Tổng thống Brazil Dilma Rousseff ngày 2/9 đã triệu tập hai cuộc họp khẩn cấp tại Dinh Planalto (Phủ tổng thống) sau khi báo chí cho biết bà và các cố vấn trực tiếp của mình là đối tượng do thám của Mỹ.
Căn cứ tài liệu tối mật do cựu chuyên gia phân tích hệ thống của Cơ quan an ninh Mỹ (NSA) Edward Snowden cung cấp cho nhà báo Mỹ đang định cư tại Brazil Glenn Greenwald, kênh truyền hình TV Globo của quốc gia Nam Mỹ này ngày 1/9 cho biết bà Rousseff và người đồng cấp Mexico Enrique Peña Nieto đã bị NSA theo dõi.
Theo TV Globo, NSA đã săm soi nội dung các cuộc nói chuyện điện thoại và thư điện tử mà Tổng thống Rousseff trao đổi với các cộng sự của bà.
Đối với ông Peña Nieto, Mỹ đã theo dõi ông từ khi ông còn là ứng cử viên tổng thống. Hoạt động gián điệp đã cho phép NSA biết tên một số bộ trưởng trước khi được ông Peña Nieto chính thức bổ nhiệm.
Tham gia cuộc họp đầu tiên có Bộ trưởng tư pháp, Bộ trưởng Văn phòng an ninh thể chế, và Bộ trưởng - Tổng thư ký Phủ tổng thống. Còn cuộc họp thứ hai có sự hiện diện của các bộ trưởng tư pháp, truyền thông, quốc phòng và ngoại giao.
Trước đó, Ngoại trưởng Brazil Luiz Alberto Figueiredo Machado đã triệu tập Đại sứ Mỹ Thomas Shannon để yêu cầu làm rõ vụ việc.
Phát biểu tại cuộc họp báo chung sau các cuộc họp trên, Bộ trưởng tư pháp José Eduardo Cardoso và Bộ trưởng ngoại giao Figueiredo cho biết chính phủ Brazil yêu cầu Mỹ giải thích “bằng văn bản và chính thức” trong tuần này về các hoạt động gián điệp vi phạm chủ quyền quốc gia và quyền riêng tư của công dân Brazil.
Trong khi đó, Chủ nhiệm Ủy ban đối ngoại và quốc phòng Hạ viện Brazil Nelson Pellegrino cho biết sẽ đề nghị Bộ trưởng Tư pháp Cardozo tới Ủy ban để làm rõ những cáo buộc mới nhất về hoạt động tình báo của Mỹ mà ông cho là “rất nghiêm trọng.”
Về phần mình, Chủ nhiệm Ủy ban đối ngoại Thượng viện Brazil Ricardo Ferraço cho rằng chính phủ Brazil cần phải đưa vấn đề do thám Tổng thống Rousseff lên các tổ chức quốc tế, như Liên hợp quốc.
Hãng thông tấn chính thức Agencia Brasil cho biết trong ngày 3/9, Ủy ban điều tra hoạt động gián điệp của Mỹ sẽ được thành lập tại Thượng viện Brazil.
Greenwald là một trong hai nhà báo được Snowden tiết lộ các chương trình do thám điện tử quy mô toàn cầu của chính phủ Mỹ. Trong một bài báo mà Greenwald là đồng tác giả, tháng 7 vừa qua nhật báo Brazil O Globo cho biết quốc gia Nam Mỹ này là một trong 16 nơi Mỹ đặt căn cứ gián điệp. Hàng triệu cuộc gọi điện thoại và thư điện tử của các công dân Brazil đã bị mạng lưới này theo dõi.
[Yêu cầu Anh làm rõ vụ bắt người tình của Greenwald]
Để tìm hiểu những gì báo chí đã công bố liên quan tới việc Mỹ do thám Brazil, tuần trước Bộ trưởng tư pháp Cardozo đã tới Mỹ và gặp một loạt các quan chức nước này, trong đó có Phó tổng thống Joseph Biden. Sau chuyến thăm, ông Cardozo khẳng định những giải thích của Washington là “không đủ.”
Trong chuyến thăm Brasilia ngày 13/8, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry cũng tìm cách phân bua, thế nhưng Brazil vẫn cho là “không đầy đủ.”
Đây là tiết lộ đầu tiên nhà báo Greenwald tung ra sau vụ David Miranda, bạn tình của ông, bị cảnh sát bắt giữ hôm 18/8 khi quá cảnh ở London căn cứ luật chống khủng bố của Anh.
Sau vụ bắt giữ, mà theo ông Greenwald cho là nhằm đe dọa ông, nhà báo này tuyên bố sẽ cho đăng nhiều tài liệu tình báo hơn, với nội dung “tày trời” hơn về các hoạt động tình báo trái phép của Mỹ và Anh./.
