới chỉ là “tạm tính”
Hào hứng nhập khẩu một lô xe Lexus hybrid, khi đến làm thủ tục hải quan, doanh nghiệp T. tại Thành phố Hồ Chí Minh mới ngã ngửa ra khi biết rằng lô xe này của mình chỉ được tạm tính mức thuế tiêu thụ đặc biệt ưu đãi là 42%. Mức thuế chính xác hiện hải quan chưa xác định được và có khả năng mức thuế tiêu thụ đặc biệt có thể lên tới 60%.
Như đã nói ở trên, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt quy định các loại xe “sạch” chạy bằng xăng kết hợp năng lượng điện, năng lượng sinh học, trong đó tỷ trọng xăng sử dụng không quá 70% tổng năng lượng sử dụng thì mức thuế suất được áp dụng sẽ bằng 70% mức thuế suất áp dụng cho xe cùng loại.
Với cách tính này, mức thuế suất đối với lô xe Lexus hybrid nói trên sẽ là 42% (60% x 70%). Tuy nhiên, vấn đề quan trọng khiến cơ quan hải quan lúng túng chính là việc xác định những chiếc xe này có tỷ trọng sử dụng xăng trên hay dưới 70% tổng nhiên liệu sử dụng.
Nếu trên 70% lô xe sẽ không còn được hưởng mức thuế 42% mà phải là 60%. Do chưa xác định được nên cơ quan hải quan yêu cầu doanh nghiệp phải làm cam kết tạm tính, sau này nếu xác định rõ, nếu phải điều chỉnh thuế, doanh nghiệp phải nộp bổ sung theo mức mới.
Vậy là, tiếng là được thông quan nhưng lô hàng có giá trị nhiều tỷ đồng vẫn nằm im tại kho của doanh nghiệp, bởi chưa xác định rõ mức thuế doanh nghiệp chưa hạch toán được giá bán nên chưa dám bán.
Không chỉ công ty T., nhiều doanh nghiệp nhập khẩu loại xe sử dụng nhiên liệu sạch này cũng đang trong cảnh “mập mờ” không rõ thuế là bao nhiêu.
Trót nhập thì đành nằm chờ, còn không thì tuy đã tìm được nguồn hàng, đã ký được hợp đồng tiêu thụ nhưng doanh nghiệp “sợ”, chưa dám nhập.
Hải quan: “Chịu”!
Không tự quyết định được, Cục Hải quan Thanh phố Hồ Chí Minh đã có văn bản gửi lên Tổng cục Hải quan xin ý kiến chỉ đạo.
Đơn vị này cho biết, khi các chi cục hải quan cửa khẩu yêu cầu giám định về tỷ trọng xăng sử dụng so với năng lượng sử dụng để áp mức thuế tiêu thụ đặc biệt thì các cơ quan chức năng có liên quan đều không xác định được chính xác tỷ trọng xăng sử dụng.
Do đó các đơn vị hải quan cửa khẩu “chịu” không có cơ sở để tính thuế theo quy định. Không biết căn cứ vào đâu để chỉ đạo, Tổng cục Hải quan “cầu cứu” Bộ Tài chính.
Sau khi xem xét cân nhắc, Bộ Tài chính chỉ đạo như sau.
Một: tỷ lệ xăng sử dụng được tính bằng mức tiêu hao xăng cho 100km và theo từng loại đường (nội đô và đường trường) so với mức tiêu hao thấp nhất của loại xe chỉ chạy xăng có cùng chỗ ngồi và cùng dung tích xi lanh có mặt trên thị trường Việt Nam do nhà sản xuất có tư cách pháp nhân tại Việt Nam công bố.
Hai: đối với loại xe mà nhà sản xuất có tư cách pháp nhân tại Việt Nam chưa công bố mức tiêu hao tại thời điểm tính thuế thì áp dụng mức thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt thông thường.
Không khuyến khích?
Quả thực, trên thực tế việc xác định tỷ trọng sử dụng xăng (hoặc diesel) với điện (hoặc nhiên liệu sinh học) là rất khó.
Cục Đăng kiểm Việt Nam, cơ quan chuyên ngành về lĩnh vực này đưa ra ý kiến: “Tỷ lệ sử dụng nguồn năng lượng giữa xăng và điện của một chiếc xe hybrid không phải là một giá trị cố định, không đổi, mà hoàn toàn phụ thuộc vào điều kiện sử dụng, vận hành của xe”.
