Lực lượng an ninh Afghanistan điều tra tại hiện trường vụ đánh bom xe nhằm vào tòa nhà chính quyền huyện Ghani Khel, tỉnh Nangarhar ngày 3/10. (Ảnh: Reuters/TTXVN) Ngày 6/10, Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani đã hối thúc Taliban tuyên bố ngừng bắn trên toàn quốc trong bối cảnh tiến trình đàm phán hòa bình giữa hai bên diễn ra tại thủ đô Doha của Qatar rơi vào bế tắc.
Kết thúc chuyến thăm 2 ngày và cũng là chuyến thăm đầu tiên đến Doha kể từ khi các cuộc hòa đàm bắt đầu 3 tuần trước, ông Ghani đã có bài diễn thuyết trước đông đảo các nhà ngoại giao và học giả, trong đó ông nhấn mạnh cuộc xung đột kéo dài tại Afghanistan phải được giải quyết thông qua đàm phán, "không phải dưới nòng súng."
Các cuộc đàm phán giữa Chính phủ Afghanistan và Taliban, do quốc gia vùng Vịnh Qatar chủ trì nhằm tìm kiếm giải pháp chấm dứt cuộc chiến kéo dài 19 năm ở Afghanistan, đình trệ do những bất đồng về cách xây dựng bộ quy tắc ứng xử sẽ định hướng cho các cuộc đàm phán rộng hơn.
[Afghanistan với một cuộc chiến 'bế tắc' trong suốt 19 năm]
Các vấn đề nổi cộm như lệnh ngừng bắn hoặc thể chế chính quyền sẽ định hình tương lai của Afghanistan.
Ngoại trưởng Afghanistan Muhammad Hanif Atmar ngày 6/10 cho biết hai bên chưa đạt được thỏa thuận nào về quy tắc ứng xử sẽ chi phối các cuộc đàm phán.
Trong khi đó, trên thực địa, bạo lực vẫn tiếp diễn. Một vụ tấn công liều chết nhằm vào một tỉnh trưởng ở nước này đã cướp đi sinh mạng ít nhất 8 người hôm 5/10.
Trong diễn thuyết, ông Ghani tránh xác nhận tình trạng đình trệ trong đàm phán. Phát biểu với các phóng viên trước khi rời đi, ông nhấn mạnh "không thể kết thúc cuộc chiến 20 năm chỉ trong 20 ngày."
Trong khuôn khổ chuyến thăm, ông Ghani cũng đã gặp Quốc vương Qatar Sheikh Tamim bin Hamad Al-Thanil. Phía Doha đã tái khẳng định cam kết tạo thuận lợi cho tiến trình hòa bình.
Hiện Chính phủ Afghanistan và Taliban vẫn đang cố gắng tìm tiếng nói chung về hai vấn đề nổi bật trước khi đi đến thiết lập một chương trình nghị sự.
Phía Taliban chủ trương thực thi hệ thống luật pháp Hồi giáo dòng Sunni, trong khi các nhà đàm phán của Chính phủ Afghanistan cho rằng hệ thống này có thể dẫn tới phân biệt đối xử với sắc tộc Haraza, chủ yếu gồm những người theo dòng Hồi giáo Shiite, và các sắc tộc thiểu số khác.
Một chủ đề gây tranh cãi khác là thỏa thuận giữa Mỹ và Taliban ký kết hồi tháng 2.
Theo thỏa thuận này, các lực lượng nước ngoài sẽ rút khỏi Afghanistan vào tháng 5/2021, đổi lại Taliban cam kết sẽ tham gia cuộc chiến chống khủng bố, đàm phán ngừng bắn lâu dài và cách thức chia sẻ quyền lực với Chính phủ Afghanistan.
Trong gần 1 tuần qua, hai bên không có một cuộc gặp chính thức nào. Tuy nhiên, cả hai khẳng định sẽ tiếp tục thảo luận không chính thức để tìm ra giải pháp.
Sau cuộc gặp với ông Ghani tại Doha, đặc phái viên Mỹ về vấn đề Afghanistan Zalmay Khalilzad đã đăng trên trang cá nhân Twitter kêu gọi Tổng thống Afghanistan không nên để lỡ cơ hội hòa bình và khẳng định Mỹ luôn sẵn sàng hỗ trợ./.