Căn cứ tài liệu tối mật do cựu chuyên gia phân tích hệ thống của Cơ quan an ninh Mỹ (NSA) Edward Snowden cung cấp cho nhà báo Mỹ đang định cư tại Brazil Glenn Greenwald, kênh truyền hình TV Globo của quốc gia Nam Mỹ này ngày 1/9 cho biết bà Rousseff và người đồng cấp Mexico Enrique Peña Nieto đã bị NSA theo dõi.
Theo TV Globo, NSA đã săm soi nội dung các cuộc nói chuyện điện thoại và thư điện tử mà Tổng thống Rousseff trao đổi với các cộng sự của bà.
Đối với ông Peña Nieto, Mỹ đã theo dõi ông từ khi ông còn là ứng cử viên tổng thống. Hoạt động gián điệp đã cho phép NSA biết tên một số bộ trưởng trước khi được ông Peña Nieto chính thức bổ nhiệm.
Tham gia cuộc họp đầu tiên có Bộ trưởng tư pháp, Bộ trưởng Văn phòng an ninh thể chế, và Bộ trưởng - Tổng thư ký Phủ tổng thống. Còn cuộc họp thứ hai có sự hiện diện của các bộ trưởng tư pháp, truyền thông, quốc phòng và ngoại giao.
Trước đó, Ngoại trưởng Brazil Luiz Alberto Figueiredo Machado đã triệu tập Đại sứ Mỹ Thomas Shannon để yêu cầu làm rõ vụ việc.
Phát biểu tại cuộc họp báo chung sau các cuộc họp trên, Bộ trưởng tư pháp José Eduardo Cardoso và Bộ trưởng ngoại giao Figueiredo cho biết chính phủ Brazil yêu cầu Mỹ giải thích “bằng văn bản và chính thức” trong tuần này về các hoạt động gián điệp vi phạm chủ quyền quốc gia và quyền riêng tư của công dân Brazil.
Trong khi đó, Chủ nhiệm Ủy ban đối ngoại và quốc phòng Hạ viện Brazil Nelson Pellegrino cho biết sẽ đề nghị Bộ trưởng Tư pháp Cardozo tới Ủy ban để làm rõ những cáo buộc mới nhất về hoạt động tình báo của Mỹ mà ông cho là “rất nghiêm trọng.”
Về phần mình, Chủ nhiệm Ủy ban đối ngoại Thượng viện Brazil Ricardo Ferraço cho rằng chính phủ Brazil cần phải đưa vấn đề do thám Tổng thống Rousseff lên các tổ chức quốc tế, như Liên hợp quốc.
Hãng thông tấn chính thức Agencia Brasil cho biết trong ngày 3/9, Ủy ban điều tra hoạt động gián điệp của Mỹ sẽ được thành lập tại Thượng viện Brazil.
Greenwald là một trong hai nhà báo được Snowden tiết lộ các chương trình do thám điện tử quy mô toàn cầu của chính phủ Mỹ. Trong một bài báo mà Greenwald là đồng tác giả, tháng 7 vừa qua nhật báo Brazil O Globo cho biết quốc gia Nam Mỹ này là một trong 16 nơi Mỹ đặt căn cứ gián điệp. Hàng triệu cuộc gọi điện thoại và thư điện tử của các công dân Brazil đã bị mạng lưới này theo dõi.
[Yêu cầu Anh làm rõ vụ bắt người tình của Greenwald]
Để tìm hiểu những gì báo chí đã công bố liên quan tới việc Mỹ do thám Brazil, tuần trước Bộ trưởng tư pháp Cardozo đã tới Mỹ và gặp một loạt các quan chức nước này, trong đó có Phó tổng thống Joseph Biden. Sau chuyến thăm, ông Cardozo khẳng định những giải thích của Washington là “không đủ.”
Trong chuyến thăm Brasilia ngày 13/8, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry cũng tìm cách phân bua, thế nhưng Brazil vẫn cho là “không đầy đủ.”
Đây là tiết lộ đầu tiên nhà báo Greenwald tung ra sau vụ David Miranda, bạn tình của ông, bị cảnh sát bắt giữ hôm 18/8 khi quá cảnh ở London căn cứ luật chống khủng bố của Anh.
Sau vụ bắt giữ, mà theo ông Greenwald cho là nhằm đe dọa ông, nhà báo này tuyên bố sẽ cho đăng nhiều tài liệu tình báo hơn, với nội dung “tày trời” hơn về các hoạt động tình báo trái phép của Mỹ và Anh./.
Quang Sơn/Buenos Aires (Vietnam+)