Ngoài ra, khác với ôtô điện (ắcquy được nạp từ điện lưới), ở xe hybrid, một phần chủ yếu của năng lượng điện có trong ắcquy cung cấp cho động cơ điện lại được sinh ra từ… xăng của động cơ đốt trong.
Do đó, trong lĩnh vực kỹ thuật ôtô nói chung, khi đánh giá về xe hybrid, người ta thường chỉ đánh giá việc những xe này có mức tiêu hao nhiên liệu (xăng hay diesel) và hệ số phát thải khí gây ô nhiễm thấp hơn nhiều so với xe sử dụng nhiên liệu truyền thống (không phải hybrid).
Cục Đăng kiểm Việt Nam cũng cho biết, hiện vẫn chưa có tài liệu nào đề cập đến hệ số giữa hai nguồn năng lượng xăng - điện hoặc diesel - điện.
Còn thực hiện theo hướng dẫn của Bộ Tài chính, nhiều doanh nghiệp cho rằng họ sẽ khó bề được hưởng mức thuế suất ưu đãi, bởi hiện nay tại Việt Nam rất ít nhà sản xuất (có tư cách pháp nhân tại Việt Nam) có công bố chính xác định mức tiêu hao của từng loại xe theo hai tiêu chí đường nội đô và và đường trường.
Thường các nhà sản xuất chỉ công bố mức tiêu hao nhiên liệu trong điều kiện thử nghiệm. Do đó hầu hết các doanh nghiệp nhập khẩu loại xe này sẽ phải áp dụng mức thuế tiêu thụ đặc biệt thông thường là 60%.
Với mức thuế không ưu đãi này, chẳng còn mấy doanh nghiệp hào hứng muốn nhập khẩu xe “sạch” nữa./.
Tuy nhiên, trên thực tế, việc nhập khẩu loại xe này vướng khá nhiều rào cản.
Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt quy định mức thuế tiêu thụ đặc biệt ưu đãi đối với các loại xe sử dụng nhiên liệu sạch bằng 70% so với mức thuế đối với xe thông thường. Quy định là vậy, nhưng…
Mới chỉ là “tạm tính”
Hào hứng nhập khẩu một lô xe Lexus hybrid, khi đến làm thủ tục hải quan, doanh nghiệp T. tại Thành phố Hồ Chí Minh mới ngã ngửa ra khi biết rằng lô xe này của mình chỉ được tạm tính mức thuế tiêu thụ đặc biệt ưu đãi là 42%. Mức thuế chính xác hiện hải quan chưa xác định được và có khả năng mức thuế tiêu thụ đặc biệt có thể lên tới 60%.
Như đã nói ở trên, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt quy định các loại xe “sạch” chạy bằng xăng kết hợp năng lượng điện, năng lượng sinh học, trong đó tỷ trọng xăng sử dụng không quá 70% tổng năng lượng sử dụng thì mức thuế suất được áp dụng sẽ bằng 70% mức thuế suất áp dụng cho xe cùng loại.
Với cách tính này, mức thuế suất đối với lô xe Lexus hybrid nói trên sẽ là 42% (60% x 70%). Tuy nhiên, vấn đề quan trọng khiến cơ quan hải quan lúng túng chính là việc xác định những chiếc xe này có tỷ trọng sử dụng xăng trên hay dưới 70% tổng nhiên liệu sử dụng.
Nếu trên 70% lô xe sẽ không còn được hưởng mức thuế 42% mà phải là 60%. Do chưa xác định được nên cơ quan hải quan yêu cầu doanh nghiệp phải làm cam kết tạm tính, sau này nếu xác định rõ, nếu phải điều chỉnh thuế, doanh nghiệp phải nộp bổ sung theo mức mới.
Vậy là, tiếng là được thông quan nhưng lô hàng có giá trị nhiều tỷ đồng vẫn nằm im tại kho của doanh nghiệp, bởi chưa xác định rõ mức thuế doanh nghiệp chưa hạch toán được giá bán nên chưa dám bán.
Không chỉ công ty T., nhiều doanh nghiệp nhập khẩu loại xe sử dụng nhiên liệu sạch này cũng đang trong cảnh “mập mờ” không rõ thuế là bao nhiêu.
