Tổng thống Morales họp báo sau khi nộp bị vong lục. (Nguồn: ABI)
Tổng thống Bolivia Evo Morales ngày 15/4 đã trao cho Tòa án công lý quốc tế (ICJ) bị vong lục tập hợp những chứng cứ trong vụ kiện Chile nhằm đòi đường ra biển bị mất trong một cuộc chiến giữa hai nước từ thế kỷ XIX.
Đây là lần đầu tiên một nguyên thủ quốc gia trực tiếp nộp hồ sơ kiện tại tòa án công lý tối cao của Liên hợp quốc có trụ sở tại La Haye của Hà Lan.
Phát biểu sau khi nộp hồ sơ chứng cứ pháp lý và lịch sử dày 200 trang cho ICJ, nhà lãnh đạo cánh tả này bày tỏ tin tưởng Bolivia sẽ sớm “trở lại Thái Bình Dương với chủ quyền,” đồng thời nhấn mạnh đây là vấn đề “không thể từ bỏ” đối với nhân dân Bolivia.
Tranh chấp giữa Bolivia và Chile xuất phát từ “Chiến tranh Thái Bình Dương” (1879-1883), trong đó Bolivia cùng Peru liên minh chống lại Chile do bất đồng trong khai thác khoáng sản, nhưng bị thất bại. Theo Hiệp ước chấm dứt chiến tranh ký năm 1904, Bolivia và Peru đều bị mất đất, trong đó Bolivia mất toàn bộ bờ biển.
Hy vọng thắng kiện của Bolivia gia tăng sau khi cuối tháng Một vừa qua, ICJ đã ra phán quyết trao cho Peru khoảng 50.000km2 vùng biển tranh chấp với Chile.
Tổng thống Morales từng cho biết việc không có đường ra biển khiến chi phí ngoại thương của Bolivia gia tăng, với mức tương đương 1,5% GDP.
Trong vùng đất bị Chile lấy mất có mỏ đồng Chuquicamata, mỗi năm đem lại cho nước này 7 tỷ USD.
Trong thông điệp đọc trước Quốc hội năm ngoái, Tổng thống Morales đưa ra mục tiêu khôi phục đường ra biển vào năm 2025.
Năm 1978, Bolivia cắt quan hệ ngoại giao với Chile do không đạt được thỏa thuận về đường ra biển bị mất, và tháng 4/2013 chính thức kiện Chile tại ICJ.
Cùng ngày, Ngoại trưởng Chile Heraldo Muñoz cho biết nước ông sẽ nghiên cứu kỹ lưỡng những lập luận của Bolivia mà theo ông “thiếu cơ sở pháp lý,” để “bảo vệ những quyền cơ bản” của Chile./.