Trót nhập thì đành nằm chờ, còn không thì tuy đã tìm được nguồn hàng, đã ký được hợp đồng tiêu thụ nhưng doanh nghiệp “sợ”, chưa dám nhập.
Hải quan: “Chịu”!
Không tự quyết định được, Cục Hải quan Thanh phố Hồ Chí Minh đã có văn bản gửi lên Tổng cục Hải quan xin ý kiến chỉ đạo.
Đơn vị này cho biết, khi các chi cục hải quan cửa khẩu yêu cầu giám định về tỷ trọng xăng sử dụng so với năng lượng sử dụng để áp mức thuế tiêu thụ đặc biệt thì các cơ quan chức năng có liên quan đều không xác định được chính xác tỷ trọng xăng sử dụng.
Do đó các đơn vị hải quan cửa khẩu “chịu” không có cơ sở để tính thuế theo quy định. Không biết căn cứ vào đâu để chỉ đạo, Tổng cục Hải quan “cầu cứu” Bộ Tài chính.
Sau khi xem xét cân nhắc, Bộ Tài chính chỉ đạo như sau.
Một: tỷ lệ xăng sử dụng được tính bằng mức tiêu hao xăng cho 100km và theo từng loại đường (nội đô và đường trường) so với mức tiêu hao thấp nhất của loại xe chỉ chạy xăng có cùng chỗ ngồi và cùng dung tích xi lanh có mặt trên thị trường Việt Nam do nhà sản xuất có tư cách pháp nhân tại Việt Nam công bố.
Hai: đối với loại xe mà nhà sản xuất có tư cách pháp nhân tại Việt Nam chưa công bố mức tiêu hao tại thời điểm tính thuế thì áp dụng mức thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt thông thường.
Không khuyến khích?
Quả thực, trên thực tế việc xác định tỷ trọng sử dụng xăng (hoặc diesel) với điện (hoặc nhiên liệu sinh học) là rất khó.
Cục Đăng kiểm Việt Nam, cơ quan chuyên ngành về lĩnh vực này đưa ra ý kiến: “Tỷ lệ sử dụng nguồn năng lượng giữa xăng và điện của một chiếc xe hybrid không phải là một giá trị cố định, không đổi, mà hoàn toàn phụ thuộc vào điều kiện sử dụng, vận hành của xe”.
Ngoài ra, khác với ôtô điện (ắcquy được nạp từ điện lưới), ở xe hybrid, một phần chủ yếu của năng lượng điện có trong ắcquy cung cấp cho động cơ điện lại được sinh ra từ… xăng của động cơ đốt trong.
Do đó, trong lĩnh vực kỹ thuật ôtô nói chung, khi đánh giá về xe hybrid, người ta thường chỉ đánh giá việc những xe này có mức tiêu hao nhiên liệu (xăng hay diesel) và hệ số phát thải khí gây ô nhiễm thấp hơn nhiều so với xe sử dụng nhiên liệu truyền thống (không phải hybrid).
Cục Đăng kiểm Việt Nam cũng cho biết, hiện vẫn chưa có tài liệu nào đề cập đến hệ số giữa hai nguồn năng lượng xăng - điện hoặc diesel - điện.
Còn thực hiện theo hướng dẫn của Bộ Tài chính, nhiều doanh nghiệp cho rằng họ sẽ khó bề được hưởng mức thuế suất ưu đãi, bởi hiện nay tại Việt Nam rất ít nhà sản xuất (có tư cách pháp nhân tại Việt Nam) có công bố chính xác định mức tiêu hao của từng loại xe theo hai tiêu chí đường nội đô và và đường trường.
Thường các nhà sản xuất chỉ công bố mức tiêu hao nhiên liệu trong điều kiện thử nghiệm. Do đó hầu hết các doanh nghiệp nhập khẩu loại xe này sẽ phải áp dụng mức thuế tiêu thụ đặc biệt thông thường là 60%.
Với mức thuế không ưu đãi này, chẳng còn mấy doanh nghiệp hào hứng muốn nhập khẩu xe “sạch” nữa./.
| Bài viết này được đăng tải theo thỏa thuận bằng văn bản giữa Tạp chí Doanh nhân thuộc VCCI và Vietnam+ |
Doanh nhân (Vietnam+)
